Na een enerverend 2022 (dat volgde op een opwindend 2021 en een adembenemend 2020) staat e-commerceondernemers opnieuw een spannend jaar te wachten. Waarin meer consumenten de inflatie écht gaan voelen, geldschieters de hand op de knip houden en de tering naar de nering zal moeten worden gezet. Riemen vast, broekriem aan. Je leest erover in de AvO-bode van december, net als over felrealistische flitsperikelen, supers op Thuisbezorgd.nl en de tweede buy box van Amazon. Plus Red je Pakketje, bol.com, Shein, Shopify, Frank en Jortt, onder meer. Een maand e-commerce nieuws in 8 minuten. Veel leesplezier!

1. Voorbij de vette jaren

“De tijd van onbezorgdheid is voorbij”, schreef ik eerder dit jaar al eens. Vandaag begint de lange dag naar 2023. Dan zullen de meeste e-commerce ondernemers de focus verder verleggen van bouwen naar vasthouden, van spenderen naar consolideren, van omzet naar winst. Ze moeten wel; centen zijn duur, marges krap. De kost kan niet zomaar meer voor de baat uitgaan, al zijn er uitzonderingen (Picnic, Crisp) die de regel bevestigen. Aan de andere kant gaan de kosten voor webwinkeliers omhoog, kosten die zij niet volledig doorberekenen aan consumenten. Uit cijfers van FiveX, aanbieder van een tool voor verkopers op marketplaces, blijkt althans dat hun winstmarges in 2022 met ruim 11,5% zijn gedaald: van 21,7 cent per euro omzet, naar 19,2 cent. Kevin van der Eijk, oprichter van FiveX: “Het wordt voor webwinkeleigenaren nog belangrijker in te spelen op ontwikkelingen aan zowel de kostenkant als aan de vraagzijde. De vette jaren zijn voorlopig eventjes voorbij.”

2. November 2022 haalde november 2021 niet

Na twee maanden met plusjes hebben Nederlandse webwinkeliers (preciezer: bedrijven die primair op afstand verkopen) hun omzet in november weer zien afnemen ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar, leren de laatste detailhandelscijfers van het CBS. Van januari tot en met augustus hadden de webwinkeliers ook al te maken met krimp, na de vette jaren 2020 en 2021, maar ja: die zijn dus voorbij. Hetzelfde beeld komt naar voren uit de laatste Thuiswinkel Markt Monitor (Q3). De online productbestedingen daalden met 5%. Ze liggen nog wel een stuk hoger dan voor corona, benadrukt Thuiswinkel.org-directeur Marlene ten Ham overigens terecht.

3. Flits wordt flets

De nieuwe marktdynamiek heeft grote gevolgen voor flitsbezorgers, die een rocky jaar achter de rug hebben. Zapp verdween van de Nederlandse markt en na de overname van Gorillas door Getir zijn er feitelijk nog maar twee flitsers over in ons land. Flink en Getir. Redden die het? Een inkijkje in de boeken van het laatstgenoemde bedrijf doet de wenkbrauwen fronsen. Getir boekte in 2021 een verlies van ruim 553 miljoen euro, op een omzet van 466 miljoen euro, achterhaalde het FD. “Flitsbezorging is een kansloze business”, rekende e-commerceondernemer Geert-Jan Smits vervolgens voor. Het Turkse bedrijf houdt per order ongeveer 4 euro bruto over, maar daar moet de bezorging (bijna een tientje per order) nog van betaald worden. En het personeel. En de marketing. Alleen als de prijzen en de bezorgkosten fors omhoog gaan, lijkt er toekomst voor flitsbezorgers. Vraag is wel wie daarvoor bereid is te betalen; Nederlandse consumenten haken nu al af, leren cijfers van zowel GfK als Kantar.

4. Supers vinden Thuisbezorgd.nl

Jumbo sloot begin dit jaar een samenwerking met Gorillas, waarin het ook participeerde (met de verkoop aan Getir heeft Jumbo inmiddels geen financieel belang meer). Het spel leek op de wagen. Zouden andere supermarkten volgen met een soortgelijke samenwerking? Of zelf supersnel gaan leveren? Mwah. Albert Heijn en Spar sloten samenwerkingen met zowel Thuisbezorgd als Deliveroo voor de snelle bezorging van boodschappen, maar het laatstgenoemde bezorgbedrijf verdween van de Nederlandse markt. Op Thuisbezorgd.nl zijn momenteel 4 hoofdstedelijke AH’s en 26 vestigingen van Spar (City) te vinden. Ook Marqt (4 winkels in Amsterdam) Plus (6 winkels) en meest recent Hoogvliet (2 winkels) gingen in zee met Thuisbezorgd.nl. Het zijn toch vooral nog experimenten, vraag is of die in 2023 naar meer gaan smaken. Anders dan de flitsbezorgers beschikken de supermarkten al over het vastgoed en het assortiment om snelle boodschappenleveringen te faciliteren. Maaltijdbezorgers hebben de schaal en de merkbekendheid als bestelplatform. Dat Getir in zee ging met het moederbedrijf van Thuisbezorgd.nl – het boodschappenassortiment komt op de bestelsites van Takeaway.com te staan – zegt wat dat betreft veel.

5. Red je Pakketje op onze kosten

Red Je Pakketje annex Instabox Nederland leed wel héél veel verlies: 88,5% per bezorgd pakje, is te lezen in het faillissementsverslag. Sam Rohn, oprichter van Red Je Pakketje, dacht zijn geesteskind dit najaar netjes achter te hebben gelaten; een maand voor zijn vertrek fuseerde Instabox met Budbee. Rohn voelde zich naar eigen zeggen ‘giga-genaaid’ toen de boel kort na zijn afscheid failliet ging. Frappant is dat de oprichter deze maand nog met interviews in de media opdook. Afgenomen tussen zijn vertrek en het bankroet, daarná pas online verschenen, wat strookt met zijn lezing dat het faillissement hem heeft overvallen. Wrang voor de betrokkenen is het wel.

• Sam Rohn: ‘Ik vergelijk e-commerce een beetje met het Wilde Westen’ (Twinkle)
• Sam Rohn na de verkoop van zijn bedrijven: ‘Verlichting was de grootste winst’ (Quote)

6. Amazon.nl trekt bekijks

Gemeten naar bezoek is Amazon.nl de derde ‘transactionele website’ van Nederland, leren cijfers van het toonaangevende Similarweb, achter respectievelijk bol.com en Marktplaats.nl. Coolblue.nl (14,56 miljoen bezoeken per maand), Ah.nl (14,32 miljoen) en Zalando.nl (13,27 miljoen), volgen op gepaste afstand. Hieronder is te zien dat de drie meest bezochte sites een vergelijkbare bezoekerstrend volgden dit najaar (de cijfers van december lopen tot en met de kerstdagen).

Wat maandelijkse bezoeken betreft zit Amazon.nl dus (al? /pas?) op ruim een derde van bol.com, terwijl die site meer buitenlandse (lees Belgische) bezoekers trekt: bij bol.com komt één op de drie bezoekjes uit een ander land, bij Amazon.nl is dat één op de vier bezoeken.

7. Zeg maar nee, dan krijg je er twee

Amazon heeft een overeenkomst gesloten met de Europese Commissie om een eerlijker online speelveld te gaan bieden. Het bedrijf deed verschillende toezeggingen aan Brussel om boetes tot 10% van de jaaromzet te voorkomen. Zo heeft Amazon beloofd data van verkooppartners niet meer in (alleen) het eigen voordeel te gebruiken en sellers die zijn aangesloten op Prime niet meer voor te trekken. Ook maakt het werk van een tweede buy box, waarvoor schetsen zijn gemaakt en al voorbeelden zijn opgedoken. Een tweede aanbieding van hetzelfde artikel moet straks prominent op een productdetailpagina worden weergegeven, die verschilt van de daadwerkelijke Buy Box-winnaar op criteria als prijs, leveringswijze en/of bezorgsnelheid.

Dit tweede koopblok, dat in juni geïmplementeerd moet zijn, roept nog wel de nodige vragen op. Wat zijn de voorwaarden? Kunnen merken die als vendor én seller actief zijn bijvoorbeeld beide boxen winnen? En, niet onbelangrijk: wie gaat dit controleren?

7 x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …:

1. … bol.com zich de komende jaren richt op drie businessmodellen: e-commerce, logistiek en advertenties, aldus ceo Margaret Versteden na een vraag van het FD over internationale expansie. “Tegelijkertijd moeten we onze klanten en partners helpen de uitdagende economische omstandigheden waarin we nu zitten door te komen”, voegt ze toe in het interview van begin december. Even later in de maand werd duidelijk dat bol.com de komende drie jaar honderden miljoenen gaat besparen, waarbij driehonderd banen verloren gaan. Een van de speerpunten voor het komende jaar is de exploitatie van retailmedia, waarover bol.com’s Justin Sandee vertelt in het laatste nummer van Twinkle.

2. … Shein een marketplace wil worden, waarop ook andere merken producten kunnen verkopen. Het Chinese bedrijf is in korte tijd uitgegroeid tot de grootste fashion pure player ter wereld, met een jaaromzet van zo’n 30 miljard dollar (dat zijn héél veel kledingstukken bij Shein). Het bedrijf wil zich gaan verbreden door ook andere categorieën aan te gaan bieden, waaronder huishoudelijke apparatuur en cosmetica.

3. … Frank B.V. kopje onder is gegaan. Het Groninger e-commercebedrijf had net als TOM (dat dit jaar failliet ging en onder een andere eigenaar flink afgeslankt doorstartte) een waaier aan webshops, en veel overtollige voorraad. Het aanbod staat nog wel online, om een doorstart te vergemakkelijken, maar de producten zijn niet meer te koop. Oprichter Reinier de Jonge en zijn latere compagnon Benjamin Derksen verkochten Frank begin 2021 aan Jeffcommerce in Capelle aan den IJssel. Volgens Derksen was de onderneming op dat moment winstgevend en had zij een gezond eigen vermogen. Nog geen twee jaar later is de Twinkle100-speler (met een eigen omzetopgave van 36,5 miljoen euro in 2021) failliet. Het was sowieso geen feestmaand voor Rishi Kartaram, de oprichter en CEO van Jeffcommerce. Hij kreeg een AFM-boete van € 750.000 voor de manipulatie van beurskoersen.

4. … de race to the bottom in de pakketbezorgbranche heeft geleid tot grote misstanden bij (onderaannemers van) de vier grote opdrachtgevers PostNL, DHL, DPD en GLS. De Arbeidsinspectie stuitte onder andere op illegale tewerkstelling, te lange werktijden, vervalste rijbewijzen, onderbetaling en onbetaalde loonheffing en premies. “Veel (onder)aannemers geven aan dat wanneer ze aan alle regels van eerlijke betaling willen voldoen, ze geen winst meer kunnen maken”, rapporteerde de inspectie. Gelukkig constateerde zij in december dat de vervoerders inmiddels maatregelen hebben getroffen om de situatie te verbeteren.

5. … Jortt, bekend als aanbieder van een boekhoudprogramma voor ondernemers, zijn dienstverlening uitbreidt met e-commercesoftware: jortt.shop. “Plat vertaald: een webshop voor de Nederlandse markt, dit in 5 minuten up-and-running is. Inclusief alles”, ronkt het persbericht. De Jort Fanshop laat zien wat er mogelijk is.

6. … Shopify achter Amazon het tweede e-commercebedrijf van de VS zou zijn als alle omzet van de aangesloten merchants wordt opgeteld, aldus Marketplace Pulse in zijn jaaroverzicht over Shopify’s Almost-Marketplace. “This comparison was silly because consumers didn’t go shopping at Shopify – Shopify was invisible to them. However, as Shopify expands its consumer-facing ecosystem and continues universal search experiments, it could soon compete with other retailers for shoppers.” Met zijn Shop App, Shop Pay, Shop Cash en Shop Promise beweegt het Canadese bedrijf wel in die richting.

7. … Amazon bezig is de barcode overbodig te maken, omdat AI-gedreven multimodale identicatie een stuk praktischer is dan streepjes scannen. “Solving this problem, so robots can pick up items and process them without needing to find and scan a barcode, is fundamental”, laat een Amazon-ontwikkelaar vanuit Berlijn optekenen. “It will help us get packages to customers more quickly and accurately.” Op dit moment gaat het dankzij de combinatie van identificatiemethoden in 99% van de gevallen al goed. Door het zelflerende karakter van de technologie zal dat percentage verder oplopen.

Iets anders waar Amazon werk van maakt: doosvrije retouren.  

Je las de laatste AvO-bode van 2022, het archief met alle bodes vind je hier.

Het allerbeste voor 2023, en tot de volgende bode!

Arjan van Oosterhout

Praxis is de eerste bouwmarkt die de poorten opent voor externe verkopers. De keten wil ‘een platform zijn voor alles wat met doe-het-zelf te maken heeft’. Je leest erover in een nieuwe AvO-bode, mijn persoonlijke maandoverzicht over e-commerce-ontwikkelingen in Nederland. Met verder veel aandacht voor abrupte eindes: aan AH Compact, aan Instabox en aan de samenwerking tussen BCC en Wehkamp. Plus Unilever, Foodello, Gorillas, Dwarfs, de commissie van bol.com en veel meer …  Een maand e-commercenieuws in een goeie vijf minuten. Veel leesplezier!

