Hoeveel retourkosten rekenen de grootste webshops?

Het is misschien wel de beste PR voor Wehkamp sinds de koninklijke opening van zijn dc in 2015: de introductie van 50 cent retourkosten vorige week. Aangemoedigd door zowel branchekenners als webshoppers, zo lijkt het. Maar hoe bijzonder is het? Je leest het in de AvO-bode, waarin verder onder meer: de entree van Temu, de toekomst van achteraf betalen, guided selling met ChatGPT en antwoord op de vraag: hoe groot is Shopify in Nederland?

1. Gratis retour is de norm – nog wel

Gratis retourneren is de norm, leert een blik op de hoogste regionen van de Twinkle100. Van de tien grootste non-food verkopers op de lijst rekende tot deze maand alleen Ikea* retourkosten aan webshoppers. Bij bol.com, Coolblue, Amazon, Zalando, Apple, de Bijenkorf, Belsimpel en Hema is retourneren gratis. Foei, zeggen lezers van Nu.nl:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Wehkamp vraagt voortaan dus twee kwartjes voor een retourzending – een fractie van de werkelijke kosten en dat lijken consumenten ook te zien:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Wehkamp krijgt de handen van kenners op elkaar voor de opgeworpen retourdrempel. Het Zwolse webwarenhuis is echter niet de eerste met de (her)introductie van klantkosten voor retouren, die zeker in fashion de spuigaten uitlopen. H&M (€ 0,99) en Zara (€ 1,95) rekenen bijvoorbeeld al(weer) retourkosten in ons land. Een artikel zelf terugbrengen naar hun winkels is kosteloos.

NB1 Shoppers krijgen altijd de eventueel gemaakte bezorgkosten bij aflevering gerestitueerd als ze iets terugsturen. #wet

NB2 Wehkamp startte in 2015 met gratis terugzending. De gratis ophaaloptie voor retouren werd in 2019 al geschrapt.

NB3 Check het recente dossier over retouren van Emerce, waar ik een bijdrage aan leverde. Met o.a. een verhaal over de impact van betaalde retouren. #Premium

NB4 Ondertussen in de VS: Will Amazon customers revolt over return fees? (RetailWire, 12 april)


2. Is Temu te temmen?

Plotseling waren ze daar vorige week: 6 nieuwe vlaggetjes op de site van Temu, maandenlang de (mind youpopulairste app (of all apps) in de Amerikaanse charts. Waaronder de Nederlandse driekleur. Temu, dat werkt met een innovatief customer-to-manufacturer-model, hanteert een besteldrempel van een tientje. Het kleurrijke web- en app-warenhuis is (nog?) niet in onze taal beschikbaar, shoppers kunnen wel afrekenen met iDeal en genieten van free shipping en jawel, free returns binnen 90 dagen. Verder belooft de internationale groeibriljant uit de koker van het Chinese Pinduoduo een aankoopbeschermingsprogramma (geld terug als een item niet of niet goed aankomt), en: “Temu is committed tot environmental sustainability.” Mooi. Temu zoekt mensen voor zijn nieuwe kantoor in Dublin. In ons land heeft het bedrijf nog geen letterlijke voet aan de grond, zo lijkt het. De massamediale marketingmachine is nog niet aangezet, wel zijn er ‘The Netherlands exclusive’ coupons beschikbaar. Soortgelijke coupons zijn er ook voor de vijf andere Europese markten waarop de start-up zich deze maand heeft gemeld. Op het moment van schrijven staat Temu derde op Apple’s hitlijst met winkelapps in Nederland, achter PLUS Dagje Uit en Praxis, vóór Vinted en Shein.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding


3. Achteraf betaalrumoer

Deze maand was er veel te doen over achteraf betaalmethodes. De NOS telde ruim zeshonderd (web)winkels die de diensten van Klarna, Riverty en/of een andere BNPL-aanbieder aan Nederlandse shoppers presenteren. Een op de vijf gebruikers zou niet op tijd betalen. Volgens de AFM danken achteraf betaalpartijen tot wel 40% van hun inkomsten aan boetes en incassokosten. Minister Weerwind zegt zich “grote zorgen” te maken, zelfregulering is in de maak. Binnen de huidige Nederlandse wetgeving is achteraf betalen geen lening.

Op Tech.eu staat een interessant artikel over de toekomst van de buy nowpay later-markt. Belanghebbenden zien nog volop groeipotentieel, bijvoorbeeld voor de betaling van doktersrekeningen, energienota’s of vakantieboekingen. Om nog maar niet te spreken van de b2b-markt. Morele dillema’s – laat je mensen achteraf betalen voor eten? – zijn er ook. “You shouldn’t be using BNPL to buy a pizza,” zegt de CEO van het Franse Alma bijvoorbeeld. Deze achteraf betaaldienstverlener staat zich erop voor niet te verdienen aan laatbetalers. “That means we have a very strong incentive to lend to the right people.”

Thuiswinkel.org nam de gelegenheid te baat om te pleiten voor het afschaffen van een ruim dertigjarig wetsartikel. Dat bepaalt dat webshoppers altijd de optie moeten hebben om minimaal de helft van een online aankoopbedrag achteraf te voldoen.


4. ChatGPT4 neemt shoppers bij de hand

Zoals u weet verschijnen er elke dag nieuwe berichten over wat ChatGPT en andere generatieve AI wel niet mogelijk maakt. Zo kondigde Zalando deze maand een fashion assistent aan die shoppers bij de hand neemt. Powered by ChatGPT. De eerste bèta-versie moet nog live gaan, ergens deze lente in een aantal landen. Dan kunnen testers antwoord vinden op een vraag als: “Wat moet ik aan voor een bruiloft in Santorini in juli?” Gepersonaliseerd (op basis van merkvoorkeuren en maatbeschikbaarheid) zijn de resultaten dan nog niet, maar dat kan nog komen. Ook uit het persbericht: “With the upcoming launch of the first version of its fashion assistant, Zalando is setting the groundwork for future developments and features, which could include fashion and beauty advice or outfit creation.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

De Nederlandse start-up hiCharli pioniert ondertussen met een AI-gestuurde chatbot voor op maat gesneden productadvies. Ook powered by ChatGPT. Ondernemer Michiel van de Plassche wil “een revolutie teweegbrengen in de manier waarop we online winkelen, door de unieke combinatie van geavanceerde AI-technologie en eenvoudige integratie”. Hij zoekt online retailers die het platform willen testen.


5. Veel in het Kruidvat

Kruidvat en Trekpleister versturen steeds meer online orders vanuit hun winkels, vertelt Roland van den Berg aan Logistiek.nl. Hij is managing director e-commerce bij A.S. Watson Benelux, de grootste fysieke retailer van de lage landen. In-store fulfilment is goedkoper en duurzamer dan fulfilment in een magazijn, bovendien zijn afhalende klanten er goed mee geholpen. “In de toekomst gaan we die service verder uitbreiden met – wat ik zelf noem – snellere versies zoals click & collect express”, aldus Van den Berg. Het online omzetaandeel van A.S. Watson Benelux “trekt aan richting de 20%”, zegt hij. Het concern is bezig met de ontwikkeling van een marktplaats, waar andere partijen op mogen verkopen. “We willen geen wildgroei. (…) Het gaat ons vooral om het aanbieden van hele logische complementaire categorieën.” A.S. Watson experimenteert ondertussen met variatie in bezorgkosten, om vraag en aanbod door de week heen op elkaar af te stemmen. Op het hoofdkantoor in Renswoude wordt verder nagedacht over nieuwe proposities, waarbij klanten volgens Van den Berg kunnen kiezen tussen ‘duurzame’ en ‘net iets duurzamere’ levering.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding


6. Shopify naar 20% aandeel

Het aandeel van Shopify op de Nederlandse e-commercemarkt is sinds begin 2021 verdubbeld, blijkt althans uit cijfers van BuildWith: van 10 naar 20%. Alleen de aan WordPress gelieerde WooCommerce Checkout blijft de Canadese aanbieder nog voor:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Een blik op andere taartdiagrammen leert dat het Nederlandse aandeel van Shopify achterblijft bij het mondiale gemiddelde; volgens Buildwith bedraagt dat niet minder dan een kwart (25%), versus 20% voor WooCommerce. Shopify is dominant op de Amerikaanse markt, ook op onder andere de Britse, Duitse, Braziliaanse en Australische markt is het Shopify-aandeel groter dan hier.

7. Tesco verhoogt drempels

De afgelopen jaren hebben veel supermarkten minimale bestelbedragen naar beneden bijgesteld. Tesco doet nu het omgekeerde: de Britse marktleider verhoogt de bezorgdrempel van 40 naar 50 pond (bezorging van kleinere orders is en blijft mogelijk tegen een toeslag van 5 pond). De verhoging van 25% gaat vanaf komende dinsdag in. Tesco, dat variabele bezorgkosten rekent, benadrukt dat de kostenstructuur voor het eerst in acht jaar wordt bijgesteld. De grootgrutter probeert het rendement op online orders te verbeteren, daartoe kwam het eerder dit voorjaar al met extra fulfilment fees voor fabrikanten op de proppen. Zij moeten een toeslag betalen voor online verkochte artikelen. Volgens de Tesco-top is een significant deel van de leveranciers daar inmiddels mee akkoord gegaan.

Interessant is de vraag of andere online retailers volgen.

7 x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1. … Amazon volgens Andy Jassy meer fysieke supermarkten nodig heeft. “Grocery is a big growth opportunity for Amazon”, stelt de topman in een brief aan aandeelhouders. “Amazon has built a somewhat unusual, but significant grocery business over nearly 20 years”, schrijft hij ook. “While we’re pleased with the size and growth of our grocery business, we aspire to serve more of our customers’ grocery needs than we do today. To do so, we need a broader physical store footprint given that most of the grocery shopping still happens in physical venues.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. … Picnic-voorman Michiel Muller stelt dat online boodschappenaanbieders niet te vergelijken zijn met fysieke supermarkten. Hij is voor het samenvoegen van cao’s, zegt hij op BNR Nieuwsradio: “Er zijn 1.1000 cao’s in Nederland, dat is natuurlijk een waanzinnige toestand.” Hij bepleit één cao voor de Nederlandse retail, maar wel met twee poten: eentje voor winkels en eentje voor e-commerce. Volgens Muller wordt 80% van de arbeid in supermarkten bijvoorbeeld “door kinderen” verricht. “In het weekend toeslagen betalen is heel makkelijk als je iemand € 3,90 per uur betaalt, maar als je € 12,50 per uur betaalt werkt dat natuurlijk niet.”

3. … de online bestedingen in de detailhandel in maart opnieuw zijn gestegen (met 3,4%), al was de omzetgroei in fysieke winkels net wat sterker volgens het CBS. En omzet is nog geen afzet. #inflatie

Webwinkels in mode beleefden een slechte maand:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

4. … de naam iDeal na “een heel geleidelijke transitie” uit het Nederlandse betaallandschap zal verdwijnen, nu beheerder annex ontwikkelaar Currence het betalingssysteem heeft overgedragen aan het European Payments Initiative (EPI). 

5. … Bijsmaak, een online sneakerboetiek, klanten de keus biedt om hun nieuwe pattas te laten bezorgen in een oude doos.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

6. … Amazon is begonnen met de uitrol van Vendor Flex (niet te verwarren met Seller Flex) in Nederland. De primeur is aan Dorel, eigenaar van onder andere Maxi-Cosi. De fabrikant maakt gebruik van Amazon’s fulfilmenttechnologie en belevert Amazon-klanten voortaan vanuit het eigen magazijn, onder het toeziend oog van een procesassistent.

7. … Select-klanten van bol.com korting kunnen krijgen op Booking.com. Vanuit een e-mail worden klanten naar een speciale boekingspagina geleid.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding



Je las de AvO-bode van april 2023. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Tot de volgende bode!

* Het valt niet mee om een duidelijk beeld te krijgen van Ikea’s retourkosten. De bedragen op de site variëren. Van € 2,99 voor een pakketretour en € 49,99 voor een vrachtwagenretour tot variabele pakketkosten en € 59,99 voor een retour per vrachtwagen. Ikea biedt webshoppers ook de optie om onder voorwaarden gebruik te maken van de ‘Express service in de IKEA winkel’. Of deze ‘snelretouren’ in de blauwe dozen geld kosten wordt niet direct duidelijk.

Wordt het weer lente in e-commerce Nederland?

Een nieuwe lente een nieuwe AvO-bode. Een maand e-commerce nieuws in vijf minuten.

Hoopgevende CBS-cijfers
▶ Achteraf betalen bij iDEAL en Apple
▶ Temu’s Europese entree (o wee)
▶ BCC’s zoektocht naar onderscheid
▶ Zalando als logistiek dienstverlener
▶ Tesco’s online besteltoeslag
▶ Click & collect bij Zeeman
➕Action, Primark, Amazon, bol.com e.a.

Veel leesplezier!
#digitalcommerce #maartstaart

1. Zonniger cijfers

Na twee bomvolle Webwinkel Vakdagen volgden gisterochtend relatief zonnige CBS-cijfers over de online detailhandelsbestedingen in Nederland. Ze lagen afgelopen februari 6% hoger dan in dezelfde maand vorig jaar, al is omzet nog geen afzet. Edoch: de groei zit er weer in online. Hoopgevend, zeker omdat webwinkeliers vorig jaar tot ver in februari nog ‘profiteerden’ van de anderhalve meter en coronatoegangsbewijzen (maatregelen die de fysieke kooplust niet per se bevorderden). De pandemische meewind is gaan liggen, maar door de inflatie kwamen de internetbestedingen afgelopen februari toch een stuk hoger uit:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. Het nieuwe iDEAL is klaar voor de start

Online verkopers krijgen dit jaar te maken met een compleet vernieuwd iDEAL. Belofte: meer conversie dankzij een betere klantervaring. Shoppers hoeven niet meer naar hun eigen bankomgeving om een iDEAL-betaling te doen, nadat ze eenmalig een profiel hebben aangemaakt. Aan dat profiel kunnen ze ook adresgegevens en bezorgvoorkeuren toevoegen, om deze samen met hun betaalinfo te delen met ondernemers. Op dit moment worden betaaldienstverleners overgezet op de centrale technische infrastructuur (de zogenoemde iDEAL Hub). Zij zullen merchants informeren over de beschikbaarheid. “Een open hartoperatie”, noemde Amos Kater van merkeigenaar Currence de overgang naar het nieuwe iDEAL donderdag op de Webwinkel Vakdagen. “Met 3,5 miljoen betalingen per dag.”

