Afnemende online bestedingen, dubbelcijferige inflatiepercentages (‘slechts’ 10,2% in mei), amper consumentenvertrouwen, toeleveringsproblemen, gebrek aan personeel, oorlog. Het tij is ronduit ongunstig voor e-commerce ondernemers. Berichten over dalende omzetten, vervagende beursplannen, ontslagen en faillissementen volgen elkaar opeens wel heel snel op. Wat staat ons te wachten? Je leest erover in de AvO-bode van mei 2022. Een maand e-commerce nieuws in pakweg vijf minuten.
1. De tijd van onbezorgdheid is voorbij
‘We gaan een periode van grote onzekerheid in’, zei prins Constantijn vorige week in het FD. De start-up-ambassadeur doelt op de kapitaalverschaffing aan tech-bedrijven, die onder druk staat. Investeerders houden de hand op de knip. Met name jonge bedrijven zullen hun groeiplannen moeten bijstellen. Bijvoorbeeld door minder agressief uit te breiden in nieuwe markten. En door te kijken waar bespaard kan worden. In ‘a brutal May’ vielen er mondiaal meer dan 15.000 ontslagen in de tech-sector, rapporteerde Techcrunch. Bij Getir, Gorillas en Zapp, en bijvoorbeeld bij Instacart en PayPal. ‘Hopefully the sun will come out in June.’
Ondertussen zetten bedrijven de tering naar de nering. Ze verleggen de focus van bouwen naar vasthouden, van spenderen naar consolideren, van omzet naar winst. Exemplarische nieuwskop: ‘Klarna shifts game plan to profits over growth.’ Hop: 10% van het personeel eruit. Veel meer ontslagrondes zullen volgen, aldus Janneke Niessen van investeringsfonds CapitalT. Ze ziet ‘nog best veel ondernemers in ontkenning’ en ze waarschuwt snelgroeiers om zich de komende maanden ‘op het ergste voor te bereiden.’ Weinig zonnig dus, hoewel de analist tegenover de NOS aantekent: ‘Eigenlijk was het de afgelopen jaren niet normaal. Er is nu meer realisme’, met als prettige bijkomstigheid dat het iets makkelijker wordt om personeel te vinden. ‘Het is niet alleen maar doomsday, maar wel heel vervelend. To put it mildly.’
2. De fysieke winkel wint terrein terug
Minus 19,1 procent. Dat cijfer rapporteert het CBS vandaag over de online detailhandelsverkopen in april; Nederlandse consumenten besteedden toen bijna een vijfde minder op internet dan in dezelfde maand vorig jaar. Onderstaande grafiek laat goed zien hoe Nederlanders in coronatijd (veelal noodgedwongen) veel meer zijn gaan webshoppen, terwijl ze nu weer vaker naar de fysieke winkel gaan (getuige de 8% groei voor de héle detailhandel in april). Niet verrassend, wel uitdagend.
Als gevolg van de terughoudendheid bij consumenten noteerde Zalando voor het eerst sinds zijn oprichting een omzetdaling in Q1. Zelfs de ‘kanarie in de kolenmijn’, Amazon, zag zijn online retailomzet dat kwartaal afnemen. Amazons e-commerce activiteiten zouden overigens (onder)gewaardeerd worden op ‘close to zero’.
3. Geen bol punt gong?
Ook bol.com, gewend geraakt aan gigantische groeipercentages, leverde omzet in: de net consumer online sales in Q1 lagen 7% lager dan die in het buitengewone eerste kwartaal van vorig jaar (77% groei). Daarmee won de Twinkle100-aanvoerder afgelopen kwartaal wel aandeel in de online markt, die ruim dubbel zo hard was gekrompen. Toch lijkt het niet het moment om naar de beurs te gaan. De voor de tweede helft van dit jaar geplande sup-IPO is ‘subject of course to market conditions, and other factors’ zo stond voor het eerst in het persbericht. Tuurlijk. ‘Als we niet de prijs kunnen krijgen die we willen, zullen we een beursgang moeten uitstellen of een andere oplossing moeten vinden’, verhelderde topman Frans Muller. Een losse polsberekening van FD’s Bartjens leert dat de beurswaarde van bol.com is gedaald tot pakweg 3,7 miljard euro, terwijl dat eind vorig jaar volgens dezelfde berekening nog 6,4 miljard was. ‘De wereld ziet er heel anders uit dan in november.’
4. Bol.com en AH samen in loyalty en advertenties
Ondertussen blijft Ahold Delhaize werk maken van de integratie van bol.com en Albert Heijn, op onderdelen. In de laatste analistenpresentatie verwijst het concern onder meer naar ‘een meer geïntegreerd loyaliteitsprogramma’ en pilots met ‘een gecombineerde advertentiepropositie’.
Onlangs heeft de Zaanse grootgrutter in stilte gewerkt aan de uitbreiding van Albert Heijn Premium, het betaalde loyaliteitsprogramma dat afgelopen najaar werd gelanceerd. Behalve op abonnementen (waaronder bol.com Select), krijgen Premium-supermarktklanten nu ook korting op tickets, stedentrips en Premium Deals.
Overigens trekken ook Jumbo en Hema tegenwoordig samen op in loyalty.
5. See you later aggregator
‘Aggregators uitgeaggregeerd?’, was de vraag die ik opwierp in de vorige AvO-bode, naar aanleiding van de afnemende kapitaalinjecties in bedrijven die succesvolle marktplaatsverkopers opkopen. Twee dagen later volgde het bericht dat Thrasio, de grootste in zijn soort, verder gaat met minder medewerkers en een nieuwe ceo. Ook Dwarfs, de eerste en bekendste Nederlandse aggregator, zag zich genoodzaakt personele maatregelen te treffen.