1. Praxis bouwt aan marktplaats

‘Waar blijft de Nederlandse dhz-marketplace?’, was mijn kop boven een artikel in vakblad MIX, vorig voorjaar. De Franse dhz-marketplace ManoMano liet ons land ongemoeid, platformplannen van bouwmarkten bleven vaag. “Het ligt voor de hand dat Gamma of Praxis een marketplace begint, om een onestopshop te worden vóór een ander eraan begint. Ze moeten niet denken dat dat nog twee jaar gaat duren, feitelijk zitten ze al in blessuretijd”, reageerde marketplace-expert Niels Jaspers (Xplore Group) in het artikel. Praxis pakt de werkhandschoen op: begin volgend jaar opent de keten de deuren voor externe verkopers, die Praxis en de Belgische zusterformule Brico al tegenkomen op de sites van koppelaars als ChannelEngine en Vendiro. In een recente podcast van RetailTrends zei Praxis’ managing director Corine Duchenne over de plannen: “Wij willen zelf een eigen platform stichten, voor doe-het-zelf. Er zijn al heel veel leveranciers geïnteresseerd. (…) De wereld is zoveel groter dan Praxis zelf en je directe concurrenten. We willen een platform zijn voor alles wat met doe-het-zelf te maken heeft. Ik denk dat we met bestaande en nieuwe leveranciers een hele brede range aan producten kunnen aanbieden, zodat je alles bij ons kunt vinden als je met een klus bezig bent.” Praxis is sinds kort overigens ook actief als seller op een Nederlandse marktplaats: de keten slijt producten van eigen merken op bol.com.

2. Bol.com verhoogt commissies (maar niet op goedkope producten)

Bol.com, dat zijn handelsvolume na twee krimpkwartalen weer zag toenemen (+5,6% in Q3), verhoogt een deel van zijn verkoopcommissies. Het gaat primair om de meest voorkomende vaste commissies voor artikelen boven de twintig euro: € 0,83 wordt € 0,85 (+2,4%), € 2,48 wordt € 2,99 (+20,6%). Een verklaring geeft de aanvoerder van de Twinkle100 niet, de hoge inflatie zal allicht een belangrijke rol spelen.

In twee categorieën, klein huishoudelijk en eten & drinken, sleutelt bol.com daarnaast aan de variabele commissies. Deze gaan omhoog, behalve voor eten & drinken onder de twintig euro: die gaan omlaag.

Wat opvalt: bol.com laat de commissies op de goedkopere producten ongemoeid, de inflatie ten spijt. Bol.com lijkt vooral de verkopen (en daarmee het aanbod) te willen stimuleren van producten onder de twee tientjes, precies de verzendkostendrempel voor klanten zonder Select.

Lees ook:

* Pakken bol.com en Albert Heijn samen door? (AvO-bode van juli 2022)

* Hoe bol.com op de kleintjes let (2 augustus 2021)

3. ‘AH Compact kon niet uit’

‘Niet meer rond te rekenen’, ‘ingehaald door de realiteit’ en ‘geen winstgevend model’. Zo reageren marktkenners Laurens Sloot, Walther Ploos van Amstel en Cor Molenaar respectievelijk in Distrifood op het stoppen van AH Compact. Onder die naam bezorgde Albert Heijn boodschappen vanaf 35 euro gratis aan huis. Klanten moesten er een aparte app voor downloaden, en genoegen nemen met minder bezorgtijdvakken en met een veel kleiner assortiment dan in de reguliere AH-app.

De producten kwamen uit dezelfde Home Shop Centers en werden door dezelfde bestelwagens bezorgd. In maart liet Albert Heijn nog weten dat ‘de gratis bezorgservice speciaal voor kleine huishoudens’ met de uitbreiding in de regio Haaglanden beschikbaar kwam voor één op vijf Nederlandse huishoudens. Afgelopen weekend ging de stekker eruit, na iets meer dan twee jaar. Albert Heijn, dat bouwt aan het eerste geautomatiseerde Home Shop Center in Barendrecht, zegt de ‘waardevolle ervaringen’ mee te nemen in de verdere ontwikkeling van de AH-app.

4. ‘Paniek? Even Trunkrs bellen.’

Over het betreurenswaardige faillissement van Instabox en Red je Pakketje is al veel gezegd en geschreven. Het valt te bezien hoe het verdergaat met Budbee/Instabee, dat kampt met de negatieve berichtenstroom rondom de fusie en klachtenregens door de ontstane chaos in de toeleveringsketen. Sjiek of niet: Trunkrs speelde in op de commotie door zich in Google direct te presenteren als het alternatief voor Instabox. Mede daardoor verwerkte Trunkrs afgelopen weekend 46% meer pakjes dan vorig jaar. Uit het persbericht van vandaag: “De bezorgspecialist trok veel nieuwe klanten die met de handen in het haar zaten na het faillissement van het Zweeds-Nederlandse Instabox in Nederland.”

5. BCC weg bij Wehkamp: wie wint?

Producten van BCC zijn niet langer te koop op Wehkamp.nl. Het webwarenhuis communiceerde deze maand een abrupt einde aan de samenwerking: per direct. ‘Geen core-onderdeel van de strategie’, immers. BCC-voorman CEO Caspar Klinkhamer is er ‘niet heel rouwig om’, geeft hij te kennen aan RetailTrends. Volgens hem was het BCC dat aangaf het aflopende contact niet te willen verlengen, al in mei dit jaar. Voornamelijk omdat Wehkamp verlangde dat de elektronicaretailer voorraad in Zwolle aanhoudt, ter waarde van zo’n tien miljoen euro volgens Klinkhamer. Door de teruglopende omzet kon het zo niet doorgaan, maar Wehkamp zou dropshipping geen goed alternatief vinden. BCC-deal of niet: Wehkamp is deze maand begonnen met de uitbreiding van zijn logistieke centrum in Zwolle.

Volgens het webwarenhuis heeft het vertrek van BCC ‘geen grote financiële gevolgen’, hoewel de bijdrage aan de verkopen in de vele tientallen miljoenen moet worden gezocht. Voor BCC was de samenwerking met Wehkamp een katalysor van zijn online groei, de vraag is hoe BCC een en ander nu opvangt.

In de vorige AvO-bode las je dat de fysieke winkelsamenwerking tussen BCC en Mirage-zuster Blokker een vroege dood is gestorven.

6. Een Unilever-doos aan de deur

Too Good To Go, groot geworden met een afhaalconcept voor restvoorraden, is gisteren begonnen met bezorging voor Unilever. Dat doet het anti-voedselverspillingsbedrijf niet zelf, dat doet PostNL. Wie een ‘A-Merken Magic Pakket’ bestelt in de app krijgt binnen een paar dagen gratis een verrassende mix producten van Calvé, Conimex, Knorr en Unox bezorgd, voor minder dan de helft van de originele winkelprijs. Gisteren werden al veertienhonderd pakketten bezorgd, vol producten met bijvoorbeeld een kortere houdbaarheidsdatum, een foutje op het label of een verouderde verpakking. Too Good To Go betrekt ze direct van de fabrieken van Unilever.

Too good to go begeeft zich in hetzelfde vaarwater als Foodello. Deze Finse start-up koopt ook rechtstreeks restpartijen in bij fabrikanten, om de producten aan de deur te laten bezorgen door PostNL. Niet in pakketvorm, maar los. In die zin is het meer een voordelige supermarkt (‘gemiddeld 50% goedkoper’), hoewel versproducten ontbreken. Het minimale bestelbedrag is 20 euro, bezorging is gratis vanaf 35 euro. Foodello’s Bas Dekker, eind maart spreker op de Webwinkel Vakdagen, gaf onlangs tekst en uitleg over het concept aan de Volkskrant.

7. Groei in perspectief

Afgelopen oktober zijn de online detailhandelsbestedingen opnieuw gestegen, met 4,2% ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar, zo rapporteert het CBS vandaag. Na de coronapiek en de daarop volgende teruggang groeien de internetuitgaven dus door, op een hoger niveau. Onderstaande grafiek brengt de omzetontwikkeling over de afgelopen jaren indexmatig in beeld (2015=100). Ik heb de vrijheid genomen om daar zelf een (zwart) lijntje bij te trekken. Daar is een aantal kanttekeningen bij te plaatsen: de groeicurve zal de komende maanden zeer waarschijnlijk afvlakken, omdat we de coronapiek verder achter ons laten. En voordat online ondernemers te vroeg juichen: de koek wordt door steeds meer verkopers gedeeld. Ook is de inflatie niet verdisconteerd (de afzet ontwikkelt zich anders dan de omzet). Toch is het niet gek: drie keer zoveel online omzet in een kleine acht jaar, en een voorland van verdere groei.

7 x KORT

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1.  … Gorillas Jumbo verkoos boven Albert Heijn omdat de flitsbezorger zocht naar een ‘entrepreneurial partner’ in het Nederlandse superspeelveld, met de juiste cultural fit en de capaciteit om snel te schakelen. Dat vertelde de lokale general manager Anastasia Dellis vandaag in een meetup tegenover nota bene Wouter Kolk, de Europese baas van Ahold Delhaize. Ook een persoonlijke connectie speelde mee bij de deal. Overigens lijkt Gorillas deze week nog te worden ingelijfd door het Turkse Getir, dat dan weer een internationaal pact sloot met Just Eat Takeaway.com.

2. … tweefactorauthenticatie (2FA) bij grote Nederlandse webwinkels meer uitzondering dan regel is, rapporteert de Consumentenbond in zijn Digitaalgids.

3. … Mirakl, leverancier van online marktplaatssoftware, met de introductie van Mirakl Ads een dominante rol wil gaan spelen in de snel groeiende wereld van digital retail media.

4. … Alibaba voor het eerst geen concrete omzetcijfers heeft gedeeld over de verkopen op Singles’ Day (11 november). De resultaten waren ‘in line with last year’s GMV performance despite macro challenges and Covid-related impact’.

5. … E-commerce Nederland, waar Picnic, Gorillas en Flink bij zijn aangesloten, naar de rechter is gestapt om cao-duidelijkheden weg te nemen. “Die algemeenverbindendverklaring gaat niet van tafel”, zegt arbeidsrechtadvocaat Dico Bogerd van BVD Advocaten in een reactie aan vakblad Logistiek. “En volgens mij vechten ze dat ook niet per se aan. Wel kan de rechter een uitspraak doen over de reikwijdte, wie wel en niet onder de cao valt. Misschien is het doel om er dan deels eronderuit komen.” De rechtszaak startte vandaag, volgens Bogerd kan deze maanden in beslag nemen. Wordt dus opnieuw vervolgd.

6. … er helaas een (al dan niet voorlopig) einde is gekomen aan de activiteiten van drie pioniers: CarNext (de consumententak), Local Heroes en Made.com.

7. … Dwarfs erin is geslaagd 30 miljoen aan vers groeigeld op te halen, waarmee het Nederlandse bedrijf verkopers op bol.com en Amazon kan inlijven en uitbouwen. En dat in een tijd waarin dit soort ‘aggregators’ internationaal amper nog budgetten weten los te krijgen:

Ook interessant is dit artikel van Aeternus, specialist in bedrijfsovernames: Meer overnames van webshops en platforms verwacht in 2023

Je las de AvO-bode van november 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Tot de volgende bode!

De tijd dat ‘s lands grootste online verkopers stonden te springen om gekwalificeerde mensen lijkt voorbij. Van personeelsgebrek op hun hoofdkantoren hebben de topspelers in de Twinkle100 althans geen last; lijstaanvoerder bol.com en runner-up Albert Heijn hebben amper vacatures openstaan. Je leest erover in een nieuwe AvO-bode, net als over het vertrek van BCC uit Blokker, Amazon Hub in Nederland, nieuwe shop-features in Google, Kijkshop 4.0 en veel meer. Een maand e-commercenieuws in pakweg vijf minuten. Veel leesplezier!   

1. Werken bij bol.com en Albert Heijn

Dat e-commercebedrijven na de coronapiek in ander vaarwater terecht zijn gekomen mag blijken uit hun vacatures. Bol.com zoekt vandaag 16 professionals voor zijn hoofdkantoor in Utrecht, waar een paar duizend mensen werken. Zuster Albert Heijn zoekt alleen een stagiair voor de e-commerce-afdeling op het hoofdkantoor in Zaandam. Coolblue heeft aanzienlijk meer vacatures openstaan, 69 stuks voor het hoofdkantoor (versus 114 een jaar geleden) en los daarvan 33 onder het kopje Tech (precies zoveel als een jaar geleden). Met name developers worden ook buiten onze landgrenzen gezocht: voor 13 vacancies bij Coolblue is ‘recolation possible’. Ook andere Nederlandse e-commercebedrijven uit de top van de Twinkle100 hebben hun (vaste) personeelszoektochten afgeschaald, leert een inventarisatie. Wat niet wil zeggen dat ‘t eenvoudig is om openstaande vacatures te vullen, in een tijd waarin de vraag naar digitale professionals overall erg groot blijft en zakenblad Quote uitpakt met een verhaal over het ‘arbeidersparadijs’.

NB Een expertgroep van ShoppingTomorrow heeft specifiek gekeken naar de ontwikkeling van succesvolle e-commerceteams. Hun belangrijkste takeaway: Denk niet vanuit schaarste; e-commerceprofessionals willen voor je werken als ze snappen waar je heen gaat en als je hun verantwoordelijkheid geeft. De bluepaper van de expertgroep is (net als 24 andere verse bluepapers) te downloaden op de website van ShoppingTomorrow, het netwerk voor en door Nederlandse professionals in digital commerce.

