Gorillas heeft in stilte aan zijn bezorgkosten gesleuteld, net als Flink. Door klanten meer in rekening te brengen en (noodgedwongen) gas terug te nemen, bouwen de flitsers aan een duurzamere toekomst. Jumbo, dat optrekt met Gorillas, realiseert zich ondertussen dat online supermarktklanten niet zullen betalen voor ‘gewone’ boodschappenbezorging. Je leest erover in de AvO-bode van februari, net als over de langverwachte winstcijfers van bol.com, de (#dito) daling van de online detailhandelsomzet, de platformgedachte van Blokker en over flitsen met gereedschap en bouwmateriaal.
1. Mínder online bestedingen
Na jaren van aanwas en een enorme piekdrukte door corona, groeien de online detailhandelsbestedingen niet meer. Afgelopen januari lagen ze 8,5% lager dan een jaar eerder in dezelfde maand, rapporteert het CBS vandaag. Naar (mijn) verwachting zullen er nog maanden met krimp volgen, omdat er dit jaar offline meer mogelijk is dan vorig jaar. Zeker lijkt dat de online bestedingen een stuk hoger blijven liggen dan voor de pandemie, de vraag is hoeveel hoger. Webwinkeliers moeten zich aanpassen aan de nieuwe realiteit, die in de ene branche anders is dan in de andere (food zit nog wel in de lift). En dat met aflopende steunmaatregelen, gure oosterse wind en hoge inflatie, die de koopkracht drukt.
Eerder deze maand rapporteerde het CBS dat het aantal Nederlandse webwinkels de afgelopen twee jaar met 63% is gegroeid. Bij het leeuwendeel (ruim 80%) van de bijna tachtigduizend webwinkels die op 1 januari werden geteld werkt niet meer dan één persoon.
2. Flitsers schroeven bezorgkosten op
Zowel Gorillas als Flink vraagt sinds kort meer voor de bezorging van kleine orders. Het eerstgenoemde bedrijf brengt nu overal in Nederland € 2,10 aan ‘toeslag’ in rekening op alle orders onder de € 15,- bovenop de standaard bezorgkosten ad € 1,80. Eerder varieerde de toeslag – afhankelijk van de stad – tussen de € 1,60 en € 2,10 en werd deze slechts gerekend op orders onder de vijf (Amsterdam) of tien euro (elders). Flink, in veel meer Nederlandse plaatsen actief, rekende nog geen toeslag, maar heeft die recentelijk geïntroduceerd. Shoppers betalen € 2,10 euro extra (bovenop de gangbare € 1,80) voor orders onder een tientje. Ook ging Flinks besteldrempel omhoog, van één naar vijf euro. De flitsers zien zich ondertussen op steeds meer plekken afgestopt door lokale overheden. Gorillas stelde zijn belofte van bezorging in tien minuten al bij naar bezorging ‘in minuten’, wat bij kan dragen aan de gunst van lokale gezagsdragers én aan de winstgevendheid van het bedrijf, dat net als de concurrentie weleens het slachtoffer zou kunnen worden van de eigen need for speed. In New York is het sinds afgelopen weekend mogelijk om gratis orders af te halen in de dark stores van Gorillas, waar de wikkels van de tot voor kort geblindeerde ramen gingen.
Uit een interview van Distrifood met Sadik Cevik, managing director van Gorillas in de Benelux, blijkt dat de flitser nadenkt over andere bezorgbeloften:
“Mensen hebben niet allemaal in 10 minuten boodschappen nodig, het gaat ook om de flexibiliteit die we brengen. We willen ook toe naar bestelschema’s. Dan kunnen mensen precies aangeven wanneer ze willen bestellen. Als de boodschappen in twee uur arriveren, dan krijgen ze bijvoorbeeld gratis bezorging.”
3. Hoe Jumbo toch geld wil verdienen online
Ook Jumbo, dat voor flitsorders samen optrekt met Gorillas, denkt na over gratis bezorging en bijbehorende voorwaarden. De keten heeft ‘de hoop laten varen’ dat mensen betalen voor (reguliere) bezorging van boodschappen, zoals het FD schrijft na een gesprek met de financiële voorman Ton van Veen. Hij noemde online boodschappenbezorging eerder ‘economisch irrationeel’, maar realiseert zich dat consumenten nou eenmaal wél willen bestellen, maar daarvoor níet willen betalen. Een ongemakkelijke waarheid. Jumbo broedt op abonnementsvormen om de online operatie rendabeler te helpen maken. Aan de verkoop van online reclameruimte denkt de keten geld te kunnen verdienen. “We hebben een website en app met miljoenen gebruikers. Bedrijven kunnen daar op gaan adverteren.” Daarnaast verwacht Jumbo gebruikersdata te kunnen vermarkten aan leveranciers.
4. Daar is de winst van bol.com
Hoewel Ahold Delhaize volgens topman Frans Muller altijd al ‘zeer transparant’ was over bol.com, bleef de vraag hoe het precies zat met de winstgevendheid van de webwinkel. Nu Ahold Delhaize bol.com naar de beurs wil brengen – juist om de ondergesneeuwde waarde van de webwinkel tot uitdrukking te laten komen – worden wel winstcijfers gecommuniceerd. De onderliggende ebitda kwam voor 2021 uit op 166 miljoen euro, een miljoen minder dan in 2020 (wisten we ook nog niet), bij ruim een kwart hoger handelsvolume. De Twinkle100-aanvoerder maakte afgelopen jaar onder andere meer kosten aan tv-reclame (+70%), waarmee het Vinted als biggest tv spender voorbijstreefde. Ahold Delhaize geeft aan de investeringen in bol.com dit jaar meer dan te willen verdubbelen, waarbij logistiek en advertentiediensten expliciet worden genoemd. Vanaf morgen gelden lagere (variabele) commissies voor verkopers in een tiental categorieën. Tegelijkertijd worden de tarieven binnen de categorie eten & drinken gelijkgetrokken. Het wachten blijft op de uitbreiding van het food-assortiment op bol.com.
