Het was een kort maar roerig maandje in e-commerce Nederland. Geen maand om per se vrolijk van te worden, met teruglopende omzetcijfers, (afgewende) faillissementen en ontslagen. ‘Pandemische rugwind’, om met Zalando te spreken, is post-pandemische tegenwind geworden. Met de introductie van twee kwartjes retourkosten sprong Wehkamp er nota bene positief uit. Je leest erover in deze AvO-bode, net als over de cijfers van Coolblue en de cijferperspectieven van Picnic. Ook lees je waarom kleertjes.com is gestopt met zijn marktplaats en of bol.com nog gaat bouwen in Flevoland.
1. Geen hosannajaar
Dat 2023 geen hosannajaar (#understatement) zou worden voor online verkopers in Nederland tekende zich al af. In de afgelopen vier weken gaven de nieuwskolommen wel een erg mistroostig aanblik. ‘Oprichters zwalkend Pieter Pot op zijspoor gezet’, ‘V&D in financiële nood, ‘Zalando schrapt honderden banen’ en ‘Honderden banen weg bij PostNL’, om een aantal koppen te noemen. The Learning Network, vaste klant in de bovenste regionen van de Twinkle100, trok de stekker uit Studystore, als gevolg van ‘verslechterde marktomstandigheden en interne veranderingen’ (lees: aanhoudende technische problemen).
In de vorige AvO-bode las je al dat meer online verkopers in 2022 een kleinere taart verdeelden. Hoe staat het met die taart? Volgens het CBS daalden de online detailhandelsbestedingen in januari met 10,9 procent ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar toen we – raar maar waar (en verzachtend) – nog volop te maken hadden met lockdowns.
2. Waarom kleertjes.com geen marketplace meer heeft
Ook al te lezen in de vorige bode: het einde van kleertjes & co, de marktplaats van het door Wehkamp ingelijfde kleertjes.com. Maar waarom? Na enig aandringen laat een woordvoerster vanuit Zwolle weten: “Het stoppen met kleertjes & co is een strategische keuze.” Aha. “We hebben de verkopers geïnformeerd dat we stoppen met kleertjes & co. Dit is gefaseerd gegaan.” Nieuwe of andere marktplaatsplannen zijn er “op dit moment niet”, aldus de zegsvrouw. Na nog wat aandringen: “Een belangrijke reden (voor de sluiting van de marketplace, AvO) is dat de grootste aanbieders op kleertjes & co een andere manier van samenwerking hebben met Wehkamp.”
3. De list van Graham Harris
Enthousiaster was men deze maand in Zwolle over de invoering van retourkosten door wehkamp. “Zeer binnenkort” (maar nu nog niet), gaat het webwarenhuis terugzenders € 0,50 in rekening brengen, om het hoge percentage retouren in met name fashion terug te dringen. “Klanten betalen vooralsnog een tegemoetkoming; voor Wehkamp kost verwerking van elk retourartikel 2 euro”, weet het AD. Twee euro? Dat zijn ze alleen voor de inspectie al zo’n beetje kwijt, maar er zijn (veel) meer kosten. Hoe dan ook lijkt de ‘ultieme’ maatregel eerder genomen om de retourdrempel te verhogen dan om de kosten te dekken, en daar is uiteraard wat voor te zeggen. “Je moet het als een symbolisch bedrag zien”, legt Thuiswinkel.org-directeur Marlene ten Ham uit aan Omroep Gelderland. “Het gaat puur om bewustwording. Het retourneren van artikelen kost veel tijd en geld en het is goed dat klanten dat hierdoor gaan inzien.”
Verder gaat het goed met Wehkamp, schrijft het AD: “Bol.com kondigde vorig jaar driehonderd ontslagen aan en stelde een beursgang uit, Wehkamp gaat extra investeren.” CEO Graham Harris (foto) bedacht een ‘list’, volgens de krant, die uit zijn mond optekent: “Wij zijn interessanter, authentieker, relevanter en inspirerender, met meer services en hulp. Niet zo’n eindeloos platform met een eindeloos aanbod. Maar met een geselecteerde collectie van mooie mode, meubels en woonaccessoires.” Wehkamp werkt sinds kort met ‘avatars op de catwalk’ en het bouwt aan een studio die vanaf volgend jaar driedimensionale virtuele wooninspiratie moet gaan bieden. Over het staken van de samenwerking met BCC zegt Harris ten slotte: “BCC wilde financieel een groter deel van de koek, terwijl de marges toch al heel klein zijn op elektronica-artikelen. En daar komt bij: met elektronica win je geen trouwe klanten. Loyaliteit telt er niet. Als je ergens anders iets goedkoper terechtkunt, doe je dat. De hele optelsom was dat we er dan liever maar helemaal mee stopten.”