Na de zomer zullen shoppers via een consumentencampagne worden gewezen op het nieuwe iDEAL. Daarna – Kater durfde er geen tijdvak op te plakken – komen er aanvullende diensten beschikbaar, zoals achteraf, op een bepaald moment of gespreid betalen. Zonder de renteregels die andere BNPL-aanbieders (Buy Now Pay Later) hanteren, benadrukte Kater. Daarmee gaat de grootste online afrekenmethode in ons land zich mengen op de achteraf betaalmarkt, waar ook Apple deze week in is gestapt (om te beginnen in de VS).

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Ander nieuws uit de BNPL-hoek: Klarna brings smoooth shopping to ChatGPT

3. Daar is Temu

In de AvO-bode van januari schreef ik over Temu (spreek uit tie-moo), het Chinese webwarenhuis dat razendsnel tractie kreeg in de VS, aangejaagd door welkomstkortingen, winacties en gamified referrals. Temu is inmiddels ook live in Australië en Nieuw-Zeeland, het Verenigd Koninkrijk volgt naar verluidt een dezer dagen. Presenteerde eigenaar PPD Holdings Temu begin dit jaar nog als een ‘Online Marketplace for North American Consumers’, inmiddels wordt de internationale zuster van Pinduoduo op de corporate website aangeduid als mondiale marktplaats.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

De vraag is niet of, maar wanneer continentaal Europa wordt aangeboord. Bij Temu, dat werkt met een innovatief customer-to-manufacturer-model, gaan de dingen snel. En als het bedrijf hier eenmaal is geland, zullen we dat gauw genoeg weten.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

-> Leestip: Hoe cross-border e-commerce uit China uiteindelijk toch een bedreiging wordt (Chinakenner Ed Sander op de site van Emerce)

4. BCC zoekt toegevoegde waarde

“Het is best wel een beetje guur weer buiten”, zei Caspar Klinkhamer woensdag op de Webwinkel Vakdagen over de marktsituatie van BCC. “We zijn druk met het zoeken van onderscheidend vermogen.” De keten kampt met stijgende inkoopprijzen, huurkosten en lonen, en dat in “een enorme vechtmarkt die zichzelf afbreekt”, aldus de eerlijke CEO. De offline samenwerking met zusterketen Blokker werd geen succes, de online samenwerking met Wehkamp werd beëindigd. En nu? Aan de hand van een quiz met gekleurde briefjes (die herinneringen opriep aan een CDA-congres) verkondigde Klinkhamer zijn geloof – kan hij ook anders – in de combinatie tussen online en offline. BCC gaat zijn winkels wel drastisch verkleinen, schappen maken plaats voor tafels, producten voor domeinen. Er komen duurzaamheidshoeken, waar consumenten met al hun vragen terecht kunnen voor ‘eerstelijns hulp’. BCC heeft twee bedrijven overgenomen en samenwerkingen met andere gesloten om verschil te kunnen maken in verduurzaming. Daarnaast gaat de keten consumenten thuis ontzorgen in ‘alles met WiFi’, bijvoorbeeld met jaarlijkse check-ups door het nieuwe team voor tech support. Klinkhamer: “De organisatie heeft een tijdje stil gestaan, nu gaan we vaart maken. Gas erop, is mijn credo.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

NB met het Duitse Notebooksbilliger komt er komend kwartaal een concurrent bij op de Nederlandse online elektronicamarkt.

5. Zalando begonnen met multi-channel fulfilment

Zalando levert al jaren fulfilmentdiensten aan verkopers op zijn platform. Door producten centraal op voorraad te houden, kunnen orders van verschillende verkopers samen naar de klant worden verzonden. Scheelt tijd en geld.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Zalando stelt inmiddels ook magazijnruimte beschikbaar voor bestellingen van partners in andere kanalen. Daarmee kunnen verkopers orders op hun eigen website of op andere platforms door Zalando laten verwerken:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

In zijn jaarverslag schrijft Zalando over de pilot met ‘multi-channel fulfillment’, waarbij tien partners zijn aangesloten, waaronder Pepe Jeans. Op andere vlakken werpt Zalando nieuwe drempels op voor externe verkopers: vanaf 1 juli moeten ze een basistarief van € 40,- per maand betalen, kleinere merken worden van het platform geweerd.

6. Tesco brengt fabrikanten bezorgkosten in rekening

De Britse marktleider Tesco heeft fabrikanten tegen zich in het harnas gejaagd met de aankondiging van een toeslag op online verkochte artikelen. Want waarom zou alleen de supermarktketen opdraaien voor die minder rendabele tak van sport? De fabrikanten werd een sanctie in het vooruitzicht gesteld als ze niet akkoord zouden gaan met de nieuwe ‘fulfilment fees’, bedoeld voor een ‘more balanced approach’. Dat stond in een mail die de BBC onder ogen kreeg. Het zou gaan om 5 tot 12 pence per artikel (6 tot 14 eurocent afgerond). De soep lijkt uiteindelijk minder heet te worden gegeten, omdat Tesco de keutel intrekt: het bericht was bedoeld als “het startpunt van een conversatie”, is de lezing nu.

7. Click & collect bij Zeeman

Zeeman is begonnen aan een digitaal transformatieproces, om uit te groeien tot een omnichannel organisatie. Dat vertelden Annette Verhoeven en Romy Zaal donderdag op de Webwinkel Vakdagen. Alle systemen gaan op de schop. “Het doel is niet om voorop te gaan lopen, maar om klanten relevante en herkenbare beleving te bieden”, benadrukten zij. Hoog op het wensenlijstje staan in-store picking en click & collect, wat technisch tot op heden niet mogelijk was. Zeeman, dat een besteldrempel van vijftig euro hanteert voor gratis verzending (daaronder € 4,99), wil afhalen in vestigingen faciliteren. Daarnaast wil de keten bezorgorders gaan verzamelen in en verzenden vanuit winkels zo dicht mogelijk bij de klant, om te besparen op kilometers. Op de e-commerce afdeling van Zeeman werken 15 mensen, de shop is in alle zeven landen waar winkels zijn beschikbaar. Anders dan andere formules in het lagere prijssegment biedt Zeeman het gros van zijn assortiment (circa 80%) online aan.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7 x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1. … Action gaat beginnen met online verkoop in België. Anders dan Zeeman verkoopt deze discounter slechts een beperkt aantal artikelen online (only, meestal). Het zijn er zo’n honderdvijftig, en alleen nog in Nederland. In een terugblik op 2022 spreekt Action over een goede start van de webshop, met ruim driehonderdduizend bezoekers per week en een gemiddeld bedrag van ruim twintig euro per verkocht artikel. Dat is ruim negen keer de gemiddelde artikelverkoopprijs in de winkel (€ 2,20). Reden genoeg voor de uitbreiding naar de zuiderburen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. … weer een andere discounter, Primark, berichten over een internationale uitrol van click & collect deze maand heeft tegengesproken. Het Ierse bedrijf doet momenteel ervaring op met afhalen in 25 Britse winkels. Weten wat er waar te koop is bij Primark? In ons land is de beller voorlopig sneller.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

3. … Amazon ongeveer vierduizend Nederlandse online verkopers heeft, volgens countrymanager Roeland Donker in een uitgebreid FD-artikel over de ‘uitgebleven kaalslag’. Ter vergelijking: bol.com heeft er ruim vijftigduizend.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

4. … de Twinkle100-aanvoerder twee- tot vierduizend banen denkt te kunnen scheppen in Lelystad, waar in 2028 de eerste fase van bol.com’s ‘meest ambitieuze dc ooit’ operationeel moet zijn. Aan de gemeenteraad liet logistiek directeur Vincent Weijers deze maand weten dat de start van de bouw voor 2025 gepland staat. Zo concreet werd CEO Margaret Versteden vorige maand nog niet#prognose

5. … E-commerce Nederland, vormgever van de aparte e-commerce cao, zich heeft aangesloten bij de Vereniging van Grootwinkelbedrijven in Levensmiddelen (VGL) en daarmee bij het Centraal Bureau Levensmiddelhandel (CBL). In een convenant is vastgelegd hoe E-commerce Nederland (Picnic e.a.) “de e-commerce zal vertegenwoordigen binnen de VGL”, schrijft Levensmiddelenkrant. Een VGL-woordvoerder zegt tegen de vaktitel over de opvallende toenadering: “Belangrijk is dat we binnen de food één blok zijn, maar we hebben nog geen plan van aanpak op het vlak van de cao’s. We gaan dit punt nog samen met de sociale partners bespreken. We moeten samen met de vakbonden optrekken om er voor iedereen het beste uit te halen.” De huidige cao voor supermarktmedewerkers loopt begin juli af. 

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

6. … digital retail media een plek heeft verworven op een streamingplatform: Netflix-concurrent Roku gaat advertenties targeteten met behulp van first party shopper data van Best Buy. De samenwerking strekt verder: Roku brengt voor het eerst televisies onder zijn eigen merknaam op de markt, die exclusief bij Best Buy te koop komen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7. … Welkoop zich, als grote winnaar van de Shopping Awards, de beste webwinkel van Nederland mag noemen. Angela Haneveer werd uitgroepen tot de eerste e-commerce manager van het jaar. “Mede door haar inzet, kennis en ervaring is Xenos van een traditionele retailer uitgegroeid tot een volwaardige e-commerce organisatie”, aldus juryvoorzitter Oscar Diele.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Je las de AvO-bode van januari 203. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Tot de volgende bode!

Post-pandemische tegenwind

Het was een kort maar roerig maandje in e-commerce Nederland. Geen maand om per se vrolijk van te worden, met teruglopende omzetcijfers, (afgewende) faillissementen en ontslagen. ‘Pandemische rugwind’, om met Zalando te spreken, is post-pandemische tegenwind geworden. Met de introductie van twee kwartjes retourkosten sprong Wehkamp er nota bene positief uit. Je leest erover in deze AvO-bode, net als over de cijfers van Coolblue en de cijferperspectieven van Picnic. Ook lees je waarom kleertjes.com is gestopt met zijn marktplaats en of bol.com nog gaat bouwen in Flevoland.

1. Geen hosannajaar

Dat 2023 geen hosannajaar (#understatement) zou worden voor online verkopers in Nederland tekende zich al af. In de afgelopen vier weken gaven de nieuwskolommen wel een erg mistroostig aanblik. ‘Oprichters zwalkend Pieter Pot op zijspoor gezet’, ‘V&D in financiële nood, ‘Zalando schrapt honderden banen’ en ‘Honderden banen weg bij PostNL’, om een aantal koppen te noemen. The Learning Network, vaste klant in de bovenste regionen van de Twinkle100, trok de stekker uit Studystore, als gevolg van ‘verslechterde marktomstandigheden en interne veranderingen’ (lees: aanhoudende technische problemen).

In de vorige AvO-bode las je al dat meer online verkopers in 2022 een kleinere taart verdeelden. Hoe staat het met die taart? Volgens het CBS daalden de online detailhandelsbestedingen in januari met 10,9 procent ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar toen we – raar maar waar (en verzachtend) – nog volop te maken hadden met lockdowns.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. Waarom kleertjes.com geen marketplace meer heeft

Ook al te lezen in de vorige bode: het einde van kleertjes & co, de marktplaats van het door Wehkamp ingelijfde kleertjes.com. Maar waarom? Na enig aandringen laat een woordvoerster vanuit Zwolle weten: “Het stoppen met kleertjes & co is een strategische keuze.” Aha. “We hebben de verkopers geïnformeerd dat we stoppen met kleertjes & co. Dit is gefaseerd gegaan.” Nieuwe of andere marktplaatsplannen zijn er “op dit moment niet”, aldus de zegsvrouw. Na nog wat aandringen: “Een belangrijke reden (voor de sluiting van de marketplace, AvO) is dat de grootste aanbieders op kleertjes & co een andere manier van samenwerking hebben met Wehkamp.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

3. De list van Graham Harris

Enthousiaster was men deze maand in Zwolle over de invoering van retourkosten door wehkamp. “Zeer binnenkort” (maar nu nog niet), gaat het webwarenhuis terugzenders € 0,50 in rekening brengen, om het hoge percentage retouren in met name fashion terug te dringen. “Klanten betalen vooralsnog een tegemoetkoming; voor Wehkamp kost verwerking van elk retourartikel 2 euro”, weet het AD. Twee euro? Dat zijn ze alleen voor de inspectie al zo’n beetje kwijt, maar er zijn (veel) meer kosten. Hoe dan ook lijkt de ‘ultieme’ maatregel eerder genomen om de retourdrempel te verhogen dan om de kosten te dekken, en daar is uiteraard wat voor te zeggen. “Je moet het als een symbolisch bedrag zien”, legt Thuiswinkel.org-directeur Marlene ten Ham uit aan Omroep Gelderland. “Het gaat puur om bewustwording. Het retourneren van artikelen kost veel tijd en geld en het is goed dat klanten dat hierdoor gaan inzien.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Verder gaat het goed met Wehkamp, schrijft het AD: “Bol.com kondigde vorig jaar driehonderd ontslagen aan en stelde een beursgang uit, Wehkamp gaat extra investeren.” CEO Graham Harris (foto) bedacht een ‘list’, volgens de krant, die uit zijn mond optekent: “Wij zijn interessanter, authentieker, relevanter en inspirerender, met meer services en hulp. Niet zo’n eindeloos platform met een eindeloos aanbod. Maar met een geselecteerde collectie van mooie mode, meubels en woonaccessoires.” Wehkamp werkt sinds kort met ‘avatars op de catwalk’ en het bouwt aan een studio die vanaf volgend jaar driedimensionale virtuele wooninspiratie moet gaan bieden. Over het staken van de samenwerking met BCC zegt Harris ten slotte: “BCC wilde financieel een groter deel van de koek, terwijl de marges toch al heel klein zijn op elektronica-artikelen. En daar komt bij: met elektronica win je geen trouwe klanten. Loyaliteit telt er niet. Als je ergens anders iets goedkoper terechtkunt, doe je dat. De hele optelsom was dat we er dan liever maar helemaal mee stopten.”