5. Flitsinitiatieven in DHZ en de bouwhandel
Voor de vakbladen MIX en MIXpro schreef ik verhalen over de potentie van flitsbezorging in respectievelijk de doe-het-zelf-retail en de bouwgroothandel. Een inventarisatie leerde dat de grote bouwmarkten het fenomeen allemaal nauwlettend volgen, op zijn minst. Hubo werd het meest concreet en kondigde aan dit jaar met flitsbezorging te zullen experimenteren. Aan de groothandelskant is er een interessante nieuwe speler opgestaan die de markt wil opschudden met snelle bezorging: Foremore belooft bouwmaterialen binnen één uur af te leveren. Het moet uiteindelijk een driezijdige marktplaats worden, vertelde mede-initiatiefnemer Maarten Ingen Housz: “Voor aannemers, bouwgroothandels en transporteurs die bestellingen kunnen bezorgen.”
6. Blokker neemt het in huis
Blokker deed al de nodige ervaring op met snelle bezorging in non-food; in samenwerking met Packaly worden onder andere koekenpannen en staafmixers binnen een uur bezorgd in een groeiend aantal steden. Aan Kitty Koelemeijer vertelde topvrouw Jeanine Holscher (video) dat Blokker zijn bezorgpropositie mogelijk ook beschikbaar stelt voor andere ondernemers uit de winkelstraat. “Wij denken zeker dat we een rol kunnen vervullen in dat lokaal bezorgen. Dat ook de boekhandel zijn pakketje bij ons kan neerleggen. Want in al dat soort processen is het natuurlijk ook zo dat – zoals we dat zeggen – hoe dikker de stroom is, hoe goedkoper het pakketje is. Volume creëren is heel erg belangrijk.” Online biedt Blokker al langer ruimte aan andere winkeliers, om te verkopen welteverstaan. Volgens Holscher dankt Blokker inmiddels een derde van zijn online inkomsten aan externe partners op het Mirakl-platform.
7. Daadkracht gevraagd
Voor een eerdere aflevering van de Kitty Koelemeijer Podcast vroeg de naamgevende hoogleraar voormalig bol.com-voorman Daniel Ropers aan tafel. Hij hield een interessant betoog over hoe de grote tech-bedrijven uitgroeien tot ‘operating systems of life’ (video) en hij maande tot actie, voor het echt te laat is, we zijn overgeleverd aan Big Tech en de BV Nederland het nakijken heeft. De uitdagende toekomst van de Nederlandse retail staat ook centraal in een boek waar zowel Koelemeijer als Ropers áls Holscher hun medewerking aan verleenden en waar ik de eindredactie van heb mogen doen. ‘Shopping 2030: daadkracht gevraagd in een decennium vol verandering’, gepresenteerd door Thuiswinkel.org. Daarin wordt ook duidelijk welke nieuwe kansen er gloren.
Het boek is onder andere te koop bij bol.com en Bruna.
7 x kort
Wat me deze maand verder opviel, is dat …
1. … Coolblue nu bijna tien keer zoveel producten van zijn huismerk BlueBuilt in zijn virtuele schappen heeft staan als een jaar geleden, zo telde Twinkle. De omzet van het bedrijf nam in 2021 met 18% toe, de winst (adjusted ebitda) daalde met 20% tot 91 miljoen euro, iets meer dan de helft van die van bol.com dus.
2. … tech jobs in ons land zeer moeilijk in te vullen zijn, moeilijker dan in de andere Westerse landen die banenplatform Indeed meenam in een onderzoek. De resultaten daarvan werden aangehaald in een lezenswaardig nieuw rapport van Sifted over de status van Nederland tech-land.
3. … er weinig of eigenlijk geen nieuws te vernemen is over E-commerce Nederland, zijn ledenaanwas en de adoptie van de e-commerce CAO, hoewel daar best behoefte aan lijkt te zijn.
4. … de voorzitter van PS, een Franstalige sociaaldemocratische politieke partij bij onze zuiderburen, er atoomwapens bij haalde om aan te geven dat België wat hem betreft ‘een land zonder e-commerce’ zou moeten worden. “Na de kernuitstap wil ik graag de e-commerce-uitstap realiseren”, zo provoceerde Paul Magnette in Humo. E-commerce zou alleen maar leiden tot sociale en ecologische afbraak.
5. … zo jammer is dat Churandy Martina zich leende voor nepnieuws over een flitsbezorgservice met hardlopende koeriers. Of eigenlijk: dat het pr-bureau volhield dat CHURUNDY géén grap was.
6. … Albert Heijn zich in een bericht over supermarktapps neerzet als (ook een) tech-bedrijf: CEO Marit van Egmond: “Met technologie bieden we onze klanten gemak en voordeel en kunnen we ook steeds relevanter advies geven. Daarom investeren we fors in allerlei technologische vernieuwingen en zijn we inmiddels getransformeerd tot een food&tech bedrijf.”
7. … Jitse Groen aanschoof bij Harry Mens om tekst en uitleg te geven over de terugtrekking van Just Eat Takeaway van de Nasdaq.
Je las de AvO-bode van februari 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.
Tot de volgende bode!
Arjan