Over het uitblijven van groeigeld in de tech-sector heeft u hierboven al kunnen lezen. Het is, gegeven de buitengewone mix van omstandigheden, te makkelijk om te zeggen dat aggregators geen toekomst hebben; ze zijn vast nog niet uitgeaggregeerd, zoals flitsbezorgers nog niet uitgeflitst zijn.
NB In het laatste nummer van Twinkle staat een uitgebreid artikel over het onderwerp. Kop: Waar blijven de Nederlandse aggregators?
6. Vaker betalen voor retouren
Zara brengt shoppers in steeds meer landen retourkosten in rekening. Dat deed de Spaanse modegigant al in Nederland (€ 1,95), waar concurrent H&M € 0,99 rekent. Beide ketens maken een uitzondering voor het afleveren van retouren in de winkel; dat is gratis. Hoewel de bedragen (in de verste verte) niet dekkend zijn voor de reële kosten van een retour, verhoogt het beleid allicht de drempel om iets terug te sturen en/of voorziet het in een boost voor de high street. Volgens Boohoo, een Britse online speler in fast fashion, zijn retourpercentages sinds het einde van de coronabeperkingen omhooggeschoten; het bedrijf weet er zelfs zijn tegenvallende winstcijfers aan. Toch blijven retouren gratis bij Boohoo, nog wel.
7. Plus goes Peddler
In navolging van Jumbo (Gorillas) en Albert Heijn (Thuisbezorgd en Deliveroo) heeft nu ook Plus een samenwerking gesloten met een start-up die boodschappen snel aan huis bezorgt: Peddler, het allitereert heel aardig. ’25.000 producten van je lokale Plus, geen dark store, razendsnel bij je thuisbezorgd’, kondigde Peddler’s Ruben Böhm aan op LinkedIn. Het Nederlandse bezorgbedrijf maakt ‘urban warehouses van winkels’, vertelde zijn collega James Klymowsky me vorig jaar al eens. ‘Onze paarse bakfietsen voorzien in de koppeling van het netwerk, that’s it’, aldus de oprichter. ‘Wij verkopen zelf geen producten en we bereiden zelf geen eten.’ De bakfietsen komen voorrijden voor € 1,99, om te beginnen in een paar grote steden.
7 x kort
Wat me deze maand verder opviel is dat …
1. … flitsbezorgers ‘nauwelijks op overlastgevoelige locaties zouden zitten’, aldus vastgoedadviseur Colliers op basis van eigen onderzoek naar de veelbesproken situatie in Nederland. De meeste dark stores bevinden zich buiten wijken met woningen.
2. … Albert Heijn-zuster Gall & Gall zelf de bezorgfiets op gaat, om te beginnen in De Pijp. Klanten kunnen een bestelling plaatsen in de Gall & Gall XPRESS app. De order wordt binnen een uur bezorgd.
3. … niet minder dan 97% van de websites volgens een EU-rapport gebruik maakt van dark patterns: manipulatieve technieken om consumenten te beïnvloeden (check deze bluepaper van ShoppingTomorrow #leestip). ‘Ze maken gebruik van onze gedragsvalkuilen om je te verleiden en producten te verkopen. Dat is eigenlijk geen verleiden meer, maar misleiden’, legt ACM-directeur Edwin van Houten uit aan BNR. De waakhond gaat toezien op de strengere regels voor webshops die sinds afgelopen zaterdag gelden, onder andere op het gebied van reviews.
4. … 123inkt.nl me een euro bezorgkorting voorschotelde als de webwinkel zelf mocht kiezen tussen PostNL en DHL:
5. … niet alleen de trouwe Twinkle100-klant Drogijsterij.net kopje onder is gegaan (sad but true), maar ook een 101-jarige drogisterij in Beekbergen. Drogisterij Andrea boekte te veel ‘succes’ met de webwinkel. ‘Te laat merkte de eigenaresse dat ze met de vijftigduizend producten in haar assortiment veel minder verdiende dan ze dacht, en zelfs verlies leed’, schrijft De Stentor. ‘Nu is ze failliet. Twaalf werknemers staan op straat.’
6. … de samenwerking tussen Blokker en Ochama – u las er al over in de vorige AvO-bode – flink is uitgebreid. De winkels van Blokker gaan fungeren als afhaalpunten voor JD.com’s omnichannel winkelformule in Nederland. Ochama-artikelen zijn echter al langer af te halen bij tientallen bedrijven met een Chinese achtergrond, merkt e-commerce annex China-kenner Ed Sander terecht op. ‘Het werd eigenlijk alleen via WeChat gecommuniceerd naar de Chinees sprekende gemeenschap.’
7. … handelaars in koffie in kaas gaan: de ondernemers achter De Koffiejongens (komt dat zien op de Webwinkel Vakdagen) werven personeel voor De Kaasmakers, ‘een nieuw bedrijf dat wordt opgericht onder leiding van The Subscription Company’.
Je las de AvO-bode van mei 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.
Tot de volgende bode!
PS Vergeet je niet aan te melden voor de Webwinkel Vakdagen. Gratis, maar niet voor niets: met keynotes presentaties van kopstukken van (o.a.) Amazon, bol.com, fonQ, Marktplaats.nl, Media.Monks en Omoda, lezingen in elf andere zalen, vele tientallen standhouders en duizenden bezoekers waarvan je er veel vast al te lang niet hebt gezien #IRL. Programma hier, aanmelden daar. See you!