4. Coolblues
Elektronica en loyaliteit, Coolblue kan erover meepraten. De Rotterdammerts wonnen marktaandeel in wasmachines en laptops, maar door de postpandemische tegenwind verkochten ook zij minder spullen in Nederland en België. De energietak groeide vorig jaar ‘knetterhard’, al werd het doel van 100.000 nieuwe contracten voor maar 73% gehaald. Duitsland was goed voor een omzet van 174 miljoen euro, 85% meer dan een jaar eerder. In dit tempo lukt het om daar in 2025 het geambieerde miljard te behalen. De totale omzet van Coolblue groeide nipt. Pieter Zwart toonde zich ‘niet echt apetrots’ op de winstcijfers van de oranjeblauwen, die onder de streep rood kleurden. Volgens de eindbaas wordt 2023 ‘het allermooiste Coolblue-jaar ooit’, mede dankzij efficiencyverbeteringen, nieuwe winkels, herstel in de verkoop van laptops en televisies, Duitsland en de groei in energiegerelateerde producten als thermostaten en zonnepanelen.
5. Bol.com topverkoper op bol.com
Dan bol.com. De Twinkle100-aanvoerder zag het aantal verkooppartners vorig jaar groeien, zij het lang niet zo hard als in eerdere jaren. De teller liep op van ‘bijna 49.000’ eind 2021 naar ‘meer dan 51.000’ eind 2022. Het verkoopaandeel van de third-party sellers bleef hangen op 57%, meldt het laatste kwartaalbericht. Dat is een procentje meer dan in Q4 van 2021, maar minder dan in de direct voorgaande kwartalen (60% aandeel in Q1 van 2022, 61% in Q2 en 59% in Q4). Kort en goed: de primus inter pares blijft topverkoper op de eigen site, met 43% van de net consumer online sales in het laatste kwartaal. Het aandeel van derden stokt.
Aardig cijferfeitje nog: bol.com was vorig jaar als verkoper goed voor 2,2 miljard euro aan verkopen op het eigen platform. Dat komt neer op 1% van Amazon’s (eveneens geslonken) directe retailverkopen ad 220 miljard dollar wereldwijd vorig jaar.
Nieuwe inkomstenstromen
Het totale handelsvolume (GMV) op bol.com nam vorig jaar met 1,9% af. Maarrr, schrijft eigenaar Ahold Delhaize erbij, “against a market which declined around 6%”. Boodschap: het marktaandeel groeide. De onderliggende brutowinst (ebitda) kwam uit op 125 miljoen euro, versus 166 miljoen in 2021.
Bol.com’s investeringen in nieuwe inkomstenstromen betalen zich uit volgens Ahold Delhaize, met gerapporteerde omzetplussen van 43% voor advertising en 18% voor logistieke diensten, zonder dat er bedragen aan worden gehangen.
Frans Muller, topman van Ahold Delhaize, verwacht “een betekenisvolle verbetering in de prestaties van bol.com in de komende 12 maanden, met aanhoudende groei in de meeste van onze kerncategorieën en een sterke omzetgroei in zowel de inkomsten uit advertenties als die uit logistieke diensten”.