4. Coolblues

Elektronica en loyaliteit, Coolblue kan erover meepraten. De Rotterdammerts wonnen marktaandeel in wasmachines en laptops, maar door de postpandemische tegenwind verkochten ook zij minder spullen in Nederland en België. De energietak groeide vorig jaar ‘knetterhard’, al werd het doel van 100.000 nieuwe contracten voor maar 73% gehaald. Duitsland was goed voor een omzet van 174 miljoen euro, 85% meer dan een jaar eerder. In dit tempo lukt het om daar in 2025 het geambieerde miljard te behalen. De totale omzet van Coolblue groeide nipt. Pieter Zwart toonde zich ‘niet echt apetrots’ op de winstcijfers van de oranjeblauwen, die onder de streep rood kleurden. Volgens de eindbaas wordt 2023 ‘het allermooiste Coolblue-jaar ooit’, mede dankzij efficiencyverbeteringen, nieuwe winkels, herstel in de verkoop van laptops en televisies, Duitsland en de groei in energiegerelateerde producten als thermostaten en zonnepanelen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. Bol.com topverkoper op bol.com

Dan bol.com. De Twinkle100-aanvoerder zag het aantal verkooppartners vorig jaar groeien, zij het lang niet zo hard als in eerdere jaren. De teller liep op van ‘bijna 49.000’ eind 2021 naar ‘meer dan 51.000’ eind 2022. Het verkoopaandeel van de third-party sellers bleef hangen op 57%, meldt het laatste kwartaalbericht. Dat is een procentje meer dan in Q4 van 2021, maar minder dan in de direct voorgaande kwartalen (60% aandeel in Q1 van 2022, 61% in Q2 en 59% in Q4). Kort en goed: de primus inter pares blijft topverkoper op de eigen site, met 43% van de net consumer online sales in het laatste kwartaal. Het aandeel van derden stokt.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Aardig cijferfeitje nog: bol.com was vorig jaar als verkoper goed voor 2,2 miljard euro aan verkopen op het eigen platform. Dat komt neer op 1% van Amazon’s (eveneens geslonken) directe retailverkopen ad 220 miljard dollar wereldwijd vorig jaar.

Nieuwe inkomstenstromen

Het totale handelsvolume (GMV) op bol.com nam vorig jaar met 1,9% af. Maarrr, schrijft eigenaar Ahold Delhaize erbij, “against a market which declined around 6%”. Boodschap: het marktaandeel groeide. De onderliggende brutowinst (ebitda) kwam uit op 125 miljoen euro, versus 166 miljoen in 2021.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Bol.com’s investeringen in nieuwe inkomstenstromen betalen zich uit volgens Ahold Delhaize, met gerapporteerde omzetplussen van 43% voor advertising en 18% voor logistieke diensten, zonder dat er bedragen aan worden gehangen.

Frans Muller, topman van Ahold Delhaize, verwacht “een betekenisvolle verbetering in de prestaties van bol.com in de komende 12 maanden, met aanhoudende groei in de meeste van onze kerncategorieën en een sterke omzetgroei in zowel de inkomsten uit advertenties als die uit logistieke diensten”.

Lelystad: geduld gevraagd

In een interview met de Vlaamse krant De Tijd vertelde bol.com’s CEO Margaret Versteden-van Duijn begin deze maand over de wendbaarheid die van het bedrijf wordt gevraagd. “Het is duidelijk dat e-commerce na corona in een andere fase is beland. Nadat er veel klanten zijn bijgekomen, vindt nu een balancering plaats”, zei ze onder meer. Bol.com moet reorganiseren. Versteden: “We hebben nieuwe plannen moeten maken. We moesten onze kosten herbekijken om de winst op het juiste niveau te houden.” Over de grond die bol.com in Lelystad aankocht voor een magazijn dat nog groter zou kunnen worden dan dat in Waalwijk, zegt ze. “Eerst wilden we het in één keer bouwen. Nu in fases, naargelang de groei. Wanneer de schop in de grond gaat? Dat weten we nog niet.” Zo wacht de hoofdstad van Flevoland ook op deze grote potentiële werkgever.

6. “Picnic heeft veel meer omzet nodig”

Distrifood liet Floris van der Pijl van A-Insights los op de laatste jaarcijfers van Picnic, die van 2021 (€ 719 miljoen omzet, € 114 miljoen verlies). Vraag: zit er muziek in het verdienmodel? Volgens de financieel expert heeft Picnic veel meer omzet nodig om zijn marktwaardering (van naar verluidt 3,6 miljard euro) bij de laatste investering waar te maken. Van der Pijl ziet zeker groeipotentieel voor de websuper, al was het maar omdat groei wat mag kosten en Picnic nog behoorlijk wat kapitaal heeft liggen. De marktgroei van online boodschappen is sinds de laatste injectie echter wel tot stilstand gekomen en dus is de vraag hoe snel de omzet oploopt. Ook is de vraag hoe snel Picnic met zijn relatief hoge personeelskosten winstgevend kan opereren. “Stel dat Picnic erin slaagt om op lange termijn een ebitda van 10 procent te realiseren – dit is bijvoorbeeld wat Ahold realiseert – dan moet Picnic doorgroeien naar een omzet van tussen de €5 en €6 miljard omzet” (om de marktwaardering van voor food gemiddeld 6 tot 7 keer de ebitda te matchen, AvO). Dat is meer dan de gecombineerde omzet van Plus en Coop. “Dan moet er echt iets gebeuren.” Halen ze de AH-marges niet, dan zal de omzet volgens Van der Pijl nog verder omhoog moeten.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7. Hoe Amazon de tussenhandel passeert

In een mail aan Europese groothandels en distributeurs maakte Amazon deze maand klip en klaar een koerswijziging bekend. “Amazon has decided to focus on sourcing brands directly from brand owners. We hereby inform you that we will stop sourcing all products from you, starting on 15 January 2024.” Verkopers hebben nog 10,5 maanden de tijd om (geheel) over te stappen op third party selling via de marketplace van het bedrijf. Marktplaatskoppelaar Vendiro somde op welke gevolgen dat zoal heeft.

7 x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1. … Loavies klanten de mogelijkheid biedt om gebruikte producten te verkopen op het nieuwe platform Reloaved, en zo aan loyaliteit werkt. Het is een voorbeeld van recommerce, waarover ik een uitgebreid artikel schreef voor Emerce.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. … de eerlijke boekingssite Moonback opschaalt door toch in zee te gaan met een hoteldatabase.

3. … Blokker werkt aan een nieuwe checkout, waarin shoppers wordt gewezen op de groenste bezorgkeuze.

4. … Flitsbezorger Flink overweegt om hamburgers te gaan bakken in dark kitchens, om die samen met boodschappen te bezorgen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. … Unilever heeft geïnvesteerd in 29 digitale marketing- en e-commercehubs om ervoor te zorgen dat het bedrijf slaagt in het ‘kanaal van de toekomst‘.

6. … Praxis zijn Mirakl-marketplace heeft geopend, waar ‘meer dan een miljoenen producten’ op moeten komen te staan, ruim tien keer zoveel als het eigen aanbod van Praxis en de Belgische zusterformule Brico.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7. … start-up-ambassadeur Constantijn van Oranje namens Techleap acte de présence geeft op het hoofdpodium van de Webwinkel Vakdagen. Het uitgebreide sprekersprogramma van het grootste e-commerce event van de Benelux (disclaimer: ik ben erbij betrokken) is de vinden op de site van de vakbeurs. Gratis kaarten bestellen kan hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Je las de AvO-bode van februari 2023. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Tot de volgende bode!

De balans over 2022: meer webwinkels verdelen kleinere taart

De online detailhandelsbestedingen zijn vorig jaar niet gestegen, maar gedaald. En behoorlijk ook: met 7,6%, afgaande op CBS-cijfers van vandaag. De kleinere taart wordt onder meer ondernemers verdeeld: in 2022 kwamen er 3.150 webwinkels bij. Je leest erover in de eerste AvO-bode van 2023, mijn virtuele maandkrantje over digital commerce. Met verder onder meer: het einde van kleertjes & Co, de meest gedownloade app in de VS, de opkomst van doosvrije retouren, About You, Jumbo en Gorillas. Veel leesplezier!

1. Minder omzet

Het CBS rapporteerde vanochtend over de detailhandelsbestedingen in december. Daarmee zijn ook de (voorlopige) online cijfers over heel 2022 bekend. Duidelijk was al dat de hoogtijdagen uit de coronaperiode lastig te evenaren zouden zijn voor online verkopers. Door de bestedingsafname van 11,1% in december (ten opzichte van december 2021 #lockdown), komt de min voor heel het jaar uit op 7,6%.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Procentuele omzetontwikkeling online detailhandel, per maand vanaf januari 2015 (bron: CBS)

Het CBS publiceert geen concrete omzetcijfers, de cijfers geven wel een beeld van de omzetontwikkeling. Die was dus behoorlijk negatief in 2022, de gierende inflatie ten spijt. De afzet (het aantal verkochte producten) van webwinkeliers zal een stuk harder zijn afgenomen.

Zoals eerder gememoreerd in de AvO-bode liggen de bestedingen nog altijd (ruim) boven pre-coronaniveau, zoals de index hieronder laat zien (2015 = 100).

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Index online detailhandelsverkopen, per maand vanaf januari 2015 (bron: CBS)

Toch heeft online verkopend Nederland afgelopen jaar een behoorlijke knauw te verwerken gekregen.

2. Meer webwinkeliers

Het aantal online verkopers dat de taart verdeelt is groter geworden: niet alleen zijn de afgelopen jaren steeds meer retailers uit de winkelstraat begonnen met e-commerce, ook het aantal webwinkeliers neemt nog altijd toe. Het CBS telde begin dit jaar 82.795 ‘postorderbedrijven en webwinkels’, ruim drieduizend meer dus dan een jaar eerder. Onderstaande figuur brengt de ontwikkeling van het aantal ondernemingen in beeld.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Aantal postordebedrijven en webwinkels, per kwartaal vanaf januari 2015 (bron: CBS)

Sinds begin 2015 is het aantal ondernemingen met de handel meegegroeid en zo goed als verdriedubbeld. Afgelopen jaar nam het aantal ondernemers voor het eerst toe terwijl er geen omzetgroei tegenover stond. Integendeel.

3. Veel eenpitters: 83% werkt alleen

Laatste item dan nog over de CBS-cijfers, die een beeld geven van de stand van Nederland webwinkelland. Van de genoemde 82.795 ondernemingen tellen er 68.400 slechts één werkende persoon, leren de laatste cijfers over bedrijfstakken die het statistiekenbureau deelt (gewijzigd op 13 januari jl.). Dat is 83%.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Werkzame personen bij postorderbedrijven en webwinkels (bron: CBS)

Een snelle rekensom leert dat 99% van de bedrijven niet meer dan 5 mensen aan het werk houdt.

4. Kleertjes.com trekt stekker uit marketplace

Kleertjes.com wil one-stop-shop voor ouders worden”, kopte ik eind 2019 boven een artikel op de website van Twinkle. Daartoe lanceerde de kinderkledingshop een partnerplatform onder de naam kleertjes & co. Het aantal externe verkopers, die een vast maandbedrag en verkoopcommissie betaalden, liep afgelopen jaar al flink terug. Nu heeft kleertjes.com, in de zomer van 2021 overgenomen door Wehkamp, de stekker uit zijn marketplace getrokken. Kleertjes & co is niet meer. Producten van voormalige partners als O’Neill, Little Dutch en Planet Happy zijn nog wel te koop op de site, maar ze worden nu door kleertjes.com zelf aangeboden. Overigens is kleertjes.com niet uniek in het sluiten van zijn marketplace. VidaXL deed een jaar geleden hetzelfde.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. De populairste app in de VS

Drie keer raden: wat is al enige tijd de meest gedownloade app in de Verenigde Staten (over alle categorieën)? Het antwoord zal u meest waarschijnlijk niet bekend voorkomen. Het is Temu (spreek uit tie-moo), aangejaagd door welkomstkortingen, winacties en gamified referrals, maar toch. Net als TikTok en Shein, ook bekend met de hoogste regionen in de Amerikaanse downloadlijstjes (Android hier, iPhone daar), is Temu van Chinese origine: de applicatie werd – al wel vijf hele maanden geleden – gelanceerd door PPD Holdings, het bedrijf achter Pinduoduo. Ze geeft toegang tot een warenhuis vol producten van Chinese makelij. Temu concurreert onder andere met AliExpress en Wish. Het voornaamste verschil, zo legt CEOWORLD magazine uit, is dat het een c2m-model heeft omarmd. De letters staan voor customer-to-manufacturer: de aangesloten merchants produceren op basis van concrete consumentenvraag, maar dan wel heel snel. Dankzij het logistieke netwerk van zuster Pinduoduo kan Temu producten snel (binnen 7 tot 10 dagen) en adequaat leveren in de VS. Temu richt zich niet actief op de Nederlandse markt. Nog niet.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Nader kennismaken met Temu? Chinakenner Ed Sander schrijft er uitgebreid over.

6. Zo lang dus nog

Gratis verzending: hoe lang nog?”, schreef ik boven de AvO-bode van afgelopen september.  Het antwoord volgde begin dit jaar. “Tijdperk gratis verzending door webshop voorbij”, kopte het FD immers op de voorpagina van de eerste krant van 2023.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Check! De krant baseert zich op een inventarisatie van advieskantoor Simon-Kucher, dat verschillende voorbeelden vond van bedrijven die verzend- en of retourkosten in rekening zijn gaan brengen. “Het is gemakkelijker om de verzend- en retourkosten te verhogen dan de prijs van een product. Dat accepteren consumenten sneller”, schrijft de krant op basis van een gesprek met Mark Helder, directeur bij Simon-Kucher. “Het effect is hetzelfde: margebehoud voor de webwinkel”. Een recent voorbeeld biedt About You, dat in ons land nu € 3,90 aan verzendkosten rekent op orders tot € 24,90 (tot voort kort was verzending in alle gevallen gratis).

7. Doosvrije retouren: nieuwe norm in de VS

Na Amazon en UPS vergemakkelijkt ook FedEx het retourproces voor Amerikaanse webshoppers. Voortaan kunnen ze ook aankopen bij kleine en middelgrote online verkopers afleveren voor retour zonder dat ze (terug) een doos in hoeven. Geen gedoe dus meer met formulieren en tape, een QR-code tonen bij inlevering volstaat. Het voordeel voor de verzendbedrijven is dat ze teruggekomen artikelen strakker kunnen inpakken (webshoppers gebruiken nog wel eens een doos waar vijf producten inzaten, om één artikel terug te sturen), al dan niet samen met andere retourproducten. Minder waste dus, ook goed voor het milieu.