2. Wie van de drie?

Voor het eerst bezet Ahold Delhaize de twee hoogste plekken in de Twinkle100. Bol.com is lijstaanvoerder met 4,1 miljard euro online omzet in Nederland vorig jaar, ver daarachter volgt Albert Heijn met een geschatte 1,6 miljard euro, een fractie meer dan de 1.570.000.00 euro die Coolblue zelf heeft opgegeven. Laten we de platformverkopen van bol.com buiten beschouwing, dan blijkt dat de hele top 3 erg dicht bij elkaar zit: ‘Retailer I’ (lees: bol.com) tekende vorig jaar voor 39% van het handelsvolume op bol.com, rapporteerde Ahold Delhaize zelf over de koploper. Dat komt bij de geschatte 4,1 miljard euro aan Nederlandse verkopen neer op – tadá – 1.599 miljoen euro. Zo bezien is de eigen online omzet van AH misschien wel groter dan die van de leidende webzuster. Apple en Ikea maken hun entree in de top 10 van de Twinkle100:

3. Marketplace en retail media op Mediamarkt.nl

MediaMarkt maakt zich op voor de opening van een marketplace in Nederland, vertelde digital director Benelux Shariar Khalili op ShoppingToday. Na Duitsland, Spanje en Oostenrijk, waar third party sellers al welkom zijn, is ons land nu als eerste aan de beurt. De poorten gaan open voor ‘exotische producten van bestaande partners’, dixit Khalili, daarnaast hoopt hij nieuwe leveranciers aan MediaMarkt te kunnen binden. Op de site van de nummer 15 in de nieuwe Twinkle100 zullen ook advertenties komen te staan, vertelde Khalili. Voor zijn activiteiten in retail media ging MediaMarkt in zee met Criteo. Op de Duitse thuismarkt zijn de sponsored products al live, de uitrol in Nederland en andere belangrijke markten moet dit kwartaal nog volgen.

NB check de nieuwe bluepapers van ShoppingTomorrow over het opzetten van een marketplace en over retail media.

4. BCC weg bij Blokker

“BCC en Blokker bundelen zowel online als offline de krachten”, kopten de ketens van Mirage Retail Group (MRG) nog geen jaar geleden. De producten van de elektronicaformule kwamen te koop op Blokker.nl, in Zaandam kreeg BCC een eerste shop-in-shop op de vloer bij Blokker. “Hiermee is lokale aanwezigheid van BCC in potentie mogelijk op een grote hoeveelheid locaties”, aldus de formules. Dankzij een digitale tool annex reusachtig beeldscherm konden producten van BCC op ware grootte worden bekeken in de Blokker te Zaandam. Konden, want de shop-in-shop is gesloten, melden lokale media. Daarmee lijkt de offline samenwerking een vroege dood gestorven. Frappant: BCC neemt zijn intrek in het hoofkantoor en in het logistiek centrum van Blokker, in respectievelijk Amsterdam en Geldermalsen.

5. Amazon bouwt aan Hub in Nederland

Amazon zoekt een drijvende kracht voor het opzetten van zijn ‘local Hub footprint’ in Nederland. In de vacature wordt Hub omschreven als een strategic delivery service, waarmee Amazon ‘een veilige en betrouwbare bezorg- en retourlocatie wil bieden in de buurt van waar klanten wonen, werken en spelen’. Een alternatief dus voor thuisbezorging, volgens Amazon misschien wel een beter alternatief als het aankomt op leversnelheid, prijzen en productbeschikbaarheid, elementen die het vliegwiel draaiende houden. De senior business development manager in spe moet lokale marktkansen verkennen, klantbehoeften in kaart brengen, strategische samenwerkingen sluiten en specifieke processen en mechanismen optuigen ‘enabling to drive customer adoption and transportation savings’. Het afhaalnetwerk van Amazon Hub wordt gevormd door een combinatie van Amazon Lockers, Hub by Amazon (voor appartementencomplexen) en afhaalpunten bij partnerlocaties en op campussen.

6. Nieuwe search features Google helpen shoppers

Google heeft interessante nieuwe search features gepresenteerd die impact hebben op e-commerce. Een aantal daarvan is al geïntroduceerd op de thuismarkt en zal later overwaaien. Zo krijgen Amerikanen die een zoekterm vergezellen van het woordje ‘shop’ een visuele feed voorgeschoteld met producten, winkels en voorraden in de buurt, en shop the look-functionaliteit.

Google gaat vaker gebruik maken van driedimensionalse productafbeeldingen, en bij de zoekresultaten nadrukkelijk wijzen op producten die ‘trending’ zijn. Ook heeft het bedrijf een buying guide ontwikkeld die consumenten bij de hand neemt in de zoektocht naar bijvoorbeeld een mountainbike.

Ook interessant:

* Google makes ads more distinguishable from organic results (met meer nadruk op bedrijfsnamen en -logo’s, schrijft Search Engine Journal)

* Mensen krijgen meer transparantie en controle over de advertenties die ze zien (Google)

7. Beerwulf wordt marktplaats

Beerwulf heeft een marketplace-model omarmd. De online (speciaal)bierwinkel van Heineken wil van bestaande leveranciers partners maken, vertelde Katinka Bezemer op ShoppingToday, en daarnaast selectief ook andere aanbieders toelaten. Het eerste doel is het aanbod uitbreiden, verder wil Beerwulf nieuwe categorieën aanboren (Bezemer noemde glazen, snacks en materiaal voor thuisbarren als voorbeeld) en verser bier verkopen door direct vanuit brouwers te gaan leveren. Daniel Ropers, als consultant gelieerd aan Spark Optimus, dacht mee over het concept van de marketplace. Doel, volgens Bezemer: vijftig partners. Verdienmodel, in haar woorden: ‘Commissie en subscriptie.’

7 x kort:

Wat me deze maand verder opviel is dat …:

1. … Kijkshop wéér nieuw leven krijgt ingeblazen. Na eerdere comebacks als ‘people2people platform’, alweer ruim vijf jaar geleden, en vervolgens als online warenhuis, komt Kijkshop nu terug als ‘hét live shopping platform van Nederland’. Mede-initiatiefnemer Koen Naber tegen RetailTrends: “Het vernieuwende van het concept in combinatie met de bekende naam opent deuren voor ons. We komen vrij eenvoudig met grote merken om tafel te zitten.” Die merken zouden volgens Naber zonder uitzondering geïnteresseerd zijn in het concept, dat begin volgend jaar live moet gaan en moet verdienen aan verkoopcommissies. “We weten dat live shopping goed werkt bij fashion en cosmetica. Maar we willen er ook andere lifestylecategorieën op hebben, zoals koken en wijn. Het moet echt entertaining worden.”

2. …. Marktpaats de potentiële CO₂-besparing per aankoop van een tweedehands artikel inzichtelijk maakt en PostNL duurzame bezorgopties in de checkout benoemt.

 3. … Crisp (€ 75 miljoen) en Whoppah (€ 5 miljoen) erin zijn geslaagd groeigeld op te halen in bange dagen.

4. … Olger Kistermaker, een e-commerceveteraan met een verleden bij onder andere Thomas Cook, Action, BCC, V&D en Greetz, een nieuw avontuur is gestart: Hauster moet ‘de online kluspartner voor alle klussers in Nederland’ worden.

5. … VIA Nederland het Nederlandse e-commercelandschap opnieuw in kaart heeft gebracht, twee jaar na de primeur (zoek de verschillen).

6. … de online detailhandelsverkopen afgelopen september 5,7 procent hoger lagen dan in september 2021, aldus het CBS vandaag (ondanks de afkalving van het aantal online shoppers), met plusjes in alle deelbranches:

7. … Coolblue al zeker twee jaar abonnementen op witgoed aanbiedt (‘altijd ap-paraat’).

Je las de AvO-bode van oktober 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Tot de volgende bode!

Gratis thuisbezorging, das war einmal, zullen we over een paar jaar zeggen. Een waaier aan bezorgopties tegen verschillende tarieven wordt de norm voor webshoppers, pakketvervoerders spelen er allemaal op in. Webshoppers zijn straks goedkoper uit als zij naar een pakje komen, in plaats van andersom. Je leest erover in de AvO-bode van september, net als over het bakzeil van Picnic, de uglys van Gamma, verkoopkansen van bol.com, duurzaamheidsscores van Xenos, Klarna, TOM, Thom en de Efteling. Veel leesplezier!

1. Bezorging wordt premium

Gratis bezorging leek al te mooi om waar te zijn (dan is het vaak ook zo), maar het wordt nu een wel erg prijzige belofte voor webwinkeliers. Reken erop dat pakketbezorging vanaf 2023 flink duurder wordt, waarschuwde PostNL al, wijzend op de hoge brandstofkosten en oplopende personeelskosten. Binnenkort zal duidelijk worden hoe dat uitpakt.

Met de stagnerende online bestedingen en opdrogende kapitaalstromen is de tijd dat webwinkeliers konden toeleggen op de bezorging van producten – om marktaandeel te kopen – wel voorbij. Zoveel kosten kunnen er niet voor de baat uitgaan, de huidige inkooptarieven, kartonprijzen en energiekosten zullen een en ander ook niet compenseren.

Bedrijven zullen geneigd zijn om (steeds meer van) de reële bezorgkosten door te berekenen aan de klant, omdat ze economisch gezien niet veel anders kunnen en de roep daarom vanuit de duurzame hoek ook groot is. Het geeft nieuwe impulsen aan alternatieve leveringsopties, zoals afhalen in de winkel, bij een pakketpunt, een kluiswand of een bezorgbuur. Waardoor pakketbezorgers minder huisadressen aan zullen doen en de prijzen voor levering aan de voordeur eerder zullen stijgen dan dalen. En bezorging aan huis een premium service wordt.

2. Picnic haalt bakzeil met e-commerce cao

Kent u dat verhaal van de e-commerce cao, waarmee ‘een uniform sociaal kader dat past bij de sector’, zou ontstaan? Die kwam er wel, alleen geldt ‘ie niet meer voor de bedrijven die hem bedacht hebben, laat staan voor andere e-commercebedrijven. Juist omdat e-commerce geen sector is, kort gezegd. Watskeburt?! De minister van Sociale Zaken verklaarde deze maand de supermarkt-cao algemeen verbindend voor die sector, waardoor ook Picnic – de belangrijkste iniatiefnemer van de e-commerce cao en van de gelieerde werkgeversorganisatie E-commerce Nederland – en flitsbezorgers als Gorillas eraan gehouden zijn. En dus hebben hun medewerkers ‘s nachts en op zondag recht op 50% toeslag. Ook de vriestoeslagen en koffievergoedingen uit de supermarkt-cao zijn van toepassing. “De supermarkt-cao bestaat al sinds 1949 en dat straalt hij ook uit, dat past simpelweg niet bij een sector die nog maar vijf jaar bestaat”, reageerde Daan Hermes namens E-commerce Nederland. De vraag is welke troeven Picnic en consorten nog hebben. “De cao legt een basis waar je niet onderdoor kunt, wel overheen”, aldus supermarktonderhandelaar Patricia Hoogstraten (Vakcentrum) fijntjes tegenover Distrifood.

3. Deloitte: minder boodschappen online

Een op de vijf Nederlanders doet wel eens boodschappen online, leert nieuw consumentenonderzoek van Deloitte (verricht in juni). Het percentage (20,5%) ligt iets hoger dan vorig jaar (19,4%). Toch is het online aandeel op de supermarktomzet ten opzichte van medio 2021 gedaald (van 12,6% naar 11,4%). Deloitte: “De daling van het online aandeel zit met name in een lagere bestelfrequentie en een lagere besteding per bestelling.” Ook opvallend is dat Nederlanders niet erg happig lijken op flitsers, slechts 6% verwacht er gebruik van te maken:

Bent u van plan in de toekomst gebruik te maken van zogenaamde flitsbezorgers?(Bron: Consumentenonderzoek 2022, @Deloitte Branchegroep Retail)

4. Waarom Gamma ook gipsplaten gaat bezorgen

In coronatijd, toen offline klanten massaal online aankopen kwamen doen, heeft Intergamma er bewust voor gekozen om bepaalde producten niet in de webshop aan te bieden – klanten konden die alleen af komen halen. “Omdat de P&L van de webshop zwaar onder druk stond en die grote vraag op ons afkwam, hebben we dingen uitgezet”, vertelde directeur cross-channel Anouk Beeren me voor een interview in vakblad MIX. “We zijn bijvoorbeeld gestopt met het bezorgen van producten van twee tientjes als daar zeventig euro verzendkosten aan onze kant bij kwamen kijken.” Ondertussen heeft Intergamma de fundamentele keuze gemaakt om juist álle producten te gaan bezorgen, dus ook zogenoemde uglys als ladders, verhuisdozen en gipsplaten. Beeren:

“We hebben de switch gemaakt naar een CLV-model (Customer Lifetime Value). Daar hoort bij dat je op de ene order verlies kunt maken, wat je elders compenseert.”

Het hele interview met Anouk Beeren is hier te lezen.

5. Bol.com introduceert Verkoopkansen

Bol.com gaat concrete aanbevelingen doen aan ondernemers om hun omzet op het platform te verhogen. “Zie het als een werklijst, waarmee we verkooppartners helpen om actie te ondernemen”, vertelt productmanager Frank Maessen op de website van Twinkle. Bol.com gaat onder andere advies geven (in verkoopaccounts, in e-mails en via accountmanagers – een API volgt) over het uitbreiden van de voorraad aan de hand van verkoopprognoses. En over het aanpassen van prijzen en/of levertijden om de kans op het koopblok te vergroten. “Bovenaan de lijst staat de dringendste aanbeveling, de actie dus die de ondernemer op dat moment het meeste kan opleveren. Uiteraard moeten verkooppartners zelf weten of ze op de adviezen ingaan.” Binnen enkele maanden moeten alle vijftigduizend verkooppartners hun voordeel kunnen doen met de zogenoemde ‘Verkoopkansen’ van bol.com. Op termijn krijgen ze mogelijk de optie om de aanbevelingen automatisch over te laten nemen.

6. Xenos pioniert met duurzaamheidsinfo

Xenos is naar eigen zeggen de eerste retailer ter wereld die de Nature Impact Rating van GSES (Global Sustainable Enterprise System) bij zijn producten vermeldt. GSES voorziet in een overkoepelend informatiesysteem waar 560 duurzaamheidscertificaten annex ecolabels aan gekoppeld zijn. Consumenten krijgen inzage in de duurzaamheidsaspecten van een product, op Xenos.nl en straks ook in de winkels van de keten die ‘natuurpositiviteit’ heeft omarmd. Daarbij worden geen producten uitgezonderd (als de score bijvoorbeeld tegenvalt), beloofde topvrouw Linda Keijzer op RetailTrends Live. “We willen ervoor zorgen dat klanten onze spulletjes gezellig kunnen blijven kopen, maar met een gerust hart.”