Lelystad: geduld gevraagd
In een interview met de Vlaamse krant De Tijd vertelde bol.com’s CEO Margaret Versteden-van Duijn begin deze maand over de wendbaarheid die van het bedrijf wordt gevraagd. “Het is duidelijk dat e-commerce na corona in een andere fase is beland. Nadat er veel klanten zijn bijgekomen, vindt nu een balancering plaats”, zei ze onder meer. Bol.com moet reorganiseren. Versteden: “We hebben nieuwe plannen moeten maken. We moesten onze kosten herbekijken om de winst op het juiste niveau te houden.” Over de grond die bol.com in Lelystad aankocht voor een magazijn dat nog groter zou kunnen worden dan dat in Waalwijk, zegt ze. “Eerst wilden we het in één keer bouwen. Nu in fases, naargelang de groei. Wanneer de schop in de grond gaat? Dat weten we nog niet.” Zo wacht de hoofdstad van Flevoland ook op deze grote potentiële werkgever.
6. “Picnic heeft veel meer omzet nodig”
Distrifood liet Floris van der Pijl van A-Insights los op de laatste jaarcijfers van Picnic, die van 2021 (€ 719 miljoen omzet, € 114 miljoen verlies). Vraag: zit er muziek in het verdienmodel? Volgens de financieel expert heeft Picnic veel meer omzet nodig om zijn marktwaardering (van naar verluidt 3,6 miljard euro) bij de laatste investering waar te maken. Van der Pijl ziet zeker groeipotentieel voor de websuper, al was het maar omdat groei wat mag kosten en Picnic nog behoorlijk wat kapitaal heeft liggen. De marktgroei van online boodschappen is sinds de laatste injectie echter wel tot stilstand gekomen en dus is de vraag hoe snel de omzet oploopt. Ook is de vraag hoe snel Picnic met zijn relatief hoge personeelskosten winstgevend kan opereren. “Stel dat Picnic erin slaagt om op lange termijn een ebitda van 10 procent te realiseren – dit is bijvoorbeeld wat Ahold realiseert – dan moet Picnic doorgroeien naar een omzet van tussen de €5 en €6 miljard omzet” (om de marktwaardering van voor food gemiddeld 6 tot 7 keer de ebitda te matchen, AvO). Dat is meer dan de gecombineerde omzet van Plus en Coop. “Dan moet er echt iets gebeuren.” Halen ze de AH-marges niet, dan zal de omzet volgens Van der Pijl nog verder omhoog moeten.
7. Hoe Amazon de tussenhandel passeert
In een mail aan Europese groothandels en distributeurs maakte Amazon deze maand klip en klaar een koerswijziging bekend. “Amazon has decided to focus on sourcing brands directly from brand owners. We hereby inform you that we will stop sourcing all products from you, starting on 15 January 2024.” Verkopers hebben nog 10,5 maanden de tijd om (geheel) over te stappen op third party selling via de marketplace van het bedrijf. Marktplaatskoppelaar Vendiro somde op welke gevolgen dat zoal heeft.
7 x kort
Wat me deze maand verder opviel is dat …
1. … Loavies klanten de mogelijkheid biedt om gebruikte producten te verkopen op het nieuwe platform Reloaved, en zo aan loyaliteit werkt. Het is een voorbeeld van recommerce, waarover ik een uitgebreid artikel schreef voor Emerce.
2. … de eerlijke boekingssite Moonback opschaalt door toch in zee te gaan met een hoteldatabase.
3. … Blokker werkt aan een nieuwe checkout, waarin shoppers wordt gewezen op de groenste bezorgkeuze.
4. … Flitsbezorger Flink overweegt om hamburgers te gaan bakken in dark kitchens, om die samen met boodschappen te bezorgen.
5. … Unilever heeft geïnvesteerd in 29 digitale marketing- en e-commercehubs om ervoor te zorgen dat het bedrijf slaagt in het ‘kanaal van de toekomst‘.
6. … Praxis zijn Mirakl-marketplace heeft geopend, waar ‘meer dan een miljoenen producten’ op moeten komen te staan, ruim tien keer zoveel als het eigen aanbod van Praxis en de Belgische zusterformule Brico.
7. … start-up-ambassadeur Constantijn van Oranje namens Techleap acte de présence geeft op het hoofdpodium van de Webwinkel Vakdagen. Het uitgebreide sprekersprogramma van het grootste e-commerce event van de Benelux (disclaimer: ik ben erbij betrokken) is de vinden op de site van de vakbeurs. Gratis kaarten bestellen kan hier.
Je las de AvO-bode van februari 2023. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.
Tot de volgende bode!