7 keer kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1. … Jumbo in 2022 tientallen miljoenen heeft omgezet via Gorillas, zo vertelde voorman Ton van Veen in de eerste week van het nieuwe jaar aan Distrifood. “We hebben inmiddels 1.600 producten die we aan Gorillas leveren. Dit betekent enkele tientallen miljoenen omzet in het afgelopen jaar.” Wat de overname van Gorillas door Getir voor Jumbo betekent was tijdens het interview nog niet duidelijk.

2.  Flink zijn boodschappen voortaan aan de man brengt via Uber Eats, in Alkmaar, Haarlem, Leiden en Rotterdam. In het oog springend is dat de Duitse flitsbezorger de maaltijdenapp niet alleen gebruikt als marketingkanaal (zoals Getir doet met Lieferando en andere internationale zustersites van Thuisbezorgd.nl); Uber Eats neemt ook de bezorging uit handen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

3.  Instagram de shop-tab komende maand verwijdert uit zijn hoofdnavigatie. De nieuwe volgorde wordt, van links naar rechts: home, zoeken, creëren, Reels en profiel. Shoppen via Instagram blijft wel mogelijk, alleen legt Meta daar voortaan minder nadruk op.

4. … HeyHo (“Huren zonder boelshit”) het niet heeft gered. Na twee jaar is de stekker uit het verhuurplatform voor gereedschap getrokken. “Helaas waren wij te vroeg voor dit concept.”

 5. … ja, de winkelleegstand is gedaald (naar “het laagste niveau in meer dan 10 jaar”), maar dat de winkelvoorraad in absolute getallen nog harder is afgenomen. Bijvoorbeeld omdat er woningen of kantoren van zijn gemaakt. Er staan dus minder winkels leeg, maar er zijn er ook minder open, zoals dit plaatje van Locatus duidelijk maakt.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

6. … de markt voor logistiek vastgoed ondertussen hartstikke krap is. Het beperkte aanbod leidde vorig jaar in het hele land tot hogere huren. Gemiddeld nam de huurprijs toe met 10-15%, becijfert CBRE in zijn Nederlandse Real Estate Market Outlook 2023. Deze ontwikkeling zal volgens de vastgoedadviseurs voorlopig doorzetten.

7. … Amazon Buy with Prime vanaf vandaag beschikbaar is voor alle Amerikaanse merchants. Zij kunnen op hun eigen site duidelijk maken dat ze de verzendvoordelen van Prime bieden. Buy with Prime, volgens Amazon gemiddeld goed voor 25% meer conversie bij aangesloten partners, was tot vandaag alleen op uitnodiging te gebruiken. Ook nieuw is de mogelijkheid voor merchants om Amazon-reviews op hun eigen site te tonen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Je las de AvO-bode van januari 203. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Tot de volgende bode!

E-commerce in 2023: riemen vast

Na een enerverend 2022 (dat volgde op een opwindend 2021 en een adembenemend 2020) staat e-commerceondernemers opnieuw een spannend jaar te wachten. Waarin meer consumenten de inflatie écht gaan voelen, geldschieters de hand op de knip houden en de tering naar de nering zal moeten worden gezet. Riemen vast, broekriem aan. Je leest erover in de AvO-bode van december, net als over felrealistische flitsperikelen, supers op Thuisbezorgd.nl en de tweede buy box van Amazon. Plus Red je Pakketje, bol.com, Shein, Shopify, Frank en Jortt, onder meer. Een maand e-commerce nieuws in 8 minuten. Veel leesplezier!

1. Voorbij de vette jaren

“De tijd van onbezorgdheid is voorbij”, schreef ik eerder dit jaar al eens. Vandaag begint de lange dag naar 2023. Dan zullen de meeste e-commerce ondernemers de focus verder verleggen van bouwen naar vasthouden, van spenderen naar consolideren, van omzet naar winst. Ze moeten wel; centen zijn duur, marges krap. De kost kan niet zomaar meer voor de baat uitgaan, al zijn er uitzonderingen (PicnicCrisp) die de regel bevestigen. Aan de andere kant gaan de kosten voor webwinkeliers omhoog, kosten die zij niet volledig doorberekenen aan consumenten. Uit cijfers van FiveX, aanbieder van een tool voor verkopers op marketplaces, blijkt althans dat hun winstmarges in 2022 met ruim 11,5% zijn gedaald: van 21,7 cent per euro omzet, naar 19,2 cent. Kevin van der Eijk, oprichter van FiveX: “Het wordt voor webwinkeleigenaren nog belangrijker in te spelen op ontwikkelingen aan zowel de kostenkant als aan de vraagzijde. De vette jaren zijn voorlopig eventjes voorbij.”

2. November 2022 haalde november 2021 niet

Na twee maanden met plusjes hebben Nederlandse webwinkeliers (preciezer: bedrijven die primair op afstand verkopen) hun omzet in november weer zien afnemen ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar, leren de laatste detailhandelscijfers van het CBS. Van januari tot en met augustus hadden de webwinkeliers ook al te maken met krimp, na de vette jaren 2020 en 2021, maar ja: die zijn dus voorbij. Hetzelfde beeld komt naar voren uit de laatste Thuiswinkel Markt Monitor (Q3). De online productbestedingen daalden met 5%. Ze liggen nog wel een stuk hoger dan voor corona, benadrukt Thuiswinkel.org-directeur Marlene ten Ham overigens terecht.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

3. Flits wordt flets

De nieuwe marktdynamiek heeft grote gevolgen voor flitsbezorgers, die een rocky jaar achter de rug hebben. Zapp verdween van de Nederlandse markt en na de overname van Gorillas door Getir zijn er feitelijk nog maar twee flitsers over in ons land. Flink en Getir. Redden die het? Een inkijkje in de boeken van het laatstgenoemde bedrijf doet de wenkbrauwen fronsen. Getir boekte in 2021 een verlies van ruim 553 miljoen euro, op een omzet van 466 miljoen euro, achterhaalde het FD. “Flitsbezorging is een kansloze business”, rekende e-commerceondernemer Geert-Jan Smits vervolgens voor. Het Turkse bedrijf houdt per order ongeveer 4 euro bruto over, maar daar moet de bezorging (bijna een tientje per order) nog van betaald worden. En het personeel. En de marketing. Alleen als de prijzen en de bezorgkosten fors omhoog gaan, lijkt er toekomst voor flitsbezorgers. Vraag is wel wie daarvoor bereid is te betalen; Nederlandse consumenten haken nu al af, leren cijfers van zowel GfK als Kantar.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

4. Supers vinden Thuisbezorgd.nl

Jumbo sloot begin dit jaar een samenwerking met Gorillas, waarin het ook participeerde (met de verkoop aan Getir heeft Jumbo inmiddels geen financieel belang meer). Het spel leek op de wagen. Zouden andere supermarkten volgen met een soortgelijke samenwerking? Of zelf supersnel gaan leveren? Mwah. Albert Heijn en Spar sloten samenwerkingen met zowel Thuisbezorgd als Deliveroo voor de snelle bezorging van boodschappen, maar het laatstgenoemde bezorgbedrijf verdween van de Nederlandse markt. Op Thuisbezorgd.nl zijn momenteel 4 hoofdstedelijke AH’s en 26 vestigingen van Spar (City) te vinden. Ook Marqt (4 winkels in Amsterdam) Plus (6 winkels) en meest recent Hoogvliet (2 winkels) gingen in zee met Thuisbezorgd.nl. Het zijn toch vooral nog experimenten, vraag is of die in 2023 naar meer gaan smaken. Anders dan de flitsbezorgers beschikken de supermarkten al over het vastgoed en het assortiment om snelle boodschappenleveringen te faciliteren. Maaltijdbezorgers hebben de schaal en de merkbekendheid als bestelplatform. Dat Getir in zee ging met het moederbedrijf van Thuisbezorgd.nl – het boodschappenassortiment komt op de bestelsites van Takeaway.com te staan – zegt wat dat betreft veel.

5. Red je Pakketje op onze kosten

Red Je Pakketje annex Instabox Nederland leed wel héél veel verlies: 88,5% per bezorgd pakje, is te lezen in het faillissementsverslag. Sam Rohn, oprichter van Red Je Pakketje, dacht zijn geesteskind dit najaar netjes achter te hebben gelaten; een maand voor zijn vertrek fuseerde Instabox met Budbee. Rohn voelde zich naar eigen zeggen ‘giga-genaaid’ toen de boel kort na zijn afscheid failliet ging. Frappant is dat de oprichter deze maand nog met interviews in de media opdook. Afgenomen tussen zijn vertrek en het bankroet, daarná pas online verschenen, wat strookt met zijn lezing dat het faillissement hem heeft overvallen. Wrang voor de betrokkenen is het wel.

6. Amazon.nl trekt bekijks

Gemeten naar bezoek is Amazon.nl de derde ‘transactionele website’ van Nederland, leren cijfers van het toonaangevende Similarweb, achter respectievelijk bol.com en Marktplaats.nl. Coolblue.nl (14,56 miljoen bezoeken per maand), Ah.nl (14,32 miljoen) en Zalando.nl (13,27 miljoen), volgen op gepaste afstand. Hieronder is te zien dat de drie meest bezochte sites een vergelijkbare bezoekerstrend volgden dit najaar (de cijfers van december lopen tot en met de kerstdagen).

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Eindejaarsbezoeken aan bol.com, Marktplaats.nl en Amazon.nl

Wat maandelijkse bezoeken betreft zit Amazon.nl dus (al? /pas?) op ruim een derde van bol.com, terwijl die site meer buitenlandse (lees Belgische) bezoekers trekt: bij bol.com komt één op de drie bezoekjes uit een ander land, bij Amazon.nl is dat één op de vier bezoeken.

7. Zeg maar nee, dan krijg je er twee

Amazon heeft een overeenkomst gesloten met de Europese Commissie om een eerlijker online speelveld te gaan bieden. Het bedrijf deed verschillende toezeggingen aan Brussel om boetes tot 10% van de jaaromzet te voorkomen. Zo heeft Amazon beloofd data van verkooppartners niet meer in (alleen) het eigen voordeel te gebruiken en sellers die zijn aangesloten op Prime niet meer voor te trekken. Ook maakt het werk van een tweede buy box, waarvoor schetsen zijn gemaakt en al voorbeelden zijn opgedoken. Een tweede aanbieding van hetzelfde artikel moet straks prominent op een productdetailpagina worden weergegeven, die verschilt van de daadwerkelijke Buy Box-winnaar op criteria als prijs, leveringswijze en/of bezorgsnelheid.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Model van een tweede buy box, zoals door Amazon voorgesteld aan de Europese Commissie

Dit tweede koopblok, dat in juni geïmplementeerd moet zijn, roept nog wel de nodige vragen op. Wat zijn de voorwaarden? Kunnen merken die als vendor én seller actief zijn bijvoorbeeld beide boxen winnen? En, niet onbelangrijk: wie gaat dit controleren?

7 x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …:

1. … bol.com zich de komende jaren richt op drie businessmodellen: e-commerce, logistiek en advertenties, aldus ceo Margaret Versteden na een vraag van het FD over internationale expansie. “Tegelijkertijd moeten we onze klanten en partners helpen de uitdagende economische omstandigheden waarin we nu zitten door te komen”, voegt ze toe in het interview van begin december. Even later in de maand werd duidelijk dat bol.com de komende drie jaar honderden miljoenen gaat besparen, waarbij driehonderd banen verloren gaan. Een van de speerpunten voor het komende jaar is de exploitatie van retailmedia, waarover bol.com’s Justin Sandee vertelt in het laatste nummer van Twinkle.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Margaret Versteden in het FD over 2022: “Je zou gek zijn als je tijdens zo’n jaar niet af en toe denkt: o jeetje.”

2. … Shein een marketplace wil worden, waarop ook andere merken producten kunnen verkopen. Het Chinese bedrijf is in korte tijd uitgegroeid tot de grootste fashion pure player ter wereld, met een jaaromzet van zo’n 30 miljard dollar (dat zijn héél veel kledingstukken bij Shein). Het bedrijf wil zich gaan verbreden door ook andere categorieën aan te gaan bieden, waaronder huishoudelijke apparatuur en cosmetica.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Een marketplace hoort erbij voor Shein

3. … Frank B.V. kopje onder is gegaan. Het Groninger e-commercebedrijf had net als TOM (dat dit jaar failliet ging en onder een andere eigenaar flink afgeslankt doorstartte) een waaier aan webshops, en veel overtollige voorraad. Het aanbod staat nog wel online, om een doorstart te vergemakkelijken, maar de producten zijn niet meer te koop. Oprichter Reinier de Jonge en zijn latere compagnon Benjamin Derksen verkochten Frank begin 2021 aan Jeffcommerce in Capelle aan den IJssel. Volgens Derksen was de onderneming op dat moment winstgevend en had zij een gezond eigen vermogen. Nog geen twee jaar later is de Twinkle100-speler (met een eigen omzetopgave van 36,5 miljoen euro in 2021) failliet. Het was sowieso geen feestmaand voor Rishi Kartaram, de oprichter en CEO van Jeffcommerce. Hij kreeg een AFM-boete van € 750.000 voor de manipulatie van beurskoersen.

4. … de race to the bottom in de pakketbezorgbranche heeft geleid tot grote misstanden bij (onderaannemers van) de vier grote opdrachtgevers PostNL, DHL, DPD en GLS. De Arbeidsinspectie stuitte onder andere op illegale tewerkstelling, te lange werktijden, vervalste rijbewijzen, onderbetaling en onbetaalde loonheffing en premies. “Veel (onder)aannemers geven aan dat wanneer ze aan alle regels van eerlijke betaling willen voldoen, ze geen winst meer kunnen maken”, rapporteerde de inspectie. Gelukkig constateerde zij in december dat de vervoerders inmiddels maatregelen hebben getroffen om de situatie te verbeteren.

5. … Jortt, bekend als aanbieder van een boekhoudprogramma voor ondernemers, zijn dienstverlening uitbreidt met e-commercesoftware: jortt.shop. “Plat vertaald: een webshop voor de Nederlandse markt, dit in 5 minuten up-and-running is. Inclusief alles”, ronkt het persbericht. De Jort Fanshop laat zien wat er mogelijk is.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
4 Jortt-pennen voor nog geen tientje in de fanshop van Jortt

6. … Shopify achter Amazon het tweede e-commercebedrijf van de VS zou zijn als alle omzet van de aangesloten merchants wordt opgeteld, aldus Marketplace Pulse in zijn jaaroverzicht over Shopify’s Almost-Marketplace. “This comparison was silly because consumers didn’t go shopping at Shopify – Shopify was invisible to them. However, as Shopify expands its consumer-facing ecosystem and continues universal search experiments, it could soon compete with other retailers for shoppers.” Met zijn Shop App, Shop Pay, Shop Cash en Shop Promise beweegt het Canadese bedrijf wel in die richting.