7. Winkelcentrum Klarna

Na de lancering van zijn ‘all in one shopping app’, eind vorig jaar, zet Klarna nieuwe stappen om uit te groeien tot een webwinkelcentrum. “Het moet een shoppingbestemming worden met een complete featureset”, zegt chief product officer David Fock tegen Emerce. De achterafbetaaldienstverlener werkt onder andere aan de integratie van het overgenomen Pricerunner, waarmee Klarna een product- en prijsvergelijker wordt en gebruikers ook price drop alerts kunnen krijgen. Ook de diensten van Stocard, een andere overnameprooi, zullen worden geïntegreerd. Fock: “De strategie die we nu voeren, is geschetst in 2015. We zijn toen breder naar shopping gaan kijken. De vraag daarbij was hoe we voor winkeliers de conversie konden vergroten en hun acquisitiekosten konden verlagen. En voor consumenten hoe we problemen konden wegnemen bij online shopping, betalingen en retouren. Van die overwegingen toen begin je nu de vruchten te zien.”

7 keer kort

Wat me de afgelopen maand ook opviel is dat …

1. … de Tweede Kamer wil dat gemeenten en provincies de bouw van nieuwe distributiecentra op ongewenste plekken voorkomen, een bouwstop waar minister De Jonge zich tegen heeft gekeerd. Met name in Brabant is de ‘verdozing’ in het landschap zichtbaar. Het oppervlak van 13,4 miljoen vierkante meter aan dc’s in de provincie staat gelijk aan twintig keer de Efteling, rekende het Brabants Dagblad uit. Elisabeth Post, voorzitter van Transport en Logistiek Nederland (TLN), deed deze week al het onconventionele voorstel om distributiecentra en woningen bij elkaar of zelfs bovenop elkaar te bouwen.

2. … er de laatste weken veel in het oog springende (meer en minder vergaande) samenwerkingen zijn gesloten, zoals die tussen DHL en Monta (foto), tussen Instabox en Budbee (Instabee, aangenaam), tussen Shopify en Marktplaats en tussen PostNL en OK.

3. … de rechter bol.com deze maand in het gelijk stelde in een zaak over zijn bestelknop: de tekst ‘Bestelling plaatsen’ maakte volgens de rechtbank voldoende duidelijk dat er een betalingsverplichting ontstond na een druk op de knop. Vorige maand verloor bol.com nog een soortgelijke zaak, waarna de tekst op de button werd aangepast

4. … Gereedschapcentrum.nl klanten een interessant keuzepallet voorschotelt in de checkout:

5. … TOM na het faillissement is doorgestart zonder naamgever Tom te Riele. Het KvK-nummer op de verschillende sites verwijst naar Thom Sales, een entiteit die op 18 augustus werd opgericht. En daarmee naar Martijn Nelissen, die liever anoniem had willen blijven. Met zijn bedrijf Captura Capital in Hendrik-Ido-Ambacht participeert hij in bedrijven en merken in sport- en vrijetijdskleding, sportwinkels, accessoires en sportmedische producten. Rucanor is het meest bekende merk. Meer bij het Eindhovens Dagblad.

6. … ShirtbyHand, maker van gepersonaliseerde overhemden, een winkel heeft geopend in Hamburg. Het is vooralsnog de enige van de Nederlandse maker van gepersonaliseerde overhemden. ‘Mocht Hamburg toch wat ver voor je zijn kun je ook altijd langskomen op ons Servicepoint in Amsterdam.’

7. … Albert Heijn het aantal supermarkten met flitsbezorging door Thuisbezorgd.nl heeft verdubbeld, van twee naar vier, allemaal in de hoofdstad. Iemand al gehoord van AH Instant?

Je las de AvO-bode van september 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Tot de volgende bode!

Een vonnis over de bestelknop van bol.com kan gevolgen hebben voor duizenden webwinkeliers. Hun klanten kunnen zelfs met terugwerkende kracht bestellingen ongedaan maken. Je leest erover in de AvO-bode van augustus, net als over afwaarderingen van flitsbezorgers, over hun allesetende concurrentie, over TikTok, Snowcountry, starters en stoppers en over het groeipad van bol.com. Onder veel meer. Een maand e-commerce nieuws in zeven minuten.

1. Button down?

Bol.com heeft de tekst op zijn bestelknop gewijzigd van ‘Bestelling afronden’ in ‘Bestellen en betalen’. Waarom? Kort gezegd omdat de eerste tekst niet duidelijk genoeg maakt dat een klant een betalingsverplichting aangaat, oordeelde de Amsterdamse kantonrechter deze maand in lijn met een Europese richtlijn. Het leidt tot ‘integrale vernietiging van de overeenkomst’, zo leest het vonnis, wat weer leidt tot ’ongedaanmakingsverplichtingen’. Hete soep!

Het roept de vraag op wat er wel en niet mag, een vraag die Thuiswinkel.org onlangs voor zijn leden probeerde te beantwoorden.

Wat mag er wel? In een toelichting op de richtlijn geeft de Europese wetgever aan dat formuleringen als ‘koop nu’, ‘Betaal nu’ en ‘Bevestig aankoop’ aan de eisen voldoen.

Wat mag er niet? De Nederlandse rechter heeft in meerdere zaken geoordeeld dat de formuleringen ‘Bestelling plaatsen’, ‘Plaats je bestelling’ of ‘Bestel nu’ niet voldoen aan de eisen, somt Thuiswinkel.org op. Het door bol.com gebruikte ‘Bestelling afronden’ kan aan deze lijst worden toegevoegd.

Volgens de belangenvereniging zouden webwinkeliers weg moeten komen met de term ‘Kopen’ op een bestelknop, maar een rechter in Duitsland oordeelde dat ook dat niet volstaat, terwijl ‘Koop nu’ dus wel door de beugel kan. Zodra de term ‘Betalen’ op button een staat – wat er onder of naast de bestelknoppen staat is juridisch niet relevant – lijkt de webwinkelier sowieso goed te zitten. Spot on.

2. De flitshype en de grote convergentie

Onder de kop ’Das Ende des Hypes für Lieferdienste’ schrijft het Duitse Handelsblatt over de afschalingen van de waarderingen van flitsbezorgers, tot 60% (eind Q1 versus hun laatste financieringsronde). Onder andere Glovo, Zapp en Gorillas hebben veel waarde verloren, kredietbeoordelaar Creditreform raadt zelfs af om die laatste flitsbezorger nog te spekken: ‘Von Krediten wird abgeraten. Eine Geschäftsverbindung gilt als riskant.’ Volgens Gorillas zijn de afgelopen tijd veel betalingsachterstanden weggewerkt om de situatie te verbeteren. Waar Gorillas zich terugtrok uit verschillende landen en steden (waaronder 6 Nederlandse; de teller staat hier nu op 11 steden), blijft concurrent Flink personeel zoeken voor 53 Nederlandse plaatsen. Gorilla’s zinspeelt al enige tijd op uitbreiding met de bezorging van post, medicijnen en pakketjes, om zijn hubs beter te benutten. ‘We kijken verder dan bananen’, dixit de scheidende Benelux-baas Sadik Cevik. Of Flink plannen heeft om behalve boodschappen ook andere producten of diensten te gaan leveren, is niet duidelijk. Getir heeft die wel, aldus de Europese voorman Berker Yagci onlangs in een podcast van McKinsey. ‘We doen al aan maaltijdbezorging en in ons thuisland Turkijke ontplooien we verschillende activiteiten los van de boodschappen. We staan voor een convergentie van verschillende modellen in retail en food, en wij zullen voorop lopen in die transformatie.’

3. Alleseter Thuisbezorgd.nl

Waarvan akte Berker #convergentie. Just Eat Takeaway steekt over van de andere kant. De Duitse dochter Lieferando opende begin deze maand een dark store voor boodschappenbezorging in Berlijn, op eigen bodem kondigde Thuisbezorgd.nl een samenwerking met Blokker aan. Het bedrijf van Jitse Groen ziet dus brood in de bezorging van zowel food als non-food, buiten de maaltijdbezorging waarmee het groot is geworden. Correctie: Thuisbezorgd.nl werd helemaal niet groot als bezorger, het liet de levering van maaltijden lange tijd graag over aan de restaurants die waren aangesloten op het platform. Met de koppeling van vraag en aanbod was het geld te verdienen, niet met logistiek. ‘Met alle respect, maar dat zijn nichespelers. Zij richten zich op een andere markt’, zei Thuiswinkel.org’s Imad Qutob eind 2016 over entree van partijen als Deliveroo, Foodora en UberEats in Nederland. Het kan verkeren. Met het nakende vertrek van Deliveroo blijft alleen UberEats als lokale concurrent in maaltijdbezorging over (Foodora verdween in 2018 van de markt). Recentelijk wist Thuisbezorgd.nl bezorgddeals te sluiten met supermarktketens Albert Heijn, Marqt en Plus, en dus ook met Blokker, waarbij het wel nog om pilots gaat. Zo kunnen de bezorgers van Groen overdag boodschappen afleveren en ’s avonds maaltijden aan de deur brengen.

Huiskamervraag: wat is het populairste gerecht van de Blokker aan het Rotterdamse Mathenesserplein op Thuisbezorgd.nl?*

4. Wat wil TikTok met e-commerce?

Volgens de Chinese zakelijke nieuwssite LatePost kochten consumenten in de eerste helft van dit jaar voor ongeveer 1 miljard dollar aan producten op TikTok. Net zoveel als in heel 2021. Het groeitempo zal fors omhoog moeten om de reusachtige e-commerce ambities waar te maken (470 miljard dollar aan GMV over vijf jaar, naar verluidt). TikTok introduceerde deze maand drie nieuwe advertentieformaten om de bestedingen op zijn platform aan te jagen. Het dochterbedrijf van ByteDance ontkent dat de uitrol van TikTok Shop is ‘gepauzeerd, vertraagd of ingetrokken’, waar eerder sprake van leek op basis van uitspraken van anonieme werknemers. Het animo voor livestream shopping zou in het Westen beperkt zijn: ‘The market just isn’t there yet.’ Onzin, aldus de top van het bedrijf. Binnenkort komt TikTok Shop beschikbaar bij de marketplace-koppelaars van ChannelEngine, in ieder geval voor de APAC-regio en de UK.

Ondertussen wordt TikTok steeds vaker gebruikt als zoekmachine, bleek deze zomer uit cijfers van nota bene Google. In China zette ByteDance deze maand overigens een eigen zoekmachine zónder advertenties op de markt: Wukong. In de zoekresultaten zouden eigen diensten als de Chinese TikTok-evenknie Douyin prominent naar boven komen.

5. Snowcountry’s hartenkreet

Snowcountry, de grootste wintersportverkoper van Nederland, heeft een probleem waar meer uit de kluiten gewassen e-commerce bedrijven mee worstelen: een vestigingsprobleem. De Twinkle100-speler is in Stoutenburg-Noord uit zijn jas gegroeid en zoekt inmiddels al ruim drie jaar (!) naar een nieuwe locatie waar het bedrijf een fysieke winkel annex belevingscentrum met een magazijn kan combineren (impressie hieronder). Liefst in Amersfoort. Een gemeentewoordvoerder zegt in het AD dat het beleid ‘niet is afgestemd op dit soort bedrijven’ en wijst los daarvan op de grondschaarste. De lokale politiek reageerde verbolgen op het stuk in de krant. ‘Voor dit soort ondernemers moet je de rode loper uitrollen’, aldus de VVD vanuit de oppositie. Inmiddels zijn er nieuwe gesprekken met de gemeente aangeknoopt en gloren er streepjes licht aan de horizon.

6. Veel stoppers, meer starters

‘CBS: recordaantal opheffingen bedrijven, vooral webwinkels’, kopte RTL Nieuws begin deze maand. Ook andere media berichtten over de grote uitstroom van webwinkeliers in de eerste helft van dit jaar (6.785 stuks), ruim de helft meer dan een jaar eerder. Desondanks nam het aantal ‘postorderbedrijven en webwinkels’ onder de streep toe, omdat zich nog steeds hordes nieuwe online ondernemers melden. Zo leren de cijfers van het CBS:

Hetzelfde CBS rapporteerde gisteren dat de detailhandelsverkopen afgelopen juli 5% hoger lagen dan in dezelfde maand vorig jaar. Het is de eerste plus in 2022.

De koek die al die ondernemers verdelen wordt dus weer wat groter.

7. Het bijgestelde groeipad van bol.com

Ahold Delhaize ziet af van een gedeeltelijke beursgang van bol.com, in ieder geval voorlopig, als gevolg van de huidige marktomstandigheden. Het beoogde groeipad van het webwarenhuis wordt bijgesteld. Uit het tussenrapport: ‘We have identified a less capital intensive, modular approach to facilitate bol.com’s infrastructure needs to support and deliver against its compelling growth and expansion opportunities.’ Op de middellange termijn wil bol.com harder blijven groeien dan de markt, dubbelcijferige omzet- en winstgroeipercentages realiseren en investeringen sneller dan het concerngemiddelde terugverdienen.

7x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1. … Maaltijd Thuis, de maaltijdservice onder de vlag van Albert Heijn, feitelijk de vrucht is van een overname.

2. … Greetz is gestopt met zijn spaarprogramma Stampz. U zult zich misschien afvragen waarom. Dat treft: het is een vraag die Greetz zelf opwerpt op zijn website.

Echt duidelijk is het antwoord niet. In de mail aan spaarders staat niet meer uitleg, wel staat daarin dat ze de waarde van de Stampz (naar boven afgerond) krijgen uitgekeerd in een ‘unieke vouchercode’.