7. … Amazon bezig is de barcode overbodig te maken, omdat AI-gedreven multimodale identicatie een stuk praktischer is dan streepjes scannen. “Solving this problem, so robots can pick up items and process them without needing to find and scan a barcode, is fundamental”, laat een Amazon-ontwikkelaar vanuit Berlijn optekenen. “It will help us get packages to customers more quickly and accurately.” Op dit moment gaat het dankzij de combinatie van identificatiemethoden in 99% van de gevallen al goed. Door het zelflerende karakter van de technologie zal dat percentage verder oplopen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Multimodale identificatie bij Amazon

Iets anders waar Amazon werk van maakt: doosvrije retouren.  

Je las de laatste AvO-bode van 2022, het archief met alle bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Het allerbeste voor 2023, en tot de volgende bode!

Arjan van Oosterhout

Daar is de Nederlandse marketplace voor klussers

Praxis is de eerste bouwmarkt die de poorten opent voor externe verkopers. De keten wil ‘een platform zijn voor alles wat met doe-het-zelf te maken heeft’. Je leest erover in een nieuwe AvO-bode, mijn persoonlijke maandoverzicht over e-commerce-ontwikkelingen in Nederland. Met verder veel aandacht voor abrupte eindes: aan AH Compact, aan Instabox en aan de samenwerking tussen BCC en Wehkamp. Plus Unilever, Foodello, Gorillas, Dwarfs, de commissie van bol.com en veel meer …  Een maand e-commercenieuws in een goeie vijf minuten. Veel leesplezier!

1. Praxis bouwt aan marktplaats

Waar blijft de Nederlandse dhz-marketplace?’, was mijn kop boven een artikel in vakblad MIX, vorig voorjaar. De Franse dhz-marketplace ManoMano liet ons land ongemoeid, platformplannen van bouwmarkten bleven vaag. “Het ligt voor de hand dat Gamma of Praxis een marketplace begint, om een onestopshop te worden vóór een ander eraan begint. Ze moeten niet denken dat dat nog twee jaar gaat duren, feitelijk zitten ze al in blessuretijd”, reageerde marketplace-expert Niels Jaspers (Xplore Group) in het artikel. Praxis pakt de werkhandschoen op: begin volgend jaar opent de keten de deuren voor externe verkopers, die Praxis en de Belgische zusterformule Brico al tegenkomen op de sites van koppelaars als ChannelEngine en Vendiro. In een recente podcast van RetailTrends zei Praxis’ managing director Corine Duchenne over de plannen: “Wij willen zelf een eigen platform stichten, voor doe-het-zelf. Er zijn al heel veel leveranciers geïnteresseerd. (…) De wereld is zoveel groter dan Praxis zelf en je directe concurrenten. We willen een platform zijn voor alles wat met doe-het-zelf te maken heeft. Ik denk dat we met bestaande en nieuwe leveranciers een hele brede range aan producten kunnen aanbieden, zodat je alles bij ons kunt vinden als je met een klus bezig bent.” Praxis is sinds kort overigens ook actief als seller op een Nederlandse marktplaats: de keten slijt producten van eigen merken op bol.com.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. Bol.com verhoogt commissies (maar niet op goedkope producten)

Bol.com, dat zijn handelsvolume na twee krimpkwartalen weer zag toenemen (+5,6% in Q3), verhoogt een deel van zijn verkoopcommissies. Het gaat primair om de meest voorkomende vaste commissies voor artikelen boven de twintig euro: € 0,83 wordt € 0,85 (+2,4%), € 2,48 wordt € 2,99 (+20,6%). Een verklaring geeft de aanvoerder van de Twinkle100 niet, de hoge inflatie zal allicht een belangrijke rol spelen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

In twee categorieën, klein huishoudelijk en eten & drinken, sleutelt bol.com daarnaast aan de variabele commissies. Deze gaan omhoog, behalve voor eten & drinken onder de twintig euro: die gaan omlaag.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Wat opvalt: bol.com laat de commissies op de goedkopere producten ongemoeid, de inflatie ten spijt. Bol.com lijkt vooral de verkopen (en daarmee het aanbod) te willen stimuleren van producten onder de twee tientjes, precies de verzendkostendrempel voor klanten zonder Select.

Lees ook:

Pakken bol.com en Albert Heijn samen door? (AvO-bode van juli 2022)

Hoe bol.com op de kleintjes let (2 augustus 2021)

3. ‘AH Compact kon niet uit’

‘Niet meer rond te rekenen’, ‘ingehaald door de realiteit’ en ‘geen winstgevend model’. Zo reageren marktkenners Laurens Sloot, Walther Ploos van Amstel en Cor Molenaar respectievelijk in Distrifood op het stoppen van AH Compact. Onder die naam bezorgde Albert Heijn boodschappen vanaf 35 euro gratis aan huis. Klanten moesten er een aparte app voor downloaden, en genoegen nemen met minder bezorgtijdvakken en met een veel kleiner assortiment dan in de reguliere AH-app.

De producten kwamen uit dezelfde Home Shop Centers en werden door dezelfde bestelwagens bezorgd. In maart liet Albert Heijn nog weten dat ‘de gratis bezorgservice speciaal voor kleine huishoudens’ met de uitbreiding in de regio Haaglanden beschikbaar kwam voor één op vijf Nederlandse huishoudens. Afgelopen weekend ging de stekker eruit, na iets meer dan twee jaar. Albert Heijn, dat bouwt aan het eerste geautomatiseerde Home Shop Center in Barendrecht, zegt de ‘waardevolle ervaringen’ mee te nemen in de verdere ontwikkeling van de AH-app.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

4. ‘Paniek? Even Trunkrs bellen.’

Over het betreurenswaardige faillissement van Instabox en Red je Pakketje is al veel gezegd en geschreven. Het valt te bezien hoe het verdergaat met Budbee/Instabee, dat kampt met de negatieve berichtenstroom rondom de fusie en klachtenregens door de ontstane chaos in de toeleveringsketen. Sjiek of niet: Trunkrs speelde in op de commotie door zich in Google direct te presenteren als het alternatief voor Instabox. Mede daardoor verwerkte Trunkrs afgelopen weekend 46% meer pakjes dan vorig jaar. Uit het persbericht van vandaag: “De bezorgspecialist trok veel nieuwe klanten die met de handen in het haar zaten na het faillissement van het Zweeds-Nederlandse Instabox in Nederland.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. BCC weg bij Wehkamp: wie wint?

Producten van BCC zijn niet langer te koop op Wehkamp.nl. Het webwarenhuis communiceerde deze maand een abrupt einde aan de samenwerking: per direct. ‘Geen core-onderdeel van de strategie’, immers. BCC-voorman CEO Caspar Klinkhamer is er ‘niet heel rouwig om’, geeft hij te kennen aan RetailTrends. Volgens hem was het BCC dat aangaf het aflopende contact niet te willen verlengen, al in mei dit jaar. Voornamelijk omdat Wehkamp verlangde dat de elektronicaretailer voorraad in Zwolle aanhoudt, ter waarde van zo’n tien miljoen euro volgens Klinkhamer. Door de teruglopende omzet kon het zo niet doorgaan, maar Wehkamp zou dropshipping geen goed alternatief vinden. BCC-deal of niet: Wehkamp is deze maand begonnen met de uitbreiding van zijn logistieke centrum in Zwolle.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Volgens het webwarenhuis heeft het vertrek van BCC ‘geen grote financiële gevolgen’, hoewel de bijdrage aan de verkopen in de vele tientallen miljoenen moet worden gezocht. Voor BCC was de samenwerking met Wehkamp een katalysor van zijn online groei, de vraag is hoe BCC een en ander nu opvangt.

In de vorige AvO-bode las je dat de fysieke winkelsamenwerking tussen BCC en Mirage-zuster Blokker een vroege dood is gestorven.

6. Een Unilever-doos aan de deur

Too Good To Go, groot geworden met een afhaalconcept voor restvoorraden, is gisteren begonnen met bezorging voor Unilever. Dat doet het anti-voedselverspillingsbedrijf niet zelf, dat doet PostNL. Wie een ‘A-Merken Magic Pakket’ bestelt in de app krijgt binnen een paar dagen gratis een verrassende mix producten van Calvé, Conimex, Knorr en Unox bezorgd, voor minder dan de helft van de originele winkelprijs. Gisteren werden al veertienhonderd pakketten bezorgd, vol producten met bijvoorbeeld een kortere houdbaarheidsdatum, een foutje op het label of een verouderde verpakking. Too Good To Go betrekt ze direct van de fabrieken van Unilever.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Too good to go begeeft zich in hetzelfde vaarwater als Foodello. Deze Finse start-up koopt ook rechtstreeks restpartijen in bij fabrikanten, om de producten aan de deur te laten bezorgen door PostNL. Niet in pakketvorm, maar los. In die zin is het meer een voordelige supermarkt (‘gemiddeld 50% goedkoper’), hoewel versproducten ontbreken. Het minimale bestelbedrag is 20 euro, bezorging is gratis vanaf 35 euro. Foodello’s Bas Dekker, eind maart spreker op de Webwinkel Vakdagen, gaf onlangs tekst en uitleg over het concept aan de Volkskrant.

7. Groei in perspectief

Afgelopen oktober zijn de online detailhandelsbestedingen opnieuw gestegen, met 4,2% ten opzichte van dezelfde maand vorig jaar, zo rapporteert het CBS vandaag. Na de coronapiek en de daarop volgende teruggang groeien de internetuitgaven dus door, op een hoger niveau. Onderstaande grafiek brengt de omzetontwikkeling over de afgelopen jaren indexmatig in beeld (2015=100). Ik heb de vrijheid genomen om daar zelf een (zwart) lijntje bij te trekken. Daar is een aantal kanttekeningen bij te plaatsen: de groeicurve zal de komende maanden zeer waarschijnlijk afvlakken, omdat we de coronapiek verder achter ons laten. En voordat online ondernemers te vroeg juichen: de koek wordt door steeds meer verkopers gedeeld. Ook is de inflatie niet verdisconteerd (de afzet ontwikkelt zich anders dan de omzet). Toch is het niet gek: drie keer zoveel online omzet in een kleine acht jaar, en een voorland van verdere groei.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7 x KORT

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1.  … Gorillas Jumbo verkoos boven Albert Heijn omdat de flitsbezorger zocht naar een ‘entrepreneurial partner’ in het Nederlandse superspeelveld, met de juiste cultural fit en de capaciteit om snel te schakelen. Dat vertelde de lokale general manager Anastasia Dellis vandaag in een meetup tegenover nota bene Wouter Kolk, de Europese baas van Ahold Delhaize. Ook een persoonlijke connectie speelde mee bij de deal. Overigens lijkt Gorillas deze week nog te worden ingelijfd door het Turkse Getir, dat dan weer een internationaal pact sloot met Just Eat Takeaway.com.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. … tweefactorauthenticatie (2FA) bij grote Nederlandse webwinkels meer uitzondering dan regel is, rapporteert de Consumentenbond in zijn Digitaalgids.

3. … Mirakl, leverancier van online marktplaatssoftware, met de introductie van Mirakl Ads een dominante rol wil gaan spelen in de snel groeiende wereld van digital retail media.

4. … Alibaba voor het eerst geen concrete omzetcijfers heeft gedeeld over de verkopen op Singles’ Day (11 november). De resultaten waren ‘in line with last year’s GMV performance despite macro challenges and Covid-related impact’.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. … E-commerce Nederland, waar Picnic, Gorillas en Flink bij zijn aangesloten, naar de rechter is gestapt om cao-duidelijkheden weg te nemen. “Die algemeenverbindendverklaring gaat niet van tafel”, zegt arbeidsrechtadvocaat Dico Bogerd van BVD Advocaten in een reactie aan vakblad Logistiek. “En volgens mij vechten ze dat ook niet per se aan. Wel kan de rechter een uitspraak doen over de reikwijdte, wie wel en niet onder de cao valt. Misschien is het doel om er dan deels eronderuit komen.” De rechtszaak startte vandaag, volgens Bogerd kan deze maanden in beslag nemen. Wordt dus opnieuw vervolgd.

6. … er helaas een (al dan niet voorlopig) einde is gekomen aan de activiteiten van drie pioniers: CarNext (de consumententak)Local Heroes en Made.com.

7. … Dwarfs erin is geslaagd 30 miljoen aan vers groeigeld op te halen, waarmee het Nederlandse bedrijf verkopers op bol.com en Amazon kan inlijven en uitbouwen. En dat in een tijd waarin dit soort ‘aggregators’ internationaal amper nog budgetten weten los te krijgen:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Ook interessant is dit artikel van Aeternus, specialist in bedrijfsovernames: Meer overnames van webshops en platforms verwacht in 2023

Je las de AvO-bode van november 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Tot de volgende bode!

Andere tijden op de arbeidsmarkt

De tijd dat ‘s lands grootste online verkopers stonden te springen om gekwalificeerde mensen lijkt voorbij. Van personeelsgebrek op hun hoofdkantoren hebben de topspelers in de Twinkle100 althans geen last; lijstaanvoerder bol.com en runner-up Albert Heijn hebben amper vacatures openstaan. Je leest erover in een nieuwe AvO-bode, net als over het vertrek van BCC uit Blokker, Amazon Hub in Nederland, nieuwe shop-features in Google, Kijkshop 4.0 en veel meer. Een maand e-commercenieuws in pakweg vijf minuten. Veel leesplezier!   

1. Werken bij bol.com en Albert Heijn

Dat e-commercebedrijven na de coronapiek in ander vaarwater terecht zijn gekomen mag blijken uit hun vacatures. Bol.com zoekt vandaag 16 professionals voor zijn hoofdkantoor in Utrecht, waar een paar duizend mensen werken. Zuster Albert Heijn zoekt alleen een stagiair voor de e-commerce-afdeling op het hoofdkantoor in Zaandam. Coolblue heeft aanzienlijk meer vacatures openstaan, 69 stuks voor het hoofdkantoor (versus 114 een jaar geleden) en los daarvan 33 onder het kopje Tech (precies zoveel als een jaar geleden). Met name developers worden ook buiten onze landgrenzen gezocht: voor 13 vacancies bij Coolblue is ‘recolation possible’. Ook andere Nederlandse e-commercebedrijven uit de top van de Twinkle100 hebben hun (vaste) personeelszoektochten afgeschaald, leert een inventarisatie. Wat niet wil zeggen dat ‘t eenvoudig is om openstaande vacatures te vullen, in een tijd waarin de vraag naar digitale professionals overall erg groot blijft en zakenblad Quote uitpakt met een verhaal over het ‘arbeidersparadijs’.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

NB Een expertgroep van ShoppingTomorrow heeft specifiek gekeken naar de ontwikkeling van succesvolle e-commerceteams. Hun belangrijkste takeaway: Denk niet vanuit schaarste; e-commerceprofessionals willen voor je werken als ze snappen waar je heen gaat en als je hun verantwoordelijkheid geeft. De bluepaper van de expertgroep is (net als 24 andere verse bluepapers) te downloaden op de website van ShoppingTomorrow, het netwerk voor en door Nederlandse professionals in digital commerce.

2. Wie van de drie?

Voor het eerst bezet Ahold Delhaize de twee hoogste plekken in de Twinkle100. Bol.com is lijstaanvoerder met 4,1 miljard euro online omzet in Nederland vorig jaar, ver daarachter volgt Albert Heijn met een geschatte 1,6 miljard euro, een fractie meer dan de 1.570.000.00 euro die Coolblue zelf heeft opgegeven. Laten we de platformverkopen van bol.com buiten beschouwing, dan blijkt dat de hele top 3 erg dicht bij elkaar zit: ‘Retailer I’ (lees: bol.com) tekende vorig jaar voor 39% van het handelsvolume op bol.com, rapporteerde Ahold Delhaize zelf over de koploper. Dat komt bij de geschatte 4,1 miljard euro aan Nederlandse verkopen neer op – tadá – 1.599 miljoen euro. Zo bezien is de eigen online omzet van AH misschien wel groter dan die van de leidende webzuster. Apple en Ikea maken hun entree in de top 10 van de Twinkle100:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

3. Marketplace en retail media op Mediamarkt.nl

MediaMarkt maakt zich op voor de opening van een marketplace in Nederland, vertelde digital director Benelux Shariar Khalili op ShoppingToday. Na Duitsland, Spanje en Oostenrijk, waar third party sellers al welkom zijn, is ons land nu als eerste aan de beurt. De poorten gaan open voor ‘exotische producten van bestaande partners’, dixit Khalili, daarnaast hoopt hij nieuwe leveranciers aan MediaMarkt te kunnen binden. Op de site van de nummer 15 in de nieuwe Twinkle100 zullen ook advertenties komen te staan, vertelde Khalili. Voor zijn activiteiten in retail media ging MediaMarkt in zee met Criteo. Op de Duitse thuismarkt zijn de sponsored products al live, de uitrol in Nederland en andere belangrijke markten moet dit kwartaal nog volgen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

NB check de nieuwe bluepapers van ShoppingTomorrow over het opzetten van een marketplace en over retail media.

4. BCC weg bij Blokker

BCC en Blokker bundelen zowel online als offline de krachten”, kopten de ketens van Mirage Retail Group (MRG) nog geen jaar geleden. De producten van de elektronicaformule kwamen te koop op Blokker.nl, in Zaandam kreeg BCC een eerste shop-in-shop op de vloer bij Blokker. “Hiermee is lokale aanwezigheid van BCC in potentie mogelijk op een grote hoeveelheid locaties”, aldus de formules. Dankzij een digitale tool annex reusachtig beeldscherm konden producten van BCC op ware grootte worden bekeken in de Blokker te Zaandam. Konden, want de shop-in-shop is gesloten, melden lokale media. Daarmee lijkt de offline samenwerking een vroege dood gestorven. Frappant: BCC neemt zijn intrek in het hoofkantoor en in het logistiek centrum van Blokker, in respectievelijk Amsterdam en Geldermalsen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. Amazon bouwt aan Hub in Nederland

Amazon zoekt een drijvende kracht voor het opzetten van zijn ‘local Hub footprint’ in Nederland. In de vacature wordt Hub omschreven als een strategic delivery service, waarmee Amazon ‘een veilige en betrouwbare bezorg- en retourlocatie wil bieden in de buurt van waar klanten wonen, werken en spelen’. Een alternatief dus voor thuisbezorging, volgens Amazon misschien wel een beter alternatief als het aankomt op leversnelheid, prijzen en productbeschikbaarheid, elementen die het vliegwiel draaiende houden. De senior business development manager in spe moet lokale marktkansen verkennen, klantbehoeften in kaart brengen, strategische samenwerkingen sluiten en specifieke processen en mechanismen optuigen ‘enabling to drive customer adoption and transportation savings’. Het afhaalnetwerk van Amazon Hub wordt gevormd door een combinatie van Amazon Lockers, Hub by Amazon (voor appartementencomplexen) en afhaalpunten bij partnerlocaties en op campussen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

6. Nieuwe search features Google helpen shoppers

Google heeft interessante nieuwe search features gepresenteerd die impact hebben op e-commerce. Een aantal daarvan is al geïntroduceerd op de thuismarkt en zal later overwaaien. Zo krijgen Amerikanen die een zoekterm vergezellen van het woordje ‘shop’ een visuele feed voorgeschoteld met producten, winkels en voorraden in de buurt, en shop the look-functionaliteit.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Google gaat vaker gebruik maken van driedimensionalse productafbeeldingen, en bij de zoekresultaten nadrukkelijk wijzen op producten die ‘trending’ zijn. Ook heeft het bedrijf een buying guide ontwikkeld die consumenten bij de hand neemt in de zoektocht naar bijvoorbeeld een mountainbike.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Ook interessant:

Google makes ads more distinguishable from organic results (met meer nadruk op bedrijfsnamen en -logo’s, schrijft Search Engine Journal)

Mensen krijgen meer transparantie en controle over de advertenties die ze zien (Google)

7. Beerwulf wordt marktplaats

Beerwulf heeft een marketplace-model omarmd. De online (speciaal)bierwinkel van Heineken wil van bestaande leveranciers partners maken, vertelde Katinka Bezemer op ShoppingToday, en daarnaast selectief ook andere aanbieders toelaten. Het eerste doel is het aanbod uitbreiden, verder wil Beerwulf nieuwe categorieën aanboren (Bezemer noemde glazen, snacks en materiaal voor thuisbarren als voorbeeld) en verser bier verkopen door direct vanuit brouwers te gaan leveren. Daniel Ropers, als consultant gelieerd aan Spark Optimus, dacht mee over het concept van de marketplace. Doel, volgens Bezemer: vijftig partners. Verdienmodel, in haar woorden: ‘Commissie en subscriptie.’

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7 x kort:

Wat me deze maand verder opviel is dat …:

1. … Kijkshop wéér nieuw leven krijgt ingeblazen. Na eerdere comebacks als ‘people2people platform’, alweer ruim vijf jaar geleden, en vervolgens als online warenhuis, komt Kijkshop nu terug als ‘hét live shopping platform van Nederland’. Mede-initiatiefnemer Koen Naber tegen RetailTrends: “Het vernieuwende van het concept in combinatie met de bekende naam opent deuren voor ons. We komen vrij eenvoudig met grote merken om tafel te zitten.” Die merken zouden volgens Naber zonder uitzondering geïnteresseerd zijn in het concept, dat begin volgend jaar live moet gaan en moet verdienen aan verkoopcommissies. “We weten dat live shopping goed werkt bij fashion en cosmetica. Maar we willen er ook andere lifestylecategorieën op hebben, zoals koken en wijn. Het moet echt entertaining worden.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. …. Marktpaats de potentiële CO₂-besparing per aankoop van een tweedehands artikel inzichtelijk maakt en PostNL duurzame bezorgopties in de checkout benoemt.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

 3. … Crisp (€ 75 miljoen) en Whoppah (€ 5 miljoen) erin zijn geslaagd groeigeld op te halen in bange dagen.

4. … Olger Kistermaker, een e-commerceveteraan met een verleden bij onder andere Thomas Cook, Action, BCC, V&D en Greetz, een nieuw avontuur is gestart: Hauster moet ‘de online kluspartner voor alle klussers in Nederland’ worden.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. … VIA Nederland het Nederlandse e-commercelandschap opnieuw in kaart heeft gebracht, twee jaar na de primeur (zoek de verschillen).

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

6. … de online detailhandelsverkopen afgelopen september 5,7 procent hoger lagen dan in september 2021, aldus het CBS vandaag (ondanks de afkalving van het aantal online shoppers), met plusjes in alle deelbranches:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7. … Coolblue al zeker twee jaar abonnementen op witgoed aanbiedt (‘altijd ap-paraat’).

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Je las de AvO-bode van oktober 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Tot de volgende bode!

Gratis bezorging: hoe lang nog?

Gratis thuisbezorging, das war einmal, zullen we over een paar jaar zeggen. Een waaier aan bezorgopties tegen verschillende tarieven wordt de norm voor webshoppers, pakketvervoerders spelen er allemaal op in. Webshoppers zijn straks goedkoper uit als zij naar een pakje komen, in plaats van andersom. Je leest erover in de AvO-bode van september, net als over het bakzeil van Picnic, de uglys van Gamma, verkoopkansen van bol.com, duurzaamheidsscores van Xenos, Klarna, TOM, Thom en de Efteling. Veel leesplezier!

1. Bezorging wordt premium

Gratis bezorging leek al te mooi om waar te zijn (dan is het vaak ook zo), maar het wordt nu een wel erg prijzige belofte voor webwinkeliers. Reken erop dat pakketbezorging vanaf 2023 flink duurder wordt, waarschuwde PostNL al, wijzend op de hoge brandstofkosten en oplopende personeelskosten. Binnenkort zal duidelijk worden hoe dat uitpakt.

Met de stagnerende online bestedingen en opdrogende kapitaalstromen is de tijd dat webwinkeliers konden toeleggen op de bezorging van producten – om marktaandeel te kopen – wel voorbij. Zoveel kosten kunnen er niet voor de baat uitgaan, de huidige inkooptarieven, kartonprijzen en energiekosten zullen een en ander ook niet compenseren.

Bedrijven zullen geneigd zijn om (steeds meer van) de reële bezorgkosten door te berekenen aan de klant, omdat ze economisch gezien niet veel anders kunnen en de roep daarom vanuit de duurzame hoek ook groot is. Het geeft nieuwe impulsen aan alternatieve leveringsopties, zoals afhalen in de winkel, bij een pakketpunt, een kluiswand of een bezorgbuur. Waardoor pakketbezorgers minder huisadressen aan zullen doen en de prijzen voor levering aan de voordeur eerder zullen stijgen dan dalen. En bezorging aan huis een premium service wordt.

2. Picnic haalt bakzeil met e-commerce cao

Kent u dat verhaal van de e-commerce cao, waarmee ‘een uniform sociaal kader dat past bij de sector’, zou ontstaan? Die kwam er wel, alleen geldt ‘ie niet meer voor de bedrijven die hem bedacht hebben, laat staan voor andere e-commercebedrijven. Juist omdat e-commerce geen sector is, kort gezegd. Watskeburt?! De minister van Sociale Zaken verklaarde deze maand de supermarkt-cao algemeen verbindend voor die sector, waardoor ook Picnic – de belangrijkste iniatiefnemer van de e-commerce cao en van de gelieerde werkgeversorganisatie E-commerce Nederland – en flitsbezorgers als Gorillas eraan gehouden zijn. En dus hebben hun medewerkers ‘s nachts en op zondag recht op 50% toeslag. Ook de vriestoeslagen en koffievergoedingen uit de supermarkt-cao zijn van toepassing. “De supermarkt-cao bestaat al sinds 1949 en dat straalt hij ook uit, dat past simpelweg niet bij een sector die nog maar vijf jaar bestaat”, reageerde Daan Hermes namens E-commerce Nederland. De vraag is welke troeven Picnic en consorten nog hebben. “De cao legt een basis waar je niet onderdoor kunt, wel overheen”, aldus supermarktonderhandelaar Patricia Hoogstraten (Vakcentrum) fijntjes tegenover Distrifood.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

3. Deloitte: minder boodschappen online

Een op de vijf Nederlanders doet wel eens boodschappen online, leert nieuw consumentenonderzoek van Deloitte (verricht in juni). Het percentage (20,5%) ligt iets hoger dan vorig jaar (19,4%). Toch is het online aandeel op de supermarktomzet ten opzichte van medio 2021 gedaald (van 12,6% naar 11,4%). Deloitte: “De daling van het online aandeel zit met name in een lagere bestelfrequentie en een lagere besteding per bestelling.” Ook opvallend is dat Nederlanders niet erg happig lijken op flitsers, slechts 6% verwacht er gebruik van te maken:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Bent u van plan in de toekomst gebruik te maken van zogenaamde flitsbezorgers?(Bron: Consumentenonderzoek 2022, @Deloitte Branchegroep Retail)

4. Waarom Gamma ook gipsplaten gaat bezorgen

In coronatijd, toen offline klanten massaal online aankopen kwamen doen, heeft Intergamma er bewust voor gekozen om bepaalde producten niet in de webshop aan te bieden – klanten konden die alleen af komen halen. “Omdat de P&L van de webshop zwaar onder druk stond en die grote vraag op ons afkwam, hebben we dingen uitgezet”, vertelde directeur cross-channel Anouk Beeren me voor een interview in vakblad MIX. “We zijn bijvoorbeeld gestopt met het bezorgen van producten van twee tientjes als daar zeventig euro verzendkosten aan onze kant bij kwamen kijken.” Ondertussen heeft Intergamma de fundamentele keuze gemaakt om juist álle producten te gaan bezorgen, dus ook zogenoemde uglys als ladders, verhuisdozen en gipsplaten. Beeren:

“We hebben de switch gemaakt naar een CLV-model (Customer Lifetime Value). Daar hoort bij dat je op de ene order verlies kunt maken, wat je elders compenseert.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Het hele interview met Anouk Beeren is hier te lezen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. Bol.com introduceert Verkoopkansen

Bol.com gaat concrete aanbevelingen doen aan ondernemers om hun omzet op het platform te verhogen. “Zie het als een werklijst, waarmee we verkooppartners helpen om actie te ondernemen”, vertelt productmanager Frank Maessen op de website van Twinkle. Bol.com gaat onder andere advies geven (in verkoopaccounts, in e-mails en via accountmanagers – een API volgt) over het uitbreiden van de voorraad aan de hand van verkoopprognoses. En over het aanpassen van prijzen en/of levertijden om de kans op het koopblok te vergroten. “Bovenaan de lijst staat de dringendste aanbeveling, de actie dus die de ondernemer op dat moment het meeste kan opleveren. Uiteraard moeten verkooppartners zelf weten of ze op de adviezen ingaan.” Binnen enkele maanden moeten alle vijftigduizend verkooppartners hun voordeel kunnen doen met de zogenoemde ‘Verkoopkansen’ van bol.com. Op termijn krijgen ze mogelijk de optie om de aanbevelingen automatisch over te laten nemen.