3. … oprichters Benjamin Derksen en Reinier de Jonge Twinkle100-speler Frank begin vorig jaar in stilte hebben verkocht aan Jeffcommerce, het Nederlandse bedrijf van Rishi Kartaram dat producten op voorraad houdt voor merken. Derksen is vanaf deze maand niet meer operationeel of bestuurlijk bij Frank betrokken. Hij geeft alleen nog advies. De Jonge blijft aan als CEO.

4. … Adobe, commercetools, SAP en Salesforce leidend zijn op de softwaremarkt voor digital commerce software, volgens Gartner, net als vorig jaar. Het kwartet zag BigCommerce, Shopify en Spryker het afgelopen jaar wel richting hun magische kwadrant opschuiven.

5. … de voorraad van kleertjes.com lijkt verplaatst naar Zwolle. Wehkamp-eignaar RFS Holland Holding nam de shop vorig jaar over en liet in het laatste jaarverslag weten dat de webwinkel ‘aan de achterkant volledig wordt geïntegreerd met de distributieketen van Wehkamp’. Kleertjes laat klanten verder weten producten vaker in zakken en minder in dozen te stoppen. De retourtermijn, ooit 101 dagen, is voortaan 30 dagen.

6. … er bijna vijfhonderd artikelen van Reliving te koop zijn bij fonQ, waardoor laatstgenoemde nu ook tweedehands design & vintage meubels aan de man brengt. De samenwerking tussen de marktplaats en de woonspecialist zal nog worden uitgebreid: de zogenoemde Buitenkansjes van fonQ (retouren die een tweede kans verdienen) krijgen t.z.t. een plek op het platform van Reliving.

7. … gratis bezorging voor webshoppers zijn langste tijd lijkt te hebben gehad, nu vervoerders hun prijzen opschroeven als gevolg van hoge brandstofkosten en stijgende lonen. Tim Berendsen, CFO van PostNL, maakt de geesten vast rijp in Het Parool: ‘Onze commerciële contracten gelden per jaar. Het is zeer moeilijk ze open te breken en tussendoor prijzen aan te passen. Maar we zullen dat zeker voor 2023 en de jaren daarna doen.’  

Je las de AvO-bode van augustus 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Tot de volgende bode!

* Het populairste gerecht van de genoemde Blokker-winkel op Thuisbezorgd.nl is een RVS badkamerprullenbakje van eigen merk. Smakelijk.

Stel: je geeft een feestje en je doet daar boodschappen voor bij Albert Heijn. Zou het niet logisch zijn als je dan direct slingers uit het assortiment van webzuster bol.com kunt bestellen? Frans Muller, topman van Ahold Delhaize, vindt van wel. Je leest erover in deze zomereditie van de AvO-bode, mijn virtuele maandkrant over e-commerce ontwikkelingen in Nederland. Net als over de toekomst van zelfstandige webshops, Amazon en Gorillas in de lage landen, cao-perikelen en meer. Veel leesplezier!

1. Frans Muller doet het weer

Frans Muller sprak begin deze maand opnieuw over vergaande integratie van bol.com en Ah.nl, de nummers één en drie uit de Twinkle100. ‘We willen de klantreizen verbinden, zodat je in één inkoopactie alles kunt aanschaffen wat je nodig hebt’, zei hij op de IEX Beleggersdag. ‘Dat strekt zich uit over de hele klantreis: aanbieden, betalen, bezorgen en retourneren. We willen daarmee de loyaliteit van onze klanten verder verhogen. Het is ook logisch. Waarom zou je voor een kinderfeestje alleen de taart bij Albert Heijn kunnen kopen, en niet ook de slingers en de spelletjes?’

Dit halfjaar nog wil Ahold Delhaize fysieke en online klantreizen met elkaar gaan verbinden, aldus Muller, in de Benelux maar ook aan de Amerikaanse oostkust. ‘Het is de eerste keer dat dit zo gebeurt: dat een foodbedrijf en een non-food detailhandel in één concept bij elkaar worden gebracht’, tekende IEX uit zijn mond op. Over hoe dat zijn beslag moet krijgen is weinig bekend of te vinden. Muller zinspeelde al op de integratie van food en non-food in een interview dat ik een kleine twee jaar geleden met hem had: ‘We denken in ecosystemen’, benadrukte hij toen in Twinkle. ‘We zijn in de unieke positie om combinaties te kunnen maken. (…) De luiers kun je al bij bol.com kopen, en de Cup-a-Soup ook. We zijn aan die ecosystemen aan het sleutelen en we denken: wat kun je nu nog meer doen?’

Huiskamervraag: hoe lang is het geleden dat Albert Heijn-winkels gingen fungeren als afhaalpunten van bol.com?*

2. De nieuwe webwinkelier

Een ruime meerderheid van de Nederlandse consumenten (57%) acht het waarschijnlijk dat zelfstandige webshops anno 2027 ‘nauwelijks nog bestaansrecht’ hebben. Een ongeveer net zo grote groep denkt dat marktplaatsen dan dominant zijn. Dat (en veel meer) blijkt uit het GfK Consumentenonderzoek 2022 in het kader van ShoppingTomorrow. Het aantal webshops zal allicht afnemen de komende vijf jaar. Dat wil niet zeggen dat er geen brood meer te verdienen valt voor online handelaren, die zich met tienduizenden verdringen op de grote marketplaces (het is wachten op een bericht over de vijftigduizendste verkooppartner van bol.com). De third party seller is de nieuwe webwinkelier.

3. AMZN zkt vrkpprtnrs

Amazon, dat zich opmaakt voor de opening van Amazon.com.be, wil (wel drie keer zoveel) Nederlandse verkooppartners aan zich binden, aldus countrymanager Roeland Donker. Over zijn prioriteiten zei hij in de podcast van Kitty Koelemeijer: ‘We willen heel graag meer Nederlandse merken, Nederlandse selling partners op onze store. En daarnaast willen we sneller en beter leveren. Daarmee doel ik eigenlijk meer gecontroleerd: dat de klant zelf beter kan bepalen waar en wanneer iets wordt geleverd. Dat is complex, maar we zijn hard aan het werk, we denken dat we daar nog grote slagen kunnen maken.’ De countrymanager is ‘heel tevreden’ over de omzetontwikkeling in ons land, zei hij op een vraag van Koelemeijer. ‘Nederlanders shoppen ook heel graag op Amazon. (..) Ondanks dat het nu natuurlijk iets onzekerder tijden zijn, zien we mooie groei in het aantal customers, in hun engagement met de site, en in onze omzet ook.’

Donker krijg vanuit de VS nooit de vraag of hij al marktleider is, zei hij eerder deze zomer op de Webwinkel Vakdagen (de afbeelding komt uit zijn presentatie). Als hij met zijn collega’s een groot assortiment (meer dan een half miljard producten and counting) weet te koppelen aan lage prijzen en gemak, dan blijft het vliegwiel draaien en komt van het een vanzelf het ander, suggereerde de keynote speaker. Een Nederlands magazijn zou de propositie kunnen versterken, erkende Donker met zoveel woorden, plannen daarvoor maakte hij niet concreet. Amazons adem is hoe dan ook lang.

4. Gorillas: van 17 naar 11 steden in Nederland

Gorillas, in de persoon van countrymanager Sadik Cevik ook vertegenwoordigd op het hoofdpodium van de Webwinkel Vakdagen, zit in heel ander vaarwater. Om het hoofd daarboven te houden moet het bedrijf – al vertrokken uit België –  drastische besluiten nemen; zo snel als Gorillas’ riders verschenen in Alkmaar, Almere, Apeldoorn, Breda, Enschede en Hilversum, zo snel hebben ze daar de benen weer moeten nemen. Gorillas is nu nog in een elftal Nederlandse steden actief. Concurrent Zapp besloot deze maand om ons land helemaal te verlaten. Het bedrijf denkt niet levensvatbaar te zijn als het alleen nog mag leveren vanuit industriegebieden, zoals de gemeente Amsterdam wil. Uit transactiecijfers die ABN Amro onlangs zomaar deelde, bleek dat de groei bij de flitsers (maand op maand) er ook wel uit is:

5. Cao-impasse

Gorillas en Zapp zijn leden van het eerste uur van E-commerce Nederland, net als Picnic. De nieuwe werkgeversorganisatie heeft een ‘e-commerce cao’ ontwikkeld, die op het bureau ligt van minister van Sociale Zaken Karien van Gennip; zij kan hem algemeen verbindend verklaren. Op hetzelfde bureau ligt ook de vernieuwde supermarkt-cao vanuit de sector. Volgens het door Thuiswinkel.org gesteunde E-commerce Nederland is online verkoop van levensmiddelen ‘een totaal andere tak van sport’, terwijl onderhandelaar Patricia Hoogstraten van het Vakcentrum zich hardop afvraagt waarom de supermarkt-cao niet ook gewoon voor ‘virtuele’ winkels zou (blijven) gelden. ‘Je maakt toch ook geen aparte cao voor bouwvakkers die met gele bakstenen werken?’. Meer bij het FD, dat spreekt van een ‘totale impasse’. Wordt zeker vervolgd.

6. T.O.M.’s kleurrijke palet

T.O.M. bv heeft zijn resterende 240 werknemers eind deze maand ontslagen. De Brabantse snelgroeier, die de distributiecentra als kralen aan elkaar reeg, zag zich deze maand genoodzaakt faillissement aan te vragen; een herstructurering binnen de huidige constellatie zat er niet in. Het bedrijf, met een schuld die opliep tot zo’n zestig miljoen euro, had te kampen met sterk gestegen containerprijzen, verpakkingskosten en brandstofprijzen – daarin is het bedrijf niet uniek. ‘Wellicht had TOM in het verleden selectiever moeten zijn en is door een kleurrijk palet aan producten de focus verloren’, suggereert curator Ralf van der Pas van kantoor Taylor Wessing in het Eindhovens Dagblad. ‘Maar het bedrijf dat zich aanvankelijk vooral op de fietsbranche richtte, wilde minder afhankelijk zijn van het fietsseizoen tussen pakweg maart en oktober.’ Van der Pas noemt de interesse in een mogelijke doorstart ‘redelijk overweldigend’.

7. Duurdere bindmiddelen

Zowel Amazon als bol.com verhoogt de prijs van zijn abonnement: Prime wordt duurder in zo’n beetje heel Europa, behalve in Nederland: hier blijft het Amazon-abonnement vooralsnog voor € 2,99 per maand beschikbaar. Select van bol.com gaat € 11,99 per jaar kosten, twee euro meer dan voorheen, maar nog wel 3 euro minder dan de introductieprijs in het voorjaar van 2017.

7 x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …:

1. … de online detailhandelsbestedingen in juni 6% lager uitkwamen dan in dezelfde maand vorig jaar, aldus het CBS. Maar: vorig voorjaar was corona nog een stuk dominanter aanwezig dan dit voorjaar. De samenleving zat meer op slot, wat de online uitgaven aanjaagde. De internetbestedingen lagen toen 17,5% hoger dan in juni 2020, in laatstgenoemde maand waren de webuitgaven 46,2% hoger dan in pre-coronamaand juni 2019.

Anders gezegd: de online bestedingen in de maand juni zijn in drie jaar tijd met ruim 60% toegenomen.

2. … Thuiswinkel.org duurzaamheid belangrijker (lees: minder vrijblijvend) wil maken in het beoordelingskader van zijn leden. Directeur Marlene ten Ham vertelde er uitgebreid over bij BNR.

3. … Prénatal de ambitie heeft om een marktplaats aan zijn site te koppelen, aldus manager operations Anthony Moonen op de Webwinkel Vakdagen. De deuren voor externe verkopers zouden binnen twee jaar open moeten gaan.

4. … Marktplaats werkt aan mogelijkheden voor verkopers om hun waren te presenteren in een shop-in-shop, zoals Emerce optekende na de keynote presentatie van CCO Martijn van Geelen op de Webwinkel Vakdagen. ‘Nu bieden bedrijven hun producten nog aan via verschillende categorieën, maar het idee van een shop-in-shop is dat specialisten hun producten op een pagina kunnen presenteren. Marktplaats handelt dan ook de betalingen af.’

5 … bol.com verkooppartners nu de optie biedt om pallets met bol.com-verpakkingen in te kopen, waarin zij hun bestellingen kunnen versturen. Daarnaast heeft de Twinkle100-aanvoerder een logistieke start-up opgezet om pakjes ‘volledig duurzaam’ bij verkooppartners op te pikken. Ampère begint in Utrecht, maar moet uitgroeien tot een landelijk dekkend netwerk. Het is een aanvulling op ‘Verzenden via bol.com’. (Al langer haalt de marktleider pakjes op bij partners die gebruik maken van ‘Logistiek via bol.com’; met die dienst neemt bol.com de hele fulfilment uit handen.)

6. … de kans dat GoPuff naar de lage landen komt er niet bepaald groter op is geworden nu de Amerikaanse ‘oerflitsbezorger’ de broekriem moet aanhalen en wereldwijd personeel ontslaat. De operaties in Frankrijk en Spanje worden heroverwogen, de focus aan deze kant van de oceaan lijkt te komen liggen op het Verenigd Koninkrijk.

7. … Amazon anders dan The Wall Street Journal schreef nog altijd volop eigen merken verkoopt, zoals Marketplace Pulse aantoont:

‘Amazon only trimmed failed products from its portfolio.’ De vraag is wel wanneer de adem in de nek van toezichthouders te heet wordt.

Je las de AvO-bode van juli 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Tot de volgende bode!

* Het is bijna tien jaar geleden dat de eerste Albert Heijn-filialen gingen fungeren als afhaalpunten van bol.com.

Vele duizenden e-commerce professionals verzamelden zich gisteren in de Jaarbeurs voor de eerste van twee Webwinkel Vakdagen. De vijftiende editie, eindelijk dan toch, na alle coronaperikelen. Waarin Jan Baan vertelde over Omoda’s stappen in fashion en Gorillas over het hobbelige pad naar winstgevendheid. Je leest erover in een nieuwe AvO-bode, mijn persoonlijke maandoverzicht over digital commerce in Nederland. Waarin verder onder meer aandacht voor Wehkamp, Zalando, Amazon, Ochama, Wibra, Intergamma, Thuisbezorgd.nl en bol.com.

1. Omoda fast forward in fashion

Omoda stapte nog geen jaar geleden in fashion en dankt daar nu al ongeveer een kwart van zijn omzet aan. CEO Jan Baan vertelde gisteren over de boutique-ervaring die Omoda biedt, allereerst online. Op dit moment verkoopt het bedrijf alleen nog mode in de winkel bij zijn hotel in Utrecht, binnenkort krijgt fashion ook een plek in andere vestigingen van Omoda, te beginnen op het zogenoemde ‘fashion square’ in de nieuwe winkel in Dordrecht. Het Zeeuwse bedrijf pakt door in fashion: in september begint Omoda met de verkoop van kinderkleding én van kleding (naast schoenen) onder het eigen damesmerk Notre-V. Baan sloot de opening van winkels die primair om kleding draaien niet uit.

Meer verslaggeving over de Webwinkel Vakdagen lees je binnenkort op www.webwinkelvakdagen.nl

2. Naar een nieuw normaal

‘Het piept en het kraakt’, kopte ik boven de AvO-bode van afgelopen maand. Door een veelvoud aan factoren kampen webwinkeliers met teruglopende omzetten, na de pieken in coronatijd. Uit cijfers die het CBS vanochtend publiceerde blijkt dat de online detailhandelsbestedingen in mei 8,4% lager uitkwamen dan in mei vorig jaar. Kijken we eens niet naar de groeipercentages maar naar de index, dan zien we dat de internetomzet in mei (paarse bolletjes) dit jaar lager ligt dan in mei vorig jaar, iets hoger dan in mei 2020 en veul hoger dan in mei 2019 en 2018. Het is zoeken naar balans, zeker, maar wel op een hoger niveau.

Zie ook de eerste Thuiswinkel Markt Monitor van dit jaar, waaruit blijkt dat de online verkoop van producten in Q1 met 18% is gedaald ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar.  

3. Wehkamps weelde

Wehkamp toont zich erg content met zijn cijfers (7,3% meer omzet in het boekjaar tot en met 3 april jl.), die positief zijn beïnvloed door de overname van kleertjes.com en corona. Dat de omzet na de ‘coronaboost’ van 2020 op peil bleef, geeft topman Graham Harris vertrouwen. ‘Critici vroegen zich altijd af hoe we konden groeien en hoe we de strijd met de concurrentie aan zouden kunnen. Dat hebben we nu laten zien’, stelt hij in het FD. De brutowinstmarge steeg, de ebitda daalde, onder andere door hogere personeelskosten. Het bedrijf uit Zwolle wil nog meer overnames doen, ‘één of twee per jaar nu het tij meezit’ kopt het FD. ‘Wij zijn de beste koper voor veel andere webwinkels’, aldus Harris in de krant. Later dit jaar komt er een speciale website voor mannen (#echo), mogelijk volgt in 2023 een online outlet. 

4. Gratis verzending op zijn retour

Zalando, dat onlangs een winstwaarschuwing uitstuurde, brengt Nederlandse shoppers sinds kort verzendkosten in rekening bij orders tot € 19,90. Ze moeten dan € 2,95 betalen aan ‘standaard bezorgkosten’, hetzelfde bedrag als Wehkamp rekent bij orders onder de twee tientjes. In een aantal andere landen hanteerde Zalando al een soortgelijke drempel, nu heeft het bedrijf die op al zijn markten ingevoerd volgens Emerce.

Het compromisloze gratis verzending en retour waar Zalando Europese markten mee opschudde is niet meer; eerder besloot het bedrijf al € 2,95 in rekening te brengen voor ‘langeafstandsleveringen’, ongeacht het orderbedrag. Net als bij Wehkamp is terugsturen overigens nog wel altijd gratis bij Zalando, anders dan bij Zara (sinds kort € 1,95) en H&M (€ 0,99).

5. Flitsers vragen meer

Ondertussen brengen ook flitsbezorgers klanten meer kosten in rekening ter (gedeeltelijke) compensatie van logistieke lasten. In de meeste Nederlandse steden rekent Gorillas inmiddels een toeslag van € 3,- voor orders onder de € 20,-, bovenop de standaard bezorgkosten ad € 1,80. Ontvang je toch een gepeperde rekening bij zo’n halveliterbeker karamel-met-zeezoutroomijs.

Concurrent Flink rekent hier tegenwoordig € 2,90 voor de bezorging van bestellingen tussen tien en twintig euro, orders onder een tientje accepteert het bedrijf niet meer. De actuele (financiële) marktontwikkelingen dwingen de flitsers om de tering naar de nering te zetten en sneller dan voorzien ‘scherpe keuzes te maken op het pad naar winstgevendheid’, aldus countrymanager Sadik Cevik gisteren op de Webwinkel Vakdagen. Hij vertelde dat Gorillas werkt aan flexibele bezorgtijden, waarbij klanten de keuze krijgen om een product ouderwets snel (‘expresslevering’ noemde hij het), binnen een half uur of bijvoorbeeld pas na een paar uur in huis willen hebben. Zo kan het bedrijf orders beter bundelen en efficiënter opereren, dat zal ook moeten.

NB 1 ShoppingTomorrow heeft dit onderzoeksjaar een expertgroep die zich toelegt op instant commerce en de bijbehorende impact op businessmodellen. De vraag is: hoe snel is snel genoeg?  

NB 2 Interessant is onderstaand plaatje uit een onderzoek van Stratably, dat de leversnelheid van Amerikaanse boodschappendiensten afzet tegen de grootte van hun assortiment.

(Hoe zou zo’n plaatje er voor ons land uitzien? En hoe zou ’t eruit zien als je bezorgsnelheid afzet tegen bezorgkosten?)

6. Het land van Amazon

Amazon heeft er werk van gemaakt om niet duizenden, maar miljoenen producten binnen vijf uur bij Amerikaanse klanten hebben. Het plaatst de e-commerce reus ver buiten de rest van het veld:

Om zoveel spullen zo snel te kunnen leveren (en klantreisjes naar Walmart te reduceren), heeft Amazon de afgelopen jaren enorme lappen grond gekocht en bebouwd in de periferie van Amerikaanse steden. Daarbij concurreert het bedrijf met vastgoedreuzen als Blackstone en Prologis, waar het ook klantrelaties mee heeft. Amazon zou de afgelopen twee jaar voor minstens 2,2 miljard dollar aan grond en vastgoed hebben aangekocht, een voorzichtige schatting volgens Bloomberg. Het is te veel om nu zelf te gebruiken, zeker gelet op de getemperde online bestedingen, en dus zoekt Amazon naar huurders. Ondertussen heeft het bedrijf zich wel verzekerd van schaarse (en dure) grond aan de rand van dichtbevolkte gebieden, van waaruit de strijd om klanten in need for instant gratification kan worden gestreden.

7. Ochama: ‘Iedere retailer mag ons bellen’

JD.com, na Amazon en Alibaba de derde e-commerce speler van de wereld, timmert alweer een halfjaar aan de Nederlandse weg met Ochama. Een ‘gerobotiseerde Kijkshop met boodschappen’, schreef Distrifood eind vorig jaar bij de eerste kennismaking. In een recent interview met het vakblad vertelt Buying & Merchandising Director Guust van den Eijnden (ex-Ahold Delhaize) over de ambities van Ochama, dat de poort opent voor andere retailers: ze kunnen niet alleen gebruikmaken van het gerobotiseerde dc in Berkel en Rodenrijs, maar bijvoorbeeld ook van de app-infrastructuur: ‘Zo’n retailer krijgt dan de app in zijn eigen look-and-feel en de e-fulfilment die erachter zit. Elke retailer, food of non-food, Nederlands of buitenlands, kunnen wij stekkerklaar bedienen.’

7 x kort

Wat me deze maand verder op viel is dat …

1. … het boek over shopping in 2030, waar ik als eindredacteur bij betrokken was, via Thuiswinkel.org-directeur Marlene ten Ham in handen is gekomen van minister Micky Adriaansen van Economische Zaken en Klimaat.

2. … Wibra’s nieuwe webshop is gelanceerd in Nederland, inclusief web only deals. Klanten betalen € 4,95 voor de verzending, en ze moeten drie tot vijf dagen wachten op hun order. Schoonmaakwondermiddel Dasty is online duurder dan offline. Zo zal de webshop van de discounter winstgevend worden, verwacht Wibra.

3. … Google zijn nieuwe Chromecast met Google TV deze maand doodleuk aanprees op Google.nl, goed voor alleen al gauw 80 miljoen desktop-bezoeken per maand. Je zal het maar hebben, zo’n etalage.

4. … Intergamma inmiddels 20% van zijn omzet online boekt, zo leert een blik op de jaarcijfers. Er werd voor 280 miljoen euro bezorgd en afgehaald in Nederland en België vorig jaar. Onlangs sprak ik uitgebreid over de digitale stappen van Intergamma met directeur cross-channel Anouk Beeren. Het interview verschijnt later deze zomer in vakblad MIX. 

5. … de verkoop van reclameruimte door retailplatforms inmiddels zo’n beetje overal in Europa aan de orde is, schrijft Lengow in een uitgebreid en goed ontvangen rapport over retailmedia. Ook als Amazon buiten beschouwing wordt gelaten. Nederlandse marktplaatsverkopers kunnen onder andere reclameruimte inkopen bij About You, Amazon, bol.com, eBay, MediaMarkt en Zalando. Aanbieders van retailmedia zijn er in verschillende soorten en maten:

Waar Wehkamp (niet actief in retailmedia, en zeker niet in boodschappen) wordt genoemd zal mogelijk Albert Heijn worden bedoeld #foutje. De Zaanse grootgrutter startte eind vorig jaar met sponsored products. In een webinar zinspeelde Albert Heijn er deze maand op dat productsponsoring ook mogelijk wordt op zijn categoriepagina’s.  

6. … Thuisbezorgd.nl zijn commissie heeft opgeschroefd. Die kon nog wel verder omhoog, zei oprichter en voorman Jitse Groen begin 2018, toen Thuisbezorgd.nl de verkoop-fee verhoogde van 12% naar 13% en de hakken al in het zand gingen bij restauranthouders. Maar zij krijgen er veel voor terug … Zo bezien heeft het nog lang geduurd voor de commissie weer een procent stijgt (naar 14%), zeker ook gelet op de afnemende winstgevendheid van Thuisbezorgd.nl.

7. … bol.com (zakelijke) kopers over de gratis besteldrempel helpt met een tegoedbon. Ondergetekende nam de proef op de som en ontving de bon per post, los van het bestelde boek dat nog moest verschijnen. Ik bedacht me dat de levering gratis werd door er een tweede aan toe te voegen. En vervolgens dat dat staande praktijk is in e-commerce land.

Je las de AvO-bode van juni 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Tot de volgende bode!

PS Felicitaties aan Kaartje2Go, AGU, Naduvi, Sligro, Wentsy, Yumeko en alle andere winnaars van de Shopping Awards.

Afnemende online bestedingen, dubbelcijferige inflatiepercentages (‘slechts’ 10,2% in mei), amper consumentenvertrouwen, toeleveringsproblemen, gebrek aan personeel, oorlog. Het tij is ronduit ongunstig voor e-commerce ondernemers. Berichten over dalende omzetten, vervagende beursplannen, ontslagen en faillissementen volgen elkaar opeens wel heel snel op. Wat staat ons te wachten? Je leest erover in de AvO-bode van mei 2022. Een maand e-commerce nieuws in pakweg vijf minuten.

1. De tijd van onbezorgdheid is voorbij

‘We gaan een periode van grote onzekerheid in’, zei prins Constantijn vorige week in het FD. De start-up-ambassadeur doelt op de kapitaalverschaffing aan tech-bedrijven, die onder druk staat. Investeerders houden de hand op de knip. Met name jonge bedrijven zullen hun groeiplannen moeten bijstellen. Bijvoorbeeld door minder agressief uit te breiden in nieuwe markten. En door te kijken waar bespaard kan worden. In ‘a brutal May’ vielen er mondiaal meer dan 15.000 ontslagen in de tech-sector, rapporteerde Techcrunch. Bij Getir, Gorillas en Zapp, en bijvoorbeeld bij Instacart en PayPal. ‘Hopefully the sun will come out in June.’

Ondertussen zetten bedrijven de tering naar de nering. Ze verleggen de focus van bouwen naar vasthouden, van spenderen naar consolideren, van omzet naar winst. Exemplarische nieuwskop: ‘Klarna shifts game plan to profits over growth.’ Hop: 10% van het personeel eruit. Veel meer ontslagrondes zullen volgen, aldus Janneke Niessen van investeringsfonds CapitalT. Ze ziet ‘nog best veel ondernemers in ontkenning’ en ze waarschuwt snelgroeiers om zich de komende maanden ‘op het ergste voor te bereiden.’ Weinig zonnig dus, hoewel de analist tegenover de NOS aantekent: ‘Eigenlijk was het de afgelopen jaren niet normaal. Er is nu meer realisme’, met als prettige bijkomstigheid dat het iets makkelijker wordt om personeel te vinden. ‘Het is niet alleen maar doomsday, maar wel heel vervelend. To put it mildly.’