6. Xenos pioniert met duurzaamheidsinfo

Xenos is naar eigen zeggen de eerste retailer ter wereld die de Nature Impact Rating van GSES (Global Sustainable Enterprise System) bij zijn producten vermeldt. GSES voorziet in een overkoepelend informatiesysteem waar 560 duurzaamheidscertificaten annex ecolabels aan gekoppeld zijn. Consumenten krijgen inzage in de duurzaamheidsaspecten van een product, op Xenos.nl en straks ook in de winkels van de keten die ‘natuurpositiviteit’ heeft omarmd. Daarbij worden geen producten uitgezonderd (als de score bijvoorbeeld tegenvalt), beloofde topvrouw Linda Keijzer op RetailTrends Live. “We willen ervoor zorgen dat klanten onze spulletjes gezellig kunnen blijven kopen, maar met een gerust hart.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7. Winkelcentrum Klarna

Na de lancering van zijn ‘all in one shopping app’, eind vorig jaar, zet Klarna nieuwe stappen om uit te groeien tot een webwinkelcentrum. “Het moet een shoppingbestemming worden met een complete featureset”, zegt chief product officer David Fock tegen Emerce. De achterafbetaaldienstverlener werkt onder andere aan de integratie van het overgenomen Pricerunner, waarmee Klarna een product- en prijsvergelijker wordt en gebruikers ook price drop alerts kunnen krijgen. Ook de diensten van Stocard, een andere overnameprooi, zullen worden geïntegreerd. Fock: “De strategie die we nu voeren, is geschetst in 2015. We zijn toen breder naar shopping gaan kijken. De vraag daarbij was hoe we voor winkeliers de conversie konden vergroten en hun acquisitiekosten konden verlagen. En voor consumenten hoe we problemen konden wegnemen bij online shopping, betalingen en retouren. Van die overwegingen toen begin je nu de vruchten te zien.”

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7 keer kort

Wat me de afgelopen maand ook opviel is dat …

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

1. … de Tweede Kamer wil dat gemeenten en provincies de bouw van nieuwe distributiecentra op ongewenste plekken voorkomen, een bouwstop waar minister De Jonge zich tegen heeft gekeerd. Met name in Brabant is de ‘verdozing’ in het landschap zichtbaar. Het oppervlak van 13,4 miljoen vierkante meter aan dc’s in de provincie staat gelijk aan twintig keer de Efteling, rekende het Brabants Dagblad uit. Elisabeth Post, voorzitter van Transport en Logistiek Nederland (TLN), deed deze week al het onconventionele voorstel om distributiecentra en woningen bij elkaar of zelfs bovenop elkaar te bouwen.

2. … er de laatste weken veel in het oog springende (meer en minder vergaande) samenwerkingen zijn gesloten, zoals die tussen DHL en Monta (foto), tussen Instabox en Budbee (Instabee, aangenaam), tussen Shopify en Marktplaats en tussen PostNL en OK.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

3. … de rechter bol.com deze maand in het gelijk stelde in een zaak over zijn bestelknop: de tekst ‘Bestelling plaatsen’ maakte volgens de rechtbank voldoende duidelijk dat er een betalingsverplichting ontstond na een druk op de knop. Vorige maand verloor bol.com nog een soortgelijke zaak, waarna de tekst op de button werd aangepast

4. … Gereedschapcentrum.nl klanten een interessant keuzepallet voorschotelt in de checkout:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. … TOM na het faillissement is doorgestart zonder naamgever Tom te Riele. Het KvK-nummer op de verschillende sites verwijst naar Thom Sales, een entiteit die op 18 augustus werd opgericht. En daarmee naar Martijn Nelissen, die liever anoniem had willen blijven. Met zijn bedrijf Captura Capital in Hendrik-Ido-Ambacht participeert hij in bedrijven en merken in sport- en vrijetijdskleding, sportwinkels, accessoires en sportmedische producten. Rucanor is het meest bekende merk. Meer bij het Eindhovens Dagblad.

6. … ShirtbyHand, maker van gepersonaliseerde overhemden, een winkel heeft geopend in Hamburg. Het is vooralsnog de enige van de Nederlandse maker van gepersonaliseerde overhemden. ‘Mocht Hamburg toch wat ver voor je zijn kun je ook altijd langskomen op ons Servicepoint in Amsterdam.’

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7. … Albert Heijn het aantal supermarkten met flitsbezorging door Thuisbezorgd.nl heeft verdubbeld, van twee naar vier, allemaal in de hoofdstad. Iemand al gehoord van AH Instant?

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding


Je las de AvO-bode van september 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Tot de volgende bode!

Naar de knoppen

Een vonnis over de bestelknop van bol.com kan gevolgen hebben voor duizenden webwinkeliers. Hun klanten kunnen zelfs met terugwerkende kracht bestellingen ongedaan maken. Je leest erover in de AvO-bode van augustus, net als over afwaarderingen van flitsbezorgers, over hun allesetende concurrentie, over TikTok, Snowcountry, starters en stoppers en over het groeipad van bol.com. Onder veel meer. Een maand e-commerce nieuws in zeven minuten.

1. Button down?

Bol.com heeft de tekst op zijn bestelknop gewijzigd van ‘Bestelling afronden’ in ‘Bestellen en betalen’. Waarom? Kort gezegd omdat de eerste tekst niet duidelijk genoeg maakt dat een klant een betalingsverplichting aangaat, oordeelde de Amsterdamse kantonrechter deze maand in lijn met een Europese richtlijn. Het leidt tot ‘integrale vernietiging van de overeenkomst’, zo leest het vonnis, wat weer leidt tot ’ongedaanmakingsverplichtingen’. Hete soep!

Het roept de vraag op wat er wel en niet mag, een vraag die Thuiswinkel.org onlangs voor zijn leden probeerde te beantwoorden.

Wat mag er wel? In een toelichting op de richtlijn geeft de Europese wetgever aan dat formuleringen als ‘koop nu’, ‘Betaal nu’ en ‘Bevestig aankoop’ aan de eisen voldoen.

Wat mag er niet? De Nederlandse rechter heeft in meerdere zaken geoordeeld dat de formuleringen ‘Bestelling plaatsen’, ‘Plaats je bestelling’ of ‘Bestel nu’ niet voldoen aan de eisen, somt Thuiswinkel.org op. Het door bol.com gebruikte ‘Bestelling afronden’ kan aan deze lijst worden toegevoegd.

Volgens de belangenvereniging zouden webwinkeliers weg moeten komen met de term ‘Kopen’ op een bestelknop, maar een rechter in Duitsland oordeelde dat ook dat niet volstaat, terwijl ‘Koop nu’ dus wel door de beugel kan. Zodra de term ‘Betalen’ op button een staat – wat er onder of naast de bestelknoppen staat is juridisch niet relevant – lijkt de webwinkelier sowieso goed te zitten. Spot on.

2. De flitshype en de grote convergentie

Onder de kop ’Das Ende des Hypes für Lieferdienste’ schrijft het Duitse Handelsblatt over de afschalingen van de waarderingen van flitsbezorgers, tot 60% (eind Q1 versus hun laatste financieringsronde). Onder andere Glovo, Zapp en Gorillas hebben veel waarde verloren, kredietbeoordelaar Creditreform raadt zelfs af om die laatste flitsbezorger nog te spekken: ‘Von Krediten wird abgeraten. Eine Geschäftsverbindung gilt als riskant.’ Volgens Gorillas zijn de afgelopen tijd veel betalingsachterstanden weggewerkt om de situatie te verbeteren. Waar Gorillas zich terugtrok uit verschillende landen en steden (waaronder 6 Nederlandse; de teller staat hier nu op 11 steden), blijft concurrent Flink personeel zoeken voor 53 Nederlandse plaatsen. Gorilla’s zinspeelt al enige tijd op uitbreiding met de bezorging van post, medicijnen en pakketjes, om zijn hubs beter te benutten. ‘We kijken verder dan bananen’, dixit de scheidende Benelux-baas Sadik Cevik. Of Flink plannen heeft om behalve boodschappen ook andere producten of diensten te gaan leveren, is niet duidelijk. Getir heeft die wel, aldus de Europese voorman Berker Yagci onlangs in een podcast van McKinsey. ‘We doen al aan maaltijdbezorging en in ons thuisland Turkijke ontplooien we verschillende activiteiten los van de boodschappen. We staan voor een convergentie van verschillende modellen in retail en food, en wij zullen voorop lopen in die transformatie.’

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

3. Alleseter Thuisbezorgd.nl

Waarvan akte Berker #convergentie. Just Eat Takeaway steekt over van de andere kant. De Duitse dochter Lieferando opende begin deze maand een dark store voor boodschappenbezorging in Berlijn, op eigen bodem kondigde Thuisbezorgd.nl een samenwerking met Blokker aan. Het bedrijf van Jitse Groen ziet dus brood in de bezorging van zowel food als non-food, buiten de maaltijdbezorging waarmee het groot is geworden. Correctie: Thuisbezorgd.nl werd helemaal niet groot als bezorger, het liet de levering van maaltijden lange tijd graag over aan de restaurants die waren aangesloten op het platform. Met de koppeling van vraag en aanbod was het geld te verdienen, niet met logistiek. ‘Met alle respect, maar dat zijn nichespelers. Zij richten zich op een andere markt’, zei Thuiswinkel.org’s Imad Qutob eind 2016 over entree van partijen als Deliveroo, Foodora en UberEats in Nederland. Het kan verkeren. Met het nakende vertrek van Deliveroo blijft alleen UberEats als lokale concurrent in maaltijdbezorging over (Foodora verdween in 2018 van de markt). Recentelijk wist Thuisbezorgd.nl bezorgddeals te sluiten met supermarktketens Albert Heijn, Marqt en Plus, en dus ook met Blokker, waarbij het wel nog om pilots gaat. Zo kunnen de bezorgers van Groen overdag boodschappen afleveren en ’s avonds maaltijden aan de deur brengen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Huiskamervraag: wat is het populairste gerecht van de Blokker aan het Rotterdamse Mathenesserplein op Thuisbezorgd.nl?*

4. Wat wil TikTok met e-commerce?

Volgens de Chinese zakelijke nieuwssite LatePost kochten consumenten in de eerste helft van dit jaar voor ongeveer 1 miljard dollar aan producten op TikTok. Net zoveel als in heel 2021. Het groeitempo zal fors omhoog moeten om de reusachtige e-commerce ambities waar te maken (470 miljard dollar aan GMV over vijf jaar, naar verluidt). TikTok introduceerde deze maand drie nieuwe advertentieformaten om de bestedingen op zijn platform aan te jagen. Het dochterbedrijf van ByteDance ontkent dat de uitrol van TikTok Shop is ‘gepauzeerd, vertraagd of ingetrokken’, waar eerder sprake van leek op basis van uitspraken van anonieme werknemers. Het animo voor livestream shopping zou in het Westen beperkt zijn: ‘The market just isn’t there yet.’ Onzin, aldus de top van het bedrijf. Binnenkort komt TikTok Shop beschikbaar bij de marketplace-koppelaars van ChannelEngine, in ieder geval voor de APAC-regio en de UK.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Ondertussen wordt TikTok steeds vaker gebruikt als zoekmachine, bleek deze zomer uit cijfers van nota bene Google. In China zette ByteDance deze maand overigens een eigen zoekmachine zónder advertenties op de markt: Wukong. In de zoekresultaten zouden eigen diensten als de Chinese TikTok-evenknie Douyin prominent naar boven komen.

5. Snowcountry’s hartenkreet

Snowcountry, de grootste wintersportverkoper van Nederland, heeft een probleem waar meer uit de kluiten gewassen e-commerce bedrijven mee worstelen: een vestigingsprobleem. De Twinkle100-speler is in Stoutenburg-Noord uit zijn jas gegroeid en zoekt inmiddels al ruim drie jaar (!) naar een nieuwe locatie waar het bedrijf een fysieke winkel annex belevingscentrum met een magazijn kan combineren (impressie hieronder). Liefst in Amersfoort. Een gemeentewoordvoerder zegt in het AD dat het beleid ‘niet is afgestemd op dit soort bedrijven’ en wijst los daarvan op de grondschaarste. De lokale politiek reageerde verbolgen op het stuk in de krant. ‘Voor dit soort ondernemers moet je de rode loper uitrollen’, aldus de VVD vanuit de oppositie. Inmiddels zijn er nieuwe gesprekken met de gemeente aangeknoopt en gloren er streepjes licht aan de horizon.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

6. Veel stoppers, meer starters

CBS: recordaantal opheffingen bedrijven, vooral webwinkels’, kopte RTL Nieuws begin deze maand. Ook andere media berichtten over de grote uitstroom van webwinkeliers in de eerste helft van dit jaar (6.785 stuks), ruim de helft meer dan een jaar eerder. Desondanks nam het aantal ‘postorderbedrijven en webwinkels’ onder de streep toe, omdat zich nog steeds hordes nieuwe online ondernemers melden. Zo leren de cijfers van het CBS:

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Hetzelfde CBS rapporteerde gisteren dat de detailhandelsverkopen afgelopen juli 5% hoger lagen dan in dezelfde maand vorig jaar. Het is de eerste plus in 2022.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

De koek die al die ondernemers verdelen wordt dus weer wat groter.

7. Het bijgestelde groeipad van bol.com

Ahold Delhaize ziet af van een gedeeltelijke beursgang van bol.com, in ieder geval voorlopig, als gevolg van de huidige marktomstandigheden. Het beoogde groeipad van het webwarenhuis wordt bijgesteld. Uit het tussenrapport: ‘We have identified a less capital intensive, modular approach to facilitate bol.com’s infrastructure needs to support and deliver against its compelling growth and expansion opportunities.’ Op de middellange termijn wil bol.com harder blijven groeien dan de markt, dubbelcijferige omzet- en winstgroeipercentages realiseren en investeringen sneller dan het concerngemiddelde terugverdienen.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …

1. … Maaltijd Thuis, de maaltijdservice onder de vlag van Albert Heijn, feitelijk de vrucht is van een overname.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

2. … Greetz is gestopt met zijn spaarprogramma Stampz. U zult zich misschien afvragen waarom. Dat treft: het is een vraag die Greetz zelf opwerpt op zijn website.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Echt duidelijk is het antwoord niet. In de mail aan spaarders staat niet meer uitleg, wel staat daarin dat ze de waarde van de Stampz (naar boven afgerond) krijgen uitgekeerd in een ‘unieke vouchercode’.