2. De fysieke winkel wint terrein terug

Minus 19,1 procent. Dat cijfer rapporteert het CBS vandaag over de online detailhandelsverkopen in april; Nederlandse consumenten besteedden toen bijna een vijfde minder op internet dan in dezelfde maand vorig jaar. Onderstaande grafiek laat goed zien hoe Nederlanders in coronatijd (veelal noodgedwongen) veel meer zijn gaan webshoppen, terwijl ze nu weer vaker naar de fysieke winkel gaan (getuige de 8% groei voor de héle detailhandel in april). Niet verrassend, wel uitdagend.

Als gevolg van de terughoudendheid bij consumenten noteerde Zalando voor het eerst sinds zijn oprichting een omzetdaling in Q1. Zelfs de ‘kanarie in de kolenmijn’, Amazon, zag zijn online retailomzet dat kwartaal afnemen. Amazons e-commerce activiteiten zouden overigens (onder)gewaardeerd worden op ‘close to zero’.

3. Geen bol punt gong?

Ook bol.com, gewend geraakt aan gigantische groeipercentages, leverde omzet in: de net consumer online sales in Q1 lagen 7% lager dan die in het buitengewone eerste kwartaal van vorig jaar (77% groei). Daarmee won de Twinkle100-aanvoerder afgelopen kwartaal wel aandeel in de online markt, die ruim dubbel zo hard was gekrompen. Toch lijkt het niet het moment om naar de beurs te gaan. De voor de tweede helft van dit jaar geplande sup-IPO is ‘subject of course to market conditions, and other factors’ zo stond voor het eerst in het persbericht. Tuurlijk. ‘Als we niet de prijs kunnen krijgen die we willen, zullen we een beursgang moeten uitstellen of een andere oplossing moeten vinden’, verhelderde topman Frans Muller. Een losse polsberekening van FD’s Bartjens leert dat de beurswaarde van bol.com is gedaald tot pakweg 3,7 miljard euro, terwijl dat eind vorig jaar volgens dezelfde berekening nog 6,4 miljard was. ‘De wereld ziet er heel anders uit dan in november.’ 

4. Bol.com en AH samen in loyalty en advertenties

Ondertussen blijft Ahold Delhaize werk maken van de integratie van bol.com en Albert Heijn, op onderdelen. In de laatste analistenpresentatie verwijst het concern onder meer naar ‘een meer geïntegreerd loyaliteitsprogramma’ en pilots met ‘een gecombineerde advertentiepropositie’.

Onlangs heeft de Zaanse grootgrutter in stilte gewerkt aan de uitbreiding van Albert Heijn Premium, het betaalde loyaliteitsprogramma dat afgelopen najaar werd gelanceerd. Behalve op abonnementen (waaronder bol.com Select), krijgen Premium-supermarktklanten nu ook korting op tickets, stedentrips en Premium Deals.

Overigens trekken ook Jumbo en Hema tegenwoordig samen op in loyalty.

5. See you later aggregator

‘Aggregators uitgeaggregeerd?’, was de vraag die ik opwierp in de vorige AvO-bode, naar aanleiding van de afnemende kapitaalinjecties in bedrijven die succesvolle marktplaatsverkopers opkopen. Twee dagen later volgde het bericht dat Thrasio, de grootste in zijn soort, verder gaat met minder medewerkers en een nieuwe ceo. Ook Dwarfs, de eerste en bekendste Nederlandse aggregator, zag zich genoodzaakt personele maatregelen te treffen.

Over het uitblijven van groeigeld in de tech-sector heeft u hierboven al kunnen lezen. Het is, gegeven de buitengewone mix van omstandigheden, te makkelijk om te zeggen dat aggregators geen toekomst hebben; ze zijn vast nog niet uitgeaggregeerd, zoals flitsbezorgers nog niet uitgeflitst zijn.

NB In het laatste nummer van Twinkle staat een uitgebreid artikel over het onderwerp. Kop: Waar blijven de Nederlandse aggregators?

6. Vaker betalen voor retouren

Zara brengt shoppers in steeds meer landen retourkosten in rekening. Dat deed de Spaanse modegigant al in Nederland (€ 1,95), waar concurrent H&M € 0,99 rekent. Beide ketens maken een uitzondering voor het afleveren van retouren in de winkel; dat is gratis. Hoewel de bedragen (in de verste verte) niet dekkend zijn voor de reële kosten van een retour, verhoogt het beleid allicht de drempel om iets terug te sturen en/of voorziet het in een boost voor de high street. Volgens Boohoo, een Britse online speler in fast fashion, zijn retourpercentages sinds het einde van de coronabeperkingen omhooggeschoten; het bedrijf weet er zelfs zijn tegenvallende winstcijfers aan. Toch blijven retouren gratis bij Boohoo, nog wel.

7. Plus goes Peddler

In navolging van Jumbo (Gorillas) en Albert Heijn (Thuisbezorgd en Deliveroo) heeft nu ook Plus een samenwerking gesloten met een start-up die boodschappen snel aan huis bezorgt: Peddler, het allitereert heel aardig. ’25.000 producten van je lokale Plus, geen dark store, razendsnel bij je thuisbezorgd’, kondigde Peddler’s Ruben Böhm aan op LinkedIn. Het Nederlandse bezorgbedrijf maakt ‘urban warehouses van winkels’, vertelde zijn collega James Klymowsky me vorig jaar al eens. ‘Onze paarse bakfietsen voorzien in de koppeling van het netwerk, that’s it’, aldus de oprichter. ‘Wij verkopen zelf geen producten en we bereiden zelf geen eten.’ De bakfietsen komen voorrijden voor € 1,99, om te beginnen in een paar grote steden.

7 x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1. … flitsbezorgers ‘nauwelijks op overlastgevoelige locaties zouden zitten’, aldus vastgoedadviseur Colliers op basis van eigen onderzoek naar de veelbesproken situatie in Nederland. De meeste dark stores bevinden zich buiten wijken met woningen.

2. … Albert Heijn-zuster Gall & Gall zelf de bezorgfiets op gaat, om te beginnen in De Pijp. Klanten kunnen een bestelling plaatsen in de Gall & Gall XPRESS app. De order wordt binnen een uur bezorgd.

3.  … niet minder dan 97% van de websites volgens een EU-rapport gebruik maakt van dark patterns: manipulatieve technieken om consumenten te beïnvloeden (check deze bluepaper van ShoppingTomorrow #leestip). ‘Ze maken gebruik van onze gedragsvalkuilen om je te verleiden en producten te verkopen. Dat is eigenlijk geen verleiden meer, maar misleiden’, legt ACM-directeur Edwin van Houten uit aan BNR. De waakhond gaat toezien op de strengere regels voor webshops die sinds afgelopen zaterdag gelden, onder andere op het gebied van reviews.

4. … 123inkt.nl me een euro bezorgkorting voorschotelde als de webwinkel zelf mocht kiezen tussen PostNL en DHL:

5. … niet alleen de trouwe Twinkle100-klant Drogijsterij.net kopje onder is gegaan (sad but true), maar ook een 101-jarige drogisterij in Beekbergen. Drogisterij Andrea boekte te veel ‘succes’ met de webwinkel. ‘Te laat merkte de eigenaresse dat ze met de vijftigduizend producten in haar assortiment veel minder verdiende dan ze dacht, en zelfs verlies leed’, schrijft De Stentor. ‘Nu is ze failliet. Twaalf werknemers staan op straat.’

6. … de samenwerking tussen Blokker en Ochama – u las er al over in de vorige AvO-bode – flink is uitgebreid. De winkels van Blokker gaan fungeren als afhaalpunten voor JD.com’s omnichannel winkelformule in Nederland. Ochama-artikelen zijn echter al langer af te halen bij tientallen bedrijven met een Chinese achtergrond, merkt e-commerce annex China-kenner Ed Sander terecht op. ‘Het werd eigenlijk alleen via WeChat gecommuniceerd naar de Chinees sprekende gemeenschap.’

7. … handelaars in koffie in kaas gaan: de ondernemers achter De Koffiejongens (komt dat zien op de Webwinkel Vakdagen) werven personeel voor De Kaasmakers, ‘een nieuw bedrijf dat wordt opgericht onder leiding van The Subscription Company’.

Je las de AvO-bode van mei 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Tot de volgende bode!

PS Vergeet je niet aan te melden voor de Webwinkel Vakdagen. Gratis, maar niet voor niets: met keynotes presentaties van kopstukken van (o.a.) Amazon, bol.com, fonQ, Marktplaats.nl, Media.Monks en Omoda, lezingen in elf andere zalen, vele tientallen standhouders en duizenden bezoekers waarvan je er veel vast al te lang niet hebt gezien #IRL. Programma hier, aanmelden daar. See you!

Steekt de Nederlandse rechter een stok tussen de wielen van flitsbezorgers? Hebben opkopers van marktplaatshandelaren hun prime al gehad? En wat wil Amazon met Buy with Prime? Je leest erover in een nieuwe AvO-bode, met aandacht voor de belangrijkste e-commerce ontwikkelingen in de afgelopen maand. Featuring onder andere Zapp, Gorillas, Albert Heijn, Kruidvat, bol.com en Coolblue. Plus nieuw nieuws over Wibra en Blokker. Een maand e-commerce nieuws in pakweg vijf minuten. Veel leesplezier!

1. Rechter: dark stores zijn geen winkels

Een voorlopige gerechtelijke uitspraak over Zapp legt ‘een potentiële bom onder het bedrijfsmodel van flitsbezorgers’. Omdat mensen er niet kunnen winkelen, vallen hun dark stores buiten de definitie van detailhandel, aldus de Amsterdamse voorzieningenrechter. Aan de andere kant zijn flitsers geen koeriersbedrijven, omdat ze hun eigen producten bezorgen en leveranciers komen voorrijden. Geen winkeliers, geen koeriers, wat zijn flitsbezorgers dan wel? Volgens de rechter horen ze bestemmingsplantechnisch thuis in de categorie distributiecentra. Zijn beslissing zorgde ervoor dat Zapp zijn dark store aan de Amsterdamse Fagelstraat deze week heeft moeten sluiten en ze biedt tegenstanders van flitsers in woon- en winkelgebieden hoop. Mocht de rechtbank in de nog lopende bodemprocedure tot een soortgelijke uitspraak komen, dan worden dark stores (en dark kitchens? #bestemmingsplan #horeca) verbannen naar de periferie, lopen bezorgtijden op en bevestigt ons land zijn internationale reputatie als strengste jongetje van de klas op flitsterrein.

De toekomst van logistiek vastgoed mag ín de stad liggen, aan de rand van de stad zorgen flitsbezorgers voor minder overlast en hebben ze de ruimte om een groter assortiment aan te houden. Van zichzelf, maar in theorie ook van andere partijen die hun hardlopers in dark stores kunnen leggen om snel te laten bezorgen. ‘Snel’ wordt dan misschien 30 minuten. Extra tijd stelt flitsers ook in staat om ritjes voor meerdere adressen te combineren en kosten te drukken.

2. Meer Gorillas

Of Gorillas zijn belofte ‘Faster than you’ nog kan waarmaken in het bovenstaande scenario is de vraag (en sterk afhankelijk van uw winkeltempo). Countrymanager Sadik Cevik liet medio deze maand weten dat de app van Gorillas inmiddels meer dan een miljoen keer is gedownload in Nederland. Dat aantal moet in de rest van dit jaar ‘minstens verdubbelen’, net als het aantal plaatsen waarin Gorillas actief is (thans 14). Het bedrijf ziet ook hier ruimte om ‘veel breder’ actief te worden dan in boodschappen. In de podcast van Kitty Koelemeijer sprak Cevik (foto) onlangs herhaaldelijk over medicijnen en postbezorging. Zo azen Gorillas en andere flitsers in verschillende markten op andersmans omzet. Saillant detail: PostNL maakte deze week bekend te stoppen met zijn food-bezorgnetwerk.

Nog twee linkjes:

* Hoe Gorillas volgens oprichter en CEO Kağan Sümer bouwt aan een ‘society that needs nothing’

* Hoe Gorillas en andere flitsers volgens UvA-onderzoeker Niels van Doorn een problematische oplossing doordrukken voor een niet of nauwelijks bestaand probleem. (#POM)

Nota bene: Sadik Cevik is keynote speaker op de Webwinkel Vakdagen (ik ben bij de organisatie betrokken)

3. Wie is hier nou de supermarkt?

Anders dan Jumbo, dat samenwerkt met Gorillas, zal Albert Heijn niet snel last hebben van strengere regels voor dark stores. De marktleider werkt sinds deze maand samen met Thuisbezorgd.nl en Deliveroo voor de snelle bezorging van ca. 1.200 levensmiddelen, die in de winkels worden verzameld. Haastige shoppers kunnen (nog) niet terecht op de AH-site of in de AH-app; hun snelle boodschappen vinden ze ‘gewoon bij’ Thuisbezorgd en Deliveroo. Om het picking-proces te vergemakkelijken helpt het volgens Deliveroo’s Joep Hutschemakers ‘om in de winkel een Deliveroo-icoon op de schappen te plakken’. 

4. Nog geen shake-out

Uit nieuwe CBS-cijfers blijkt dat de omzet van webwinkels en postorderbedrijven in maart 9,6% lager uitkwamen dan in dezelfde maand vorig jaar. Er waren afgelopen maart nog wel meer startende dan stoppende webwinkeliers, leren KvK-cijfers. De hausse aan nieuwe online ondernemers ligt achter ons, vertelt hoogleraar bedrijfseconomie Joris Knoben in De Telegraaf: “Met de heropening van de economie en de terugkeer naar kantoor zijn er wat minder marktkansen voor internetwinkels. Er zijn er zoveel gestart de afgelopen twee jaar dat je daar eigenlijk een ’shake-out’ met flink wat stoppers zou verwachten. Dat we dat (nog) niet zien heeft te maken met de lage kosten van het draaiende houden van een webwinkel.”