3. … oprichters Benjamin Derksen en Reinier de Jonge Twinkle100-speler Frank begin vorig jaar in stilte hebben verkocht aan Jeffcommerce, het Nederlandse bedrijf van Rishi Kartaram dat producten op voorraad houdt voor merken. Derksen is vanaf deze maand niet meer operationeel of bestuurlijk bij Frank betrokken. Hij geeft alleen nog advies. De Jonge blijft aan als CEO.

4. … Adobe, commercetools, SAP en Salesforce leidend zijn op de softwaremarkt voor digital commerce software, volgens Gartner, net als vorig jaar. Het kwartet zag BigCommerce, Shopify en Spryker het afgelopen jaar wel richting hun magische kwadrant opschuiven.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

5. … de voorraad van kleertjes.com lijkt verplaatst naar Zwolle. Wehkamp-eignaar RFS Holland Holding nam de shop vorig jaar over en liet in het laatste jaarverslag weten dat de webwinkel ‘aan de achterkant volledig wordt geïntegreerd met de distributieketen van Wehkamp’. Kleertjes laat klanten verder weten producten vaker in zakken en minder in dozen te stoppen. De retourtermijn, ooit 101 dagen, is voortaan 30 dagen.

6. … er bijna vijfhonderd artikelen van Reliving te koop zijn bij fonQ, waardoor laatstgenoemde nu ook tweedehands design & vintage meubels aan de man brengt. De samenwerking tussen de marktplaats en de woonspecialist zal nog worden uitgebreid: de zogenoemde Buitenkansjes van fonQ (retouren die een tweede kans verdienen) krijgen t.z.t. een plek op het platform van Reliving.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

7. … gratis bezorging voor webshoppers zijn langste tijd lijkt te hebben gehad, nu vervoerders hun prijzen opschroeven als gevolg van hoge brandstofkosten en stijgende lonen. Tim Berendsen, CFO van PostNL, maakt de geesten vast rijp in Het Parool: ‘Onze commerciële contracten gelden per jaar. Het is zeer moeilijk ze open te breken en tussendoor prijzen aan te passen. Maar we zullen dat zeker voor 2023 en de jaren daarna doen.’  

Je las de AvO-bode van augustus 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding

Tot de volgende bode!

* Het populairste gerecht van de genoemde Blokker-winkel op Thuisbezorgd.nl is een RVS badkamerprullenbakje van eigen merk. Smakelijk.

Pakken Albert Heijn en bol.com samen door?

Stel: je geeft een feestje en je doet daar boodschappen voor bij Albert Heijn. Zou het niet logisch zijn als je dan direct slingers uit het assortiment van webzuster bol.com kunt bestellen? Frans Muller, topman van Ahold Delhaize, vindt van wel. Je leest erover in deze zomereditie van de AvO-bode, mijn virtuele maandkrant over e-commerce ontwikkelingen in Nederland. Net als over de toekomst van zelfstandige webshops, Amazon en Gorillas in de lage landen, cao-perikelen en meer. Veel leesplezier!

1. Frans Muller doet het weer

No alt text provided for this image

Frans Muller sprak begin deze maand opnieuw over vergaande integratie van bol.com en Ah.nl, de nummers één en drie uit de Twinkle100. ‘We willen de klantreizen verbinden, zodat je in één inkoopactie alles kunt aanschaffen wat je nodig hebt’, zei hij op de IEX Beleggersdag. ‘Dat strekt zich uit over de hele klantreis: aanbieden, betalen, bezorgen en retourneren. We willen daarmee de loyaliteit van onze klanten verder verhogen. Het is ook logisch. Waarom zou je voor een kinderfeestje alleen de taart bij Albert Heijn kunnen kopen, en niet ook de slingers en de spelletjes?’

Dit halfjaar nog wil Ahold Delhaize fysieke en online klantreizen met elkaar gaan verbinden, aldus Muller, in de Benelux maar ook aan de Amerikaanse oostkust. ‘Het is de eerste keer dat dit zo gebeurt: dat een foodbedrijf en een non-food detailhandel in één concept bij elkaar worden gebracht’, tekende IEX uit zijn mond op. Over hoe dat zijn beslag moet krijgen is weinig bekend of te vinden. Muller zinspeelde al op de integratie van food en non-food in een interview dat ik een kleine twee jaar geleden met hem had: ‘We denken in ecosystemen’, benadrukte hij toen in Twinkle. ‘We zijn in de unieke positie om combinaties te kunnen maken. (…) De luiers kun je al bij bol.com kopen, en de Cup-a-Soup ook. We zijn aan die ecosystemen aan het sleutelen en we denken: wat kun je nu nog meer doen?’

Huiskamervraag: hoe lang is het geleden dat Albert Heijn-winkels gingen fungeren als afhaalpunten van bol.com?*

2. De nieuwe webwinkelier

Een ruime meerderheid van de Nederlandse consumenten (57%) acht het waarschijnlijk dat zelfstandige webshops anno 2027 ‘nauwelijks nog bestaansrecht’ hebben. Een ongeveer net zo grote groep denkt dat marktplaatsen dan dominant zijn. Dat (en veel meer) blijkt uit het GfK Consumentenonderzoek 2022 in het kader van ShoppingTomorrow. Het aantal webshops zal allicht afnemen de komende vijf jaar. Dat wil niet zeggen dat er geen brood meer te verdienen valt voor online handelaren, die zich met tienduizenden verdringen op de grote marketplaces (het is wachten op een bericht over de vijftigduizendste verkooppartner van bol.com). De third party seller is de nieuwe webwinkelier.

No alt text provided for this image

3. AMZN zkt vrkpprtnrs

Amazon, dat zich opmaakt voor de opening van Amazon.com.be, wil (wel drie keer zoveel) Nederlandse verkooppartners aan zich binden, aldus countrymanager Roeland Donker. Over zijn prioriteiten zei hij in de podcast van Kitty Koelemeijer: ‘We willen heel graag meer Nederlandse merken, Nederlandse selling partners op onze store. En daarnaast willen we sneller en beter leveren. Daarmee doel ik eigenlijk meer gecontroleerd: dat de klant zelf beter kan bepalen waar en wanneer iets wordt geleverd. Dat is complex, maar we zijn hard aan het werk, we denken dat we daar nog grote slagen kunnen maken.’ De countrymanager is ‘heel tevreden’ over de omzetontwikkeling in ons land, zei hij op een vraag van Koelemeijer. ‘Nederlanders shoppen ook heel graag op Amazon. (..) Ondanks dat het nu natuurlijk iets onzekerder tijden zijn, zien we mooie groei in het aantal customers, in hun engagement met de site, en in onze omzet ook.’

No alt text provided for this image

Donker krijg vanuit de VS nooit de vraag of hij al marktleider is, zei hij eerder deze zomer op de Webwinkel Vakdagen (de afbeelding komt uit zijn presentatie). Als hij met zijn collega’s een groot assortiment (meer dan een half miljard producten and counting) weet te koppelen aan lage prijzen en gemak, dan blijft het vliegwiel draaien en komt van het een vanzelf het ander, suggereerde de keynote speaker. Een Nederlands magazijn zou de propositie kunnen versterken, erkende Donker met zoveel woorden, plannen daarvoor maakte hij niet concreet. Amazons adem is hoe dan ook lang.

4. Gorillas: van 17 naar 11 steden in Nederland

Gorillas, in de persoon van countrymanager Sadik Cevik ook vertegenwoordigd op het hoofdpodium van de Webwinkel Vakdagen, zit in heel ander vaarwater. Om het hoofd daarboven te houden moet het bedrijf – al vertrokken uit België –  drastische besluiten nemen; zo snel als Gorillas’ riders verschenen in Alkmaar, Almere, Apeldoorn, Breda, Enschede en Hilversum, zo snel hebben ze daar de benen weer moeten nemen. Gorillas is nu nog in een elftal Nederlandse steden actief. Concurrent Zapp besloot deze maand om ons land helemaal te verlaten. Het bedrijf denkt niet levensvatbaar te zijn als het alleen nog mag leveren vanuit industriegebieden, zoals de gemeente Amsterdam wil. Uit transactiecijfers die ABN Amro onlangs zomaar deelde, bleek dat de groei bij de flitsers (maand op maand) er ook wel uit is:

No alt text provided for this image

5. Cao-impasse

Gorillas en Zapp zijn leden van het eerste uur van E-commerce Nederland, net als Picnic. De nieuwe werkgeversorganisatie heeft een ‘e-commerce cao’ ontwikkeld, die op het bureau ligt van minister van Sociale Zaken Karien van Gennip; zij kan hem algemeen verbindend verklaren. Op hetzelfde bureau ligt ook de vernieuwde supermarkt-cao vanuit de sector. Volgens het door Thuiswinkel.org gesteunde E-commerce Nederland is online verkoop van levensmiddelen ‘een totaal andere tak van sport’, terwijl onderhandelaar Patricia Hoogstraten van het Vakcentrum zich hardop afvraagt waarom de supermarkt-cao niet ook gewoon voor ‘virtuele’ winkels zou (blijven) gelden. ‘Je maakt toch ook geen aparte cao voor bouwvakkers die met gele bakstenen werken?’. Meer bij het FD, dat spreekt van een ‘totale impasse’. Wordt zeker vervolgd.

6. T.O.M.’s kleurrijke palet

T.O.M. bv heeft zijn resterende 240 werknemers eind deze maand ontslagen. De Brabantse snelgroeier, die de distributiecentra als kralen aan elkaar reeg, zag zich deze maand genoodzaakt faillissement aan te vragen; een herstructurering binnen de huidige constellatie zat er niet in. Het bedrijf, met een schuld die opliep tot zo’n zestig miljoen euro, had te kampen met sterk gestegen containerprijzen, verpakkingskosten en brandstofprijzen – daarin is het bedrijf niet uniek. ‘Wellicht had TOM in het verleden selectiever moeten zijn en is door een kleurrijk palet aan producten de focus verloren’, suggereert curator Ralf van der Pas van kantoor Taylor Wessing in het Eindhovens Dagblad. ‘Maar het bedrijf dat zich aanvankelijk vooral op de fietsbranche richtte, wilde minder afhankelijk zijn van het fietsseizoen tussen pakweg maart en oktober.’ Van der Pas noemt de interesse in een mogelijke doorstart ‘redelijk overweldigend’.

No alt text provided for this image

7. Duurdere bindmiddelen

Zowel Amazon als bol.com verhoogt de prijs van zijn abonnement: Prime wordt duurder in zo’n beetje heel Europa, behalve in Nederland: hier blijft het Amazon-abonnement vooralsnog voor € 2,99 per maand beschikbaar. Select van bol.com gaat € 11,99 per jaar kosten, twee euro meer dan voorheen, maar nog wel 3 euro minder dan de introductieprijs in het voorjaar van 2017.


7 x kort

Wat me deze maand verder opviel is dat …:

1. … de online detailhandelsbestedingen in juni 6% lager uitkwamen dan in dezelfde maand vorig jaar, aldus het CBS. Maar: vorig voorjaar was corona nog een stuk dominanter aanwezig dan dit voorjaar. De samenleving zat meer op slot, wat de online uitgaven aanjaagde. De internetbestedingen lagen toen 17,5% hoger dan in juni 2020, in laatstgenoemde maand waren de webuitgaven 46,2% hoger dan in pre-coronamaand juni 2019.

No alt text provided for this image

Anders gezegd: de online bestedingen in de maand juni zijn in drie jaar tijd met ruim 60% toegenomen.

2. … Thuiswinkel.org duurzaamheid belangrijker (lees: minder vrijblijvend) wil maken in het beoordelingskader van zijn leden. Directeur Marlene ten Ham vertelde er uitgebreid over bij BNR.

3. … Prénatal de ambitie heeft om een marktplaats aan zijn site te koppelen, aldus manager operations Anthony Moonen op de Webwinkel Vakdagen. De deuren voor externe verkopers zouden binnen twee jaar open moeten gaan.

No alt text provided for this image

4. … Marktplaats werkt aan mogelijkheden voor verkopers om hun waren te presenteren in een shop-in-shop, zoals Emerce optekende na de keynote presentatie van CCO Martijn van Geelen op de Webwinkel Vakdagen. ‘Nu bieden bedrijven hun producten nog aan via verschillende categorieën, maar het idee van een shop-in-shop is dat specialisten hun producten op een pagina kunnen presenteren. Marktplaats handelt dan ook de betalingen af.’

5 … bol.com verkooppartners nu de optie biedt om pallets met bol.com-verpakkingen in te kopen, waarin zij hun bestellingen kunnen versturen. Daarnaast heeft de Twinkle100-aanvoerder een logistieke start-up opgezet om pakjes ‘volledig duurzaam’ bij verkooppartners op te pikken. Ampère begint in Utrecht, maar moet uitgroeien tot een landelijk dekkend netwerk. Het is een aanvulling op ‘Verzenden via bol.com’. (Al langer haalt de marktleider pakjes op bij partners die gebruik maken van ‘Logistiek via bol.com’; met die dienst neemt bol.com de hele fulfilment uit handen.)

No alt text provided for this image

6. … de kans dat GoPuff naar de lage landen komt er niet bepaald groter op is geworden nu de Amerikaanse ‘oerflitsbezorger’ de broekriem moet aanhalen en wereldwijd personeel ontslaat. De operaties in Frankrijk en Spanje worden heroverwogen, de focus aan deze kant van de oceaan lijkt te komen liggen op het Verenigd Koninkrijk.

7. … Amazon anders dan The Wall Street Journal schreef nog altijd volop eigen merken verkoopt, zoals Marketplace Pulse aantoont:

No alt text provided for this image

Amazon only trimmed failed products from its portfolio.’ De vraag is wel wanneer de adem in de nek van toezichthouders te heet wordt.

Je las de AvO-bode van juli 2022. Het archief met alle eerder verschenen AvO-bodes vind je hier.

No alt text provided for this image

Tot de volgende bode!

* Het is bijna tien jaar geleden dat de eerste Albert Heijn-filialen gingen fungeren als afhaalpunten van bol.com.