5. Webshop Wibra live in België

Wibra heeft een nieuwe webshop gelanceerd, niet in thuisland Nederland, maar om te beginnen in België. Voortaan is het grootste deel van het assortiment te koop op Wibra.be, met een minimaal bestelbedrag van € 5,- en tegen verzendkosten van € 5,95. Nederlanders, die € 4,95 voor verzending door (of afhalen via) DHL betalen, moeten nog even wachten op Wibra’s uitgebreide nieuwe webshop. Die gaat volgens de discounter winstgevend worden: “Dat is geen vraag, anders zou ik het niet doen”, aldus commercieel directeur Wim Smit eerder tegen RetailTrends. Daartoe is Wibra’s schoonmaakwondermiddel Dasty online bijvoorbeeld duurder dan offline. 

6. Aggregators uitgeaggregeerd?

Het was een van dé e-commerce trends in het afgelopen jaar: de opkomst van marketplace aggregators: partijen als Thrasio, Perch en het Nederlandse Dwarfs die succesvolle marktplaatsverkopers opkopen om deze te professionaliseren en op te stuwen in de vaart der volkeren. Vorig jaar haalden ze zo’n 12 miljard dollar aan kapitaal op, dit jaar kwam daar tot nu toe ‘slechts’ zo’n anderhalf miljard bij. De groei is in ieder geval afgeremd, leert de som van Marketplace Pulse:

7. Kopen met Prime buiten Amazon

Amazon heeft Buy with Prime geïntroduceerd op zijn Amerikaanse thuismarkt. Alleen afnemers van Fulfilment by Amazon (FBA) kunnen de knop op hun website plaatsen, voorlopig alleen op uitnodiging, maar dat gaat veranderen. Uiteindelijk moeten ook niet-FBA-gebruikers en zelfs niet-sellers kunnen aanhaken, zolang ze de verzendbeloftes van Prime waarmaken.

Hoe(veel) verkopers aan Amazon betalen voor de button op hun D2C-site is onduidelijk. Buy with Prime zal hun conversie doen toenemen, omdat shoppers – er zijn naar schatting 166 miljoen Amerikanen met een Prime-abonnement – weten dat ze eenvoudig met hun Amazon-account kunnen betalen én producten gratis geleverd krijgen (ook al is dat niet de verdienste van Amazon). Zo kan kopen met Prime ook buiten Amazon de standaard worden.

Nota bene: ook de countrymanager van Amazon, Roeland Donker, spreekt op de Webwinkel Vakdagen.

7 x KORT

Wat me deze maand verder opviel is dat …

 1. … Coolblue een van zijn leveranciers heeft overgenomen: Plotwise, softwaremaker voor efficiënte pakketbezorging.

2. … Baars & Bloemhoff, specialist in decoratief plaatmateriaal, begin deze maand grapte met een eerste virtuele vestiging in de metaverse. Leuk, vonden mensen zowel intern en extern, maar moet het wel bij een grap blijven? Meer daarover in het komende nummer van MIXpro.

3. … Podobrace de acquisities aaneen rijgt. Het bedrijf uit Volendam voegde deze maand de webwinkels Monozorg en Debraceshop toe aan zijn portfolio, na een reeks eerdere overnames op de markt voor medische hulpmiddelen.

4. … Blokker artikelen van eigen merk verkoopt bij Ochama, het Nederlandse winkelclubconcept van de Chinese webreus JD.com.com.

5. … Kruidvat de volgende grote retailer is met marketplace-ambities. Ook wil de drogisterijketen een eigen bezorgnetwerk optuigen. “We hebben alleen al duizend winkels in Nederland. We zijn nooit verder dan vijftien minuten verwijderd van de consument”, aldus Roland van den Berg op Emerce Retail. Wie kan dat nou zeggen?

6. … het gebruik van pakketkluizen (iemand?) allicht omhoog zal gaan als de bestellingen van bol.com en Budbee-klanten achter de muur verdwijnen bij Albert Heijn.

7. … Eric Idema (EasyToys) Love Honey voorbij wil streven als grootste aanbieder van sexual wellness ter wereld. In 2020 ging ‘de verdubbelaar’ aan voor de onderneming, vertelt de Veendamse ‘vibratorvorst’ in een mooi Volkskrant-interview.

NB ook Idema spreekt op de Webwinkel Vakdagen, onder zeer veel anderen. Je kunt er gratis naartoe. Aanmelden voor het grootste e-commerce event van de Benelux kan hier.

Je las de AvO-bode van april 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Tot de volgende bode!

PS 1: op 28 mei veranderen belangrijke regels voor webwinkeliers. Je kunt een webinar van Thuiswinkel.org over de impact daarvan hier terugkijken.

PS 2: NFT, wat te doen ermee? Lees het artikel van Twinkle en/of biedt erop.

Komt er een brede cao voor e-commerce bedrijven, die misschien zelfs wel algemeen verbindend kan worden verklaard? Als het aan E-commerce Nederland ligt zeker. Een samenwerking met Thuiswinkel.org brengt het allicht iets dichterbij. Je leest erover in een nieuwe AvO-bode, opgediend vanuit Curaçao. Met verder aandacht voor Jumbo bij Gorillas, de vrienden van H&M, TOM’s oliemannetje, Omoda’s hotel, Deloox, EasyToys, Action en Picnic. Onder meer. Een maand e-commerce nieuws in pakweg vijf minuten. Veel leesplezier!

1.  So you know: uw cao

Hoewel E-commerce Nederland pas enkele maanden bestaat en on the record nog geen handvol leden telt (Picnic, Gorillas en Zapp zijn leden van het eerste uur, Jumbo toonde interesse), slaat Thuiswinkel.org de handen ineen met de nieuwe werkgeversorganisatie. “Met deze samenwerking delen we onze kennis en maken we de sector nog interessanter voor huidig en aankomend personeel”, aldus directeur Marlene ten Ham namens de belangenvereniging met duizenden leden. Voorzitter Daan Hermes van E-commerce Nederland loopt in de persverklaring een endje op de zaken vooruit en laat optekenen: “We willen goed sociaaleconomisch beleid bevorderen en dat gebeurt onder meer via de e-commerce-cao die we bieden. Deze cao geldt straks voor alle e-commercebedrijven, zowel in de food als non-food producten. Zo ontstaat een uniform sociaal kader dat past bij de sector.” Tot op heden is de cao van E-commerce Nederland (pdf) primair gericht op pure players (minstens 80% omzet online) vanaf honderd werknemers. Alleen vakbond De Unie heeft zich erachter geschaard. Er lijkt nog een hoop te gaan gebeuren. Dat moet ook wel om Hermes’ claim realiteit te laten worden. Maar goed, het begin is er.

2. Flitsers komen en gaan

Een eerste vrucht van de samenwerking tussen Thuiswinkel.org en E-commerce Nederland is een paper over flitsbezorging (pdf) waar ook INretail aan meewerkte, met aanbevelingen voor de verschillende stakeholders. “Ook ondernemers in de non-food moeten nadenken over de toekomst en of dit concept ook iets voor hen kan betekenen”, staat er onder meer in. In mijn woonplaats Hilversum heeft zich na Flink ook Getir (‘Ten minste €35 op je eerste vijf bestelling’) in de straten gemeld, Gorillas staat te trappelen. Dat de bomen niet tot in de hemel groeien, leren ondertussen de ultrafast grocery ontwikkelingen in de VS. Flitsbezorgservices Fridge No More en Buyk trokken in maart de stekker uit hun business, de laatste ook doordat de Russische oprichters geen geld meer wisten op te halen na de inval in de Oekraïne. Eerder al staakte 1520, flitsend in New York en Chicago, zijn activiteiten, om shoppers voortaan door te verwijzen naar Getir. Instacart, ‘a pandemic darling’ volgens Bloomberg, schroefde zijn waarde vorige week in één klap met 40% terug. Het lijkt toch wat erg druk te worden op de snelle bezorgmarkt, daarbij is de coronarugwind gaan luwen en de rente gestegen, verklaart Quartz waarom ‘15-minute grocery delivery startups are already folding’.

3. Gorillas X Jumbo

Gorillas is begonnen met de verkoop van Jumbo-producten in zijn app. Onder het tabje Gorillas X Jumbo zijn ongeveer 125 producten te bestellen, leert een inventarisatie van het huidige aanbod in Amsterdam, Rotterdam en Utrecht. Elders in de app zijn ook producten van La Place te vinden. Op termijn moet snelbezorging door Gorillas ook via de Jumbo-app mogelijk worden. De twee hebben het helemaal met elkaar getroffen, gaan samenwerken op het gebied van logistiek, inkoop en marketing. Zo moet Gorillas een plek krijgen op de tricots van Jumbo’s wielerploeg tijdens de Tour de France. Mississippi Ventures, het investeringsvehikel van superfamilie Van Eerd, heeft zelfs een belang genomen in de rappe start-up.

4. De vrienden van H&M

In navolging van bijvoorbeeld Zalando, kleertjes.com en We Fashion (zie de AvO-bode van afgelopen september: ‘Allemaal onestopshops’) opent ook H&M de poort voor andere kledingmerken. Bevriende merken welteverstaan. H&M & Friends, gelanceerd in thuisland Zweden en in Duitsland, markeert ‘het begin van een geheel nieuwe ervaring bij H&M, waar stijl en gemak voorop staan’. Tot het externe merkaanbod, dat zal worden uitgebreid, behoren Lee, Fila en Wrangler, evenals H&M-zusterlabels als Arket, Weekday en Monki. Het online kanaal tekent tegenwoordig voor ongeveer een derde van H&M’s totale omzet.

5. Retourmisbruik wordt gestraft

‘Do not remove! If this label is removed, this item can not be returned’, staat er in goed Engels op gele waarschuwingen die misbruik moeten helpen terugdringen. Een aantal webwinkels start binnenkort een door Thuiswinkel.org ondersteunde proef met Retourvignet: een label of sticker op een besteld artikel. Als het er eenmaal af is gehaald, kan het niet opnieuw worden aangehecht en krijgt de webshopper zijn geld niet volledig terug na terugzending. Ons land heet ‘Europees kampioen pakjes retourneren’ te zijn, een bedenkelijke titel die onder andere is te danken aan de overbescherming van consumenten.

6. TOMorrow

Ja, het wás dus ook iets te mooi om waar te zijn, het sprookje van webwinkelgigant TOM en zijn voorraadhoudend longtail-assortiment. De Brabantse snelgroeier in de Twinkle100, die de distributiecentra als kralen aan elkaar reeg, verkeert in financiële problemen (die veel marktvolgers blijken te hebben zien aankomen – met de kennis van nu). Een ontslaggolf, een herstelplan en een nieuwerwetse herstructurering door zelfbenoemd ‘oliemannetje’ Jaap van der Meer moeten verlichting bieden, al kan dat allemaal best nog even gaan duren. Maar er gloort hoop, zegt de herstructureringsdeskundige in het Eindhovens Dagblad: “Na sanering is het uitermate interessant om er als investeerder of financier in te stappen. In het geval van TOM is daarvoor serieuze interesse van partijen als het herstelplan en schuldenakkoord zijn gerealiseerd.”

7. Omoda’s hotel

Nee, Omoda gaat geen ruimte in zijn bestaande schoenwinkels vrijmaken voor kledingassortiment. (Dat wordt sinds afgelopen zomer aangeboden op de website van het Zeeuwse bedrijf.) In plaats daarvan komt er midden in het land een centrale fysieke plek voor ‘The fashion store that loves you back’; per vandaag is Omoda uitbater van zowel een modewinkel als een hotel in hartje Utrecht. “Twee expansies in één klap, en toch geen grap”, aldus ceo Jan Baan. Omoda nam multimerkenwinkel House of Fred over. Na een opfrisbeurt krijgt die het achtervoegsel ‘by Omoda’. Het bijhorende hotel Cozy Pillow hoort ook bij de deal. “Dit is dé manier om onze klanten van top tot teen in de watten te leggen”, aldus Baan.

7 x kort

Wat me in maart verder opviel is dat …:

1. … het online kanaal vorig jaar tekende voor 31% van alle Nederlandse consumentenbestedingen (producten en diensten), volgens de Thuiswinkel Markt Monitor. En dat de online detailhandelsbestedingen in het nieuwe jaar een stuk lager liggen, getuige de laatste cijfers van het CBS:

2. … Centralpoint en Superwinkel verder gaan onder nieuwe namen. Voortaan heten de e-commerce bedrijven respectievelijk Dustin en Deloox.

3.  … ShoppingTomorrow het nieuwe onderzoeksjaar is begonnen met 25 expertgroepen en een nieuwe voorvrouw: Marieke Vink neemt het programmanagement over van Inge Demoed, die aan Thuiswinkel.org verbonden blijft.

 4. … FC Emmen binnenkort eenmalig een duel afwerkt in het roze, als gevolg van een nieuwe sponsorovereenkomst met het erotische webshopbedrijf EasyToys, ook uit Drenthe. Na de wedstrijd gaan de shirts onder de hamer voor het goede doel Dance4Life.

5. … Action prijkt op de openbaar gemaakte deelnemerslijst van de Shopping Awards, net als onder andere Albert Heijn, fonQ, Jumbo, Otto en Wehkamp. De genomineerden voor de vakprijzen zijn inmiddels bekend.

6. … 36% van de grote webwinkels in Europa informatie deelt over hun duurzame en MVO-activiteiten via hun website (2021), blijkens onderzoek van het Centre for Market Insights (CMI) van de Hogeschool van Amsterdam.https://www.linkedin.com/embeds/publishingEmbed.html?articleId=7842527466430835959

7. … onze koning, eerder verantwoordelijk voor de opening van het geautomatiseerde distributiecentrum van Wehkamp in Zwolle, vanmiddag het gerobotiseerd dc van Picnic mag openen in Utrecht. Zijn neef Maurits ontving 6,5 jaar geleden de allereerste Picnic-bestelling:

Je las de AvO-bode van maart 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Groeten uit Willemstad en tot de volgende bode!

